Rolnicy spełniają wymogi OSN?
Rozmowa z Joanną Pietrzak-Koczumińską z Biura Kontroli na Miejscu Wielkopolskiego Oddziału Regionalnego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w Poznaniu.
Jak ocenia Pani świadomość rolników dotyczącą spełniania wymogów związanych z prowadzeniem gospodarstw na OSN-ach?
Świadomość rolników dotycząca wymogów na obszarach położonych na OSN nadal jest stosunkowo niska. Wielu rolników nie ma pojęcia o tym, że ich gospodarstwo położone jest na obszarach OSN. Jednak z roku na rok ta świadomość jest coraz lepsza.
Z czym mają rolnicy największy problem?
Największe problemy sprawia rolnikom dokumentacja. Bardzo często pojawiają się niezgodności polegające na braku wymaganych dokumentów, a także ich niewłaściwe prowadzenie. Chodzi głównie o dokumentację dotyczącą wszystkich zabiegów agrotechnicznych, a w szczególności tych związanych z nawożeniem. Bardzo często rolnicy nie posiadają także dokumentacji związanej z lokalizacją pryzmy obornika na działkach rolnych, czy też umów, faktur, dokumentów potwierdzających zbycie lub zakup nawozów naturalnych.
Jakie kary, sankcje grożą za niewypełnianie wymogów?
Wykrycie nieprawidłowości w czasie kontroli może skutkować zmniejszeniem lub nieprzyznaniem płatności w danym roku, wieloletnimi sankcjami lub całkowitym wykluczeniem z ubiegania się o pomoc.
W jaki sposób są naliczane kary?
Wymiar sankcji za nieprzestrzeganie norm i wymogów uzależniony jest od wielu czynników. Podstawowe rozróżnienie to niezgodność z przepisami wynikająca z: zaniedbania rolnika (nieumyślność), winy rolnika (celowość). Wysokość sankcji, czyli % obniżenia płatności, zależy od rodzaju i skali naruszenia norm i wymogów. Aby ocenić skalę naruszenia, każda niezgodność oceniana jest pod kątem trzech kryteriów. "Zasięg" niezgodności zależy od tego, czy ma ona daleko idące konsekwencje (wykraczające poza obszar gospodarstwa), czy też ogranicza się wyłącznie do danego gospodarstwa. "Dotkliwość" niezgodności zależy w szczególności od znaczenia jej konsekwencji, z uwzględnieniem celów wymogu lub normy, których przedmiotowa niezgodność dotyczy. "Trwałość" zależy w szczególności od długości okresu, w którym występują skutki stwierdzonej niezgodności lub od możliwości wyeliminowania tych skutków za pomocą racjonalnych środków.
W przypadku, gdy stwierdzona niezgodność wyniknie z zaniedbania ze strony rolnika, obniżka ta będzie z zasady stanowić 3% całkowitej kwoty płatności. W zależności od stopnia naruszenia sankcja może zostać obniżona do 1% lub zwiększona do 5%.
W przypadku, gdy rolnik celowo dopuści się stwierdzonej niezgodności, obniżka będzie z zasady wynosić 20% całkowitej kwoty. Jednakże Agencja Płatnicza może, na podstawie oceny przedłożonej przez właściwy organ kontroli w raporcie z czynności kontrolnych, podjąć decyzję o obniżeniu procentu do wysokości nie mniejszej niż 15% lub zwiększeniu do 100% całkowitej kwoty.
Jeżeli naruszenie z tym samym wymogiem lub normą zostanie wykryte u rolnika więcej niż raz w ciągu trzech kolejnych lat kalendarzowych, mamy do czynienia z powtarzalnością. W przypadku stwierdzenia powtarzającej się niezgodności, naliczony procent sankcji zostanie pomnożony x 3.
Ile kar do tej pory zostało nałożonych na terenie Wielkopolski i w jakiej wysokości?
Na chwilę obecną nie można jednoznacznie określić, ile kar zostało nałożonych na terenie Wielkopolski, ponieważ kontrolę są jeszcze przeprowadzane w terenie.