Zaraza ziemniaka - objawy, ograniczanie, ochrona
Zaraza ziemniaka to najgroźniejsza choroba tej rośliny w Polsce. Jak i kiedy chronić przed nią nasze plantacje?
Zaraza ziemniaka jest chorobą grzybową. Jej występowaniu sprzyjają: temperatura powietrza na poziomie 12-18 stopni Celsjusza, opady deszczu, a także duża wilgotność powietrza. - Choroba w pierwszej kolejności wystąpi w zwartym łanie, gdzie przez długi czas utrzymuje się rosa (duża ilość łętów ziemniaka, zagłębienia terenu) - mówi Grzegorz Manowski, specjalista ds. roślin okopowych w Pomorskim Ośrodku Doradztwa Rolniczego w Lubaniu.
Objawy występowania zarazy ziemniaka
Objawy zarazy mogą wystąpić na liściach (mówimy wówczas o zarazie liściowej). Początkowo pojawiają się na nich żółte plamy. Z czasem one brunatnieją. Na granicy zdrowej tkanki i chorej może też od spodu blaszki liściowej wystąpić biały nalot. - W wyniku wystąpienia choroby liście zasychają. Choroba w pierwszej kolejności atakuje liście najmłodsze - tłumaczy pracownik PODR-u.
Zaraza łodygowa, to druga postać tej choroby. Uwidacznia się ona brunatnymi plamami na całej długości łodyg - te wówczas stają się łamliwe i szybko zasychają.
Grzegorz Manowski przypomina również o tym, że w przypadku, gdy nie chronimy ziemniaków przed zarazą albo prowadzimy ochronę niewłaściwie, objawy mogą też wystąpić na powierzchni bulw. Uwidaczniają się one w postaci szarosinych lekko wgłębionych plam. W miąższu z kolei widać rdzawe nacieki.
Straty, jakie powoduje zaraza ziemniaka
Zaraza ziemniaka powoduje znaczące straty w plonie.
- Na plantacjach bez ochrony uzyskujemy niskie plony na poziomie 10-15 ton z hektara zależnie od warunków pogodowych, a uzyskany plon jest słabej jakości poprzez uszkodzenie bulw przez chorobę (bulwy źle się przechowują, gniją na mokro porażając inne co powoduje jeszcze większe straty). Jeżeli w porę nie zareagujemy, to wszystkie przechowywane ziemniaki zgniją - uczula Grzegorz Manowski.
Jak uchronić plantację przez zarazą ziamieniaka?
Występowanie choroby, na co zresztą wskazuje pracownik PODR-u, można ograniczyć poprzez: niszczenie gnijących bulw, uprawę odmian mniej podatnych na zarazę, wysadzanie bulw zdrowych, pobudzonych lub podkiełkowanych, wysadzanie ich w optymalnym terminie, wysokie obsypywanie roślin. - Jeśli jest konieczność nawożenia w okresie wegetacji, zaleca się stosowanie nawozu dolistnie. Przeprowadzenie zbioru powinno się odbywać w czasie bezdeszczowej pogody. Zabieg chemiczny z kolei należy przeprowadzić tuż przed wystąpieniem warunków umożliwiających zaistnienie infekcji lub z chwilą pojawienia się pierwszych objawów na roślinach najbardziej podatnych na chorobę - wylicza Grzegorz Manowski.
Kiedy dokładnie przystąpić do zabiegu zwlaczania zarazy ziemniaka?
Termin wykonania pierwszego zabiegu „na zarazę”, jak radzi nasz rozmówca, może być ustalony na podstawie: sygnalizacji programów wspomagających decyzję, np. www.podr.pl; w okresie zwierania się międzyrzędzi (na plantacjach odmian bardzo wczesnych i wczesnych); dla odmian późniejszych - na podstawie występowania pierwszych plam zarazowych na odmianach wczesnych; sygnalizacji na podstawie obserwacji meteorologicznych, wyznaczających tzw. okresy krytyczne, sprzyjające infekcji grzyba. - Bardzo dobrą metodą jest bezpłatne skorzystanie z programu wspomagającego decyzję, za pomocą którego możemy idealnie określić termin wykonania zabiegu pierwszego i kolejnych na podstawie warunków pogodowych zarejestrowanych na stacji meteo w danym terenie - uważa Grzegorz Manowski. - Wadą tej metody jest jednak mała ilość stacji podłączonych do systemu, ponieważ im pole znajduje się dalej od stacji, tym dokładność metody spada - dodaje.
