Zmiany w ekoschemacie: dobrostan zwierząt. Czego dotyczą? Kogo obejmą?
Obrady Komitetu Monitorującego PS WPR, które miały miejsce pod koniec października, były bardzo owocne. Podjęto wówczas wiele decyzji o konieczności wprowadzenia zmian w obecnie funkcjonującym kształcie programu unijnego skierowanego do rolników.
A dotyczącą one:
wprowadzenia limitu powierzchni do płatności w ramach ekoschematów
nowego ekoschematu obszarowego
zmian w stawkach w obowiązującym ekoschemacie
modyfikacji w programie Premia dla młodego rolnika
obcięcia punktów i tym samym zmniejszenia pieniędzy na ekoschemat Rolnictwo węglowe
konieczności przestrzegania norm BHP w gospodarstwach, co będzie warunkiem otrzymania dopłat.
Kolejna zmiana dotyczy ekoschematu: dobrostan zwierząt. Jak czytamy w uchwale określającej konieczność wprowadzenia nowości, organizacje rolnicze zgłosiły szereg postulatów dotyczących zmian w tym ekoschemacie. Czego mają dotyczyć zmiany?
Do płatności dobrostanowej zakwalifikują się tuczniki pozyskane z siedzib stad odległych o 100 km
Pierwsza z nowości związana jest ze zwiększeniem odległości gospodarstwa od siedziby stada loch, z którego pozyskuje się zwierzę do tuczu z 50 km do 100 km. Obecnie, zgodnie z przepisami, z ekoschematu: dobrostan świń mogą korzystać właściciele tuczarni, którzy pozyskują warchlaki z gospodarstw położonych maksymalnie 50 km od własnej siedziby. Ma się to zmienić na korzyść producentów świń. Odległość ma ta być wydłużona do 100 km.
„Zgodnie z obecnymi zapisami PS WPR płatność dobrostanowa przysługuje do tuczników urodzonych od loch objętych wariantem dobrostan loch lub pochodzących z gospodarstwa oddalonego o nie więcej niż 50 km od siedziby stada realizującego wariant dobrostan tuczników. To drugie rozwiązanie wprowadzono zgodnie z postulatem organizacji rolników, aby ułatwić przystąpienie do ekoschematu tym gospodarstwom, które nie mają dostępu do prosiąt od loch dobrostanowych i jednocześnie zapobiec dalekiemu transportowi zwierząt, niekorzystnemu dla ich dobrostanu’ – czytamy w uzasadnieniu do uchwały.
W praktyce okazało się jednak, że usytuowanie gospodarstw prowadzących chów świń wykazuje ich nierównomierny rozkład. W niektórych przypadkach gospodarstwa prowadzące chów tuczników nie mają w swojej okolicy, w promieniu 50 km, siedzib stad loch, lub stada takie są bardzo nieliczne, co może utrudniać zakup odpowiednich prosiąt.
„Obecnie rolnik, który chce kupić tuczniki pochodzące od loch utrzymywanych w siedzibie stada położonej w odległości nie większej niż 50 km, ma do dyspozycji gospodarstwa położone na powierzchni ok. 8 tys. km2, tj. ok. 2% powierzchni kraju. Zwiększenie tej odległości z 50 km do 100 km oznacza, że rolnicy utrzymujący tuczniki będą mieli do dyspozycji siedziby stada loch znajdujące się na powierzchni ok. 31 tys. km2, tj. około 10% powierzchni kraju” – argumentuje twórca uchwały.
Pomoc dla producentów świń. Do kiedy wnioski? Jakie formy? Kto uprawiony?
Będzie więcej uprawionych do płatności dobrostanowych
Kolejna nowość dotyczy zmiany przelicznika DJP dla tuczników.
„W związku ze stosowaniem mechanizmu degresywności płatności stwierdzono, że przyjęty system przeliczania zwierząt na DJP jest niewłaściwy w odniesieniu do gospodarstw prowadzących chów świń (tuczników). W PS WPR przyjęto że 1 świnia (tucznik) odpowiada 0,3 DJP. Podstawą systemu przeliczeń zwierząt na DJP jest krowa o masie 500 kg odpowiadająca 1 DJP. Przelicznik przyjęty dla tucznika (którego masa ubojowa wynosić powinna od 110- 120 kg) jest więc nieproporcjonalnie wysoki. Biorąc pod uwagę relację masy tucznika do masy krowy należałoby przyjąć, że 1 tucznik odpowiada 0,24 DJP” – czytamy w uchwale.
Istotne jest to, że w ekoschemacie dobrostan zwierząt, w przypadku innych gatunków zwierząt (np. krów, koni) gospodarstwo otrzymuje płatność do zwierzęcia, którego masa jest w miarę stabilna w okresie realizacji ekoschematu. Tymczasem, w przypadku tuczników mamy do czynienia ze zwierzętami rosnącymi. W związku z czym progi degresywności płatności, jak argumentuje twórca uhcwały, należałoby odnieść do „uśrednionej” obsady zwierząt w danym gospodarstwie (wyrażonej w DJP).
Zaproponowano zatem, by obniżyć współczynnik przeliczenia tuczników na DJP do poziomu 0,1. To oznacza, że rolnicy korzystający ze wsparcia w ramach ekoschematu dobrostan zwierząt będą objęci degresywnością płatności przy większej niż dotychczas skali produkcji wyrażonej sztukami wyprodukowanych tuczników.
Taki przelicznik już obowiązuje w przypadku interwencji rolnictwo ekologiczne. Proponowane rozwiązanie, jak przekonuje pomysłodawca zmian, jest korzystne dla rozwoju krajowej produkcji trzody chlewnej.
„Ze względu na zastosowanie w ekoschemacie dobrostan tuczników tzw. systemu punktowego konieczne jest skorygowanie tabeli określającej liczbę punktów przypisanej danej praktyce (w EUR/DJP)” – czytamy w uchwale.
Co jednak ważne, proponowana zmiana nie wpływa na stawki płatności w przeliczeniu na 1 szt. fizyczną zwierzęcia, która pozostaje zgodna z dotychczasową kalkulacją kosztów.
Wprowadzenie proponowanej zmiany spowoduje obniżenie dotychczasowego progu degresywności płatności w odniesieniu do tuczników. Obecnie obniżenie stawki płatności dobrostanowej występuje przy wielkości produkcji 333 szt. (próg 100 DJP) tuczników rocznie, a płatność dobrostanowa nie przysługuje do zwierząt powyżej limitu 500 szt. tuczników rocznie (próg pow. 150 DJP).
Proponowana zmiana oznacza podniesienie tych progów odpowiednio do 1000 i 1500 szt. tuczników rocznie. Ponieważ stwierdzono, iż dotychczas przyjęty współczynnik przeliczenia tuczników na DJP jest zawyżony (tj. nie odzwierciedla masy zwierząt w okresie ich utrzymywania w gospodarstwie), należy dokonać jego korekty, co pozwoli na bardziej sprawiedliwe wynagrodzenie rolników stosujących ulepszone warunki dobrostanu zwierząt w przypadku prowadzenia chowu tuczników w większej skali.
Obniżenie przelicznika DJP dla tuczników z 0,3 na 0,1 zostanie zrekompensowane poprzez udział w ekoschemacie większej liczby hodowców tuczników, którzy dotychczas z uwagi na ograniczone wsparcie do pierwszych 500 szt. nie byli uprawieni do płatności.