Renta z KRUS bez względu na stan zdrowia i lata pracy. Komu przysługuje?

Źródło: Adobe Stock

Jednym z wielu świadczeń emerytalno-rentowych, które wypłaca KRUS, jest renta rodzinna. Przysługuje ona uprawnionym członkom rodziny osoby zmarłej. Kto może ją otrzymać? 

Komu przysługuje renta rodzinna?

Rentę rodzinną mogą otrzymać członkowie rodziny zmarłego:

• emeryta lub rencisty mającego prawo do emerytury lub renty inwalidzkiej z ubezpieczenia społecznego rolników indywidualnych i członków ich rodzin albo emerytury rolniczej lub renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy
• ubezpieczonego, który w chwili śmierci spełniał warunki do uzyskania emerytury rolniczej lub renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy, przyjmuje się, że był on całkowicie niezdolny do pracy w gospodarstwie rolnym

Do uprawnionych do renty po zmarłym należą:

• jego dzieci, dzieci drugiego małżonka oraz dzieci przysposobione
• wnuki przyjęte na wychowanie i utrzymanie przed osiągnięciem pełnoletności, rodzeństwo i inne dzieci, z wyjątkiem dzieci przyjętych na wychowanie i utrzymanie w ramach rodziny zastępczej lub rodzinnego domu dziecka
• małżonek - wdowa lub wdowiec
• rodzice, w tym także ojczym i macocha oraz osoby przysposabiające 

Czytaj też: Przeliczenie świadczeń dla tzw. emerytów czerwcowych. Tylko pół roku na wniosek?

Jakie warunki trzeba spełniać, by otrzymać rentę rodzinną? 

Wymienieni członkowie rodziny muszą dodatkowo spełniać określone warunki. Dzieci zmarłego emeryta lub rencisty są uprawnione do renty rodzinnej w poniższych sytuacjach:

• do ukończenia 16. roku życia, a po osiągnięciu tego wieku - nie dłużej niż do osiągnięcia 25. roku życia, pod warunkiem nauki w szkole
• bez względu na wiek – w przypadku całkowitej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym, która nastąpiła przed 16. rokiem życia lub w czasie nauki przed ukończeniem 25 lat życia

Wnuki, rodzeństwo i inne dzieci przyjęte na wychowanie przed ukończeniem pełnoletności mogą otrzymać rentę rodzinną po osobie zmarłej jeśli:

• spełniają warunki stawiane dzieciom własnym
• zostały przyjęte na utrzymanie co najmniej na rok przed śmiercią ubezpieczonego, chyba że śmierć była następstwem wypadku przy pracy w gospodarstwie rolnym lub choroby zawodowej
• nie mają prawa do renty po zmarłych rodzicach, a gdy rodzice żyją - nie mogą zapewnić im utrzymania lub jeśli osoba zmarła lub jej małżonek był ich opiekunem ustanowionym przez sąd 

Wdowa (lub wdowiec) ma prawo do renty rodzinnej jeśli:

• w chwili śmierci osoby ubezpieczonej osiągnęła wiek 50 lat lub była całkowicie niezdolna do pracy w gospodarstwie rolnym
• lub wychowuje co najmniej jedno z dzieci, wnuków lub rodzeństwa uprawnione do renty rodzinnej po zmarłym, które nie ukończyło 16 lat, a w przypadku dalszej nauki 18 lat, a także gdy sprawuje opiekę nad dzieckiem uznanym za całkowicie niezdolne do pracy w gospodarstwie rolnym, uprawnionym do renty rodzinnej
• spełniła wymagany warunek wieku lub niezdolności do pracy w okresie nie dłuższym niż 5 lat od śmierci małżonka lub od zaprzestania wychowywania dzieci, wnuków lub rodzeństwa
• małżonka rozwiedziona lub wdowa, która nie pozostawała z małżonkiem we wspólności małżeńskiej, ma prawo do renty rodzinnej, jeżeli oprócz spełnienia powyższych warunków miała prawo do alimentów ze strony małżonka

Rodzice zmarłego mogą otrzymać po nim rentę rodzinną jeśli:

• zmarły ubezpieczony bezpośrednio przed śmiercią przyczyniał się do ich utrzymania
• spełniają warunki określone dla wdowy lub wdowca

Czytaj też: Do końca 2025 roku gminy uchwalą plany ogólne. Co to oznacza dla rolników?

Wysokość renty rodzinnej

Jak informuje KRUS, wszystkim uprawnionym członkom rodziny przysługuje jedna renta rodzinna, która jest dzielona pomiędzy nich. Jeżeli do renty rodzinnej uprawniona jest jedna osoba, wynosi ona 85 proc. emerytury podstawowej, ze zwiększeniem o:

• 50 proc. nadwyżki ponad kwotę emerytury podstawowej - emerytury lub renty, jaka przysługiwała zmarłemu w chwili śmierci

• lub 50 proc. części składkowej emerytury rolniczej lub renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy, która przysługiwała lub przysługiwałaby zmarłemu w chwili śmierci.

Za każdą następną osobę uprawnioną wysokość renty rodzinnej zwiększa się o 5 proc., a gdy śmierć nastąpiła w wyniku wypadku przy pracy rolniczej lub rolniczej choroby zawodowej, rentę zwiększa się dodatkowo o 10 proc.

Łącznie renta rodzinna nie może być wyższa od kwoty świadczenia, które przysługiwałoby zmarłemu, i nie może być niższa od emerytury podstawowej. Obecnie emerytura podstawowa wynosi 1 602,86 zł. W marcu 2025 roku wzrośnie o wskaźnik waloryzacji.

Jak ubiegać się o rentę rodzinną?

Aby ubiegać się o rentrę rodzinną należy złożyć wniosek do KRUS. Do wniosku trzeba dołączyć dokumenty stwierdzające:

• datę zgonu osoby, po której ma być przyznana renta rodzinna
• datę urodzenia wnioskodawcy
• datę zawarcia związku małżeńskiego, jeżeli o rentę ubiega się wdowa lub wdowiec
• pozostawanie we wspólności małżeńskiej do dnia śmierci małżonka, a jeśli takiej wspólności nie było, prawo do alimentów
• stan zdrowia dziecka albo wdowy lub wdowca, jeżeli przyznanie renty jest uzależnione od niezdolności do pracy
• fakt uczęszczania do szkoły, jeżeli dziecko ukończyło 16 lat
• fakt, iż zmarły był opiekunem ustanowionym przez sąd
• długość okresu wychowania i utrzymywania dziecka (dot. wnuków, rodzeństwa i innych dzieci) przez zmarłego oraz czy rodzice tego dziecka żyją i dlaczego nie mogą mu zapewnić środków utrzymania
• pozostawanie na utrzymaniu zmarłego przed jego śmiercią
• nieposiadanie dochodów z tytułu zatrudnienia lub z innych źródeł

Jeśli osoba zmarła, po której ma być przyznana renta rodzinna, nie miała ustalonego prawa do emerytury lub renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy, do wniosku należy dołączyć również:

• dokument stwierdzający datę urodzenia osoby, po której ma być przyznana renta rodzinna
• dokumenty potwierdzające okresy podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników i opłacanie składek (jeżeli takie dokumenty nie znajdują się w posiadaniu KRUS) oraz okresy innego ubezpieczenia społecznego niż rolnicze, jeśli osoba zmarła legitymowała się takim ubezpieczeniem

Czytaj także: Ci rolnicy dostaną więcej pieniędzy z KRUS. Zmiany już od marca 2025