Jak inflacja wpłynęła na ceny marchwi, cebuli i ziemniaków w latach 2022 i 2021?
I kwartał 2022 - ceny warzyw lekko w górę
Z początkiem roku 2022 mogliśmy zaobserwować lekki wzrost cen warzyw w stosunku do końca roku 2021. Anna Kaszewiak z Broniszy informowała wówczas:
- Należy pamiętać, że mamy okres zimowy i wahania cenowe mogą wynikać z warunków pogodowych przy sprzedaży, od podaży i popytu, od ilości i jakości dostępnego towaru na Rynku.
Od stycznia do marca na dość stabilnym poziomie utrzymywały się ceny analizowanych warzyw. Za kilogram marchwi płaciliśmy wtedy średnio od 0,80 do 1,10 zł. Najniższe średnie ceny ziemniaków w tym okresie wyniosły 0,70 zł a najwyższe 1,10 - 1,25 zł/kg. W przypadku cebuli w pierwszym kwartale roku średnie stawki wyniosły wtedy: I - 1,00 -1,45; II - 1,1 - 1,40, a III - 0,9 - 1,20 zł/kg.
Według analizy Macieja Kmery przedstawiającej stosunek cen rok do roku wynika, że w pierwszym kwartale 2022 ceny marchwi, ziemniaków i cebuli były wyższe niż przed rokiem. Najbardziej było to widać w przypadku ziemniaków. W styczniu były droższe o 92% niż rok wcześniej. Wyjątkiem w tym okresie okazał się marzec - wtedy za marchew płaciliśmy mniej niż w 2021r. (Szczegółowe dane znajdziesz poniżej ).
II kwartał 2022 - mniej za marchew, więcej za ziemniaki i cebulę
Wczesną wiosną na giełdach pojawiły się długo wyczekiwane nowalijki. Wiadomym jest, że za te pierwsze zawsze zapłacimy więcej. - W miarę dobrej pogody i słońca możemy liczyć na obniżkę ceny - informowała wówczas specjalistka z tej giełdy. Więcej jednak kosztowały wtedy nie tylko nowalijki, ale również warzywa z ubiegłego sezonu. W drugim kwartale roku marchew sprzedawana była w cenie 0,90 - 1,30 zł/kg. Cebula z kolei kosztowała 1,10 - 1,85 zł/kg. Kilogram ziemniaków natomiast można było kupić w cenie 0,8 - 1,33 zł/kg. To nieco więcej niż na początku roku, choć Anna Kaszewiak informowała wówczas, że:
- Ceny ziemniaków (dostępnych odmian na Rynku) są w miarę wyrównane.
Porównując jednak II kwartał do analogicznego okresu poprzedniego roku można zaobserwować różne tendencje. Mniej o około30 % płaciliśmy wówczas za marchew. Największe wahania cen zauważalne były przy cebuli. W kwietniu kosztowała o 5 % więcej, w maju tyle co przed rokiem, a w czerwcu o 1 % mniej. Największy przyrost ceny Maciej Kmera zaobserwował przy ziemniakach. W kwietniu 2021 r. kosztowały w Broniszach średnio 0,54 zł/kg, a po roku już 1,18 zł/kg. To wzrost o aż 119 %.
Najdroższa marchew w sierpniu
Okres letni, to sezon na młode, świeże warzywa z rodzimych upraw. W związku z inflacją i podwyżkami cen praktycznie wszystkiego zaczęliśmy zwracać szczególną uwagę na ceny produktów, co niestety spowodowało, że niektórych jarzyn sobie odmawialiśmy lub ograniczyliśmy zakupy do tych najpotrzebniejszych. W miesiącach wakacyjnych wydawałoby się, że jarzyny teoretycznie powinny być najtańsze. W sierpniu stawki za marchew w Broniszach jednak okazały się najwyższe w przeciągu całego roku.
- Ceny zależą od wielu czynników, między innymi od dostępności towaru na rynku czy pogody w trakcie zbiorów - mówiła w lipcu specjalistka.
Średnie ceny marchwi w tym miesiącu oscylowały w granicach 1,20 - 1,55 zł/kg. W sierpniu jej stawki wzrosły średnio do 1,35 - 1,70 zł/kg, po czym we wrześniu spadły do pułapu 1,00 - 1,40 zł/kg. - Przypadek wysokiej ceny marchwi w sierpniu można wytłumaczyć najniższą podażą tego warzywa w ciągu roku - końcówki starej marchwi i początki podaży marchwi młodej tzw. obciętej (bez naci) - wyjaśnił Maciej Kmera, specjalista z Broniszy. W przypadku ziemniaków w sezonie letnim najniższa proponowana kwota nie uległa dużej zmianie i wyniosła około 0,80 zł/kg. Natomiast najwyższe stawki spadły do 1,10 - 1,20 zł/kg. Największe wahania cen zaobserwowaliśmy w tym okresie przy cebuli. W lipcu za jej kilogram należało zapłacić w Broniszach 1,30 - 1,90zł, w sierpniu 1,60 - 2,20 zł, a we wrześniu 1,70 - 2,20 zł.
Porównując ceny do tych sprzed roku najwięcej zdrożała cebula. W sierpniu zapłaciliśmy za nią o 77 % więcej. Również w sierpniu najdroższa w skali całego roku była marchew, choć przyrost jej ceny w ciągu roku wyniósł 33 %. Mniej za marchew i ziemniaki niż przed rokiem płaciliśmy jedynie w lipcu.
IV kwartał 2022 - najwyższe ceny cebuli, stabilne ziemniaków
Jesień i zima to okresy, kiedy kupujemy więcej warzyw korzeniowych niż w sezonie letnim. Na ich cenę finalną mają wtedy wpływ głównie warunki pogodowe, a te tej jesieni, trzeba przyznać, sprzyjały plantatorom. W ostatnim kwartale 2022 roku najwyższe ceny na przestrzeni roku odnotowaliśmy przy cebuli. W październiku i listopadzie jej kilogram sprzedawany był w Broniszach po 1,85 - 2,33 zł, a w grudniu podskoczyła do poziomu 2,00 - 2,45 zł/kg. - Tegoroczne (jesienne ceny cebuli są wynikiem niższej podaży - słabe zbiory spowodowane wiosenną suszą i chłodem a potem upałami latem. Droższy jest również zakup cebuli w Holandii - dodaje Maciej Kmera. Stabilnie utrzymywały się stawki ziemniaków, dopiero w grudniu wzrosły z 0,80 - 1,20 na 0,85 - 1,35 zł/kg. W ostatnim kwartale najbardziej wahały się ceny marchwi. W październiku jej ceny oscylowały w granicach 0,80 - 1,20 zł/kg, w listopadzie 0,95 - 1,30 zł/kg, w grudniu natomiast wzrosły do pułapu 1,25 - 1,45 zł/kg.
Analizując stawki wyżej wymienionych warzyw na przestrzeni IV kwartału 2021 i 2022 roku, najwięcej znowu zdrożała cebula. Rok do roku jej ceny wzrastały następująco: w październiku o 87 %, w listopadzie o 79 %, a w grudniu o 83 %. Cena ziemniaków w tym okresie utrzymywała się na stabilnym poziomie i ich kilogram sprzedawany był po 1,00 zł. To jednak więcej niż przed rokiem. W X - o 45 %, w XI - o 49 %, a XII - o 19 %. W przypadku marchwi największy przyrost ceny w skali roku nastąpił w grudniu - o 45 %, choć nie była ona wówczas najwyższa.
Porównanie cen warzyw w Broniszach z innymi giełdami
W listopadzie 2022 r. przeprowadziliśmy analizę cen warzyw i porównaliśmy je do notowań z różnych giełd. Raport ten wykazał, że spośród kilku największych rynków hurtowych, najtańsze warzywa przedsiębiorcy zakupią właśnie na tym największym, czyli w Broniszach. Anna Kaszewiak, zwracała wówczas uwagę, że w roku 2021 r. na wspomnianej giełdzie więcej płaciliśmy za pietruszkę i seler. Na innych giełdach jednak zauważalny był znaczący wzrost cen. Największy przyrost ceny w ciągu roku odnotowaliśmy na poznańskiej giełdzie Gildia. Ceny selera wzrosły tam o 150%! Marchwi z kolei o 125%, buraków o 100%, a o 67% podrożała pietruszka. Duże podwyżki cen jarzyn odnotowaliśmy również na innych giełdach.
PONIŻEJ ANALIZA CEN OPRACOWANYCH PRZEZ GIEŁDĘ BRONISZE
