Zbierz, póki kwitnie i zrób syrop. To naturalny syrop na kaszel

Prozdrowotne właściwości mniszka lekarskiego są powszechnie znane. Syrop z tej popularnej rośliny jest coraz mocniej doceniany nie tylko przez miłośników ziołolecznictwa. Jak przygotować najprostszą wersję syropu z mniszka?  

Jakie właściwości ma mniszek lekarski? 

Mniszek pospolity lub mniszek lekarski (Taraxacum officinale) to popularna bylina, zawierająca szereg substancji odżywczych, w tym m.in.: 

• błonnik (głównie w liściach),
• witaminy A, C, D i E oraz witaminy z grupy B,
• minerały, w tym głównie żelazo, magnez, wapń i fosfor,
• polifenole, karotenoidy i flawonoidy,
• kwasy fenolowe. 

Mniszkowi lekarskiemu przypisuje się m.in. właściwości przeciwzapalne, przeciwutleniające, moczopędne i hipolipidemiczne. Do celów leczniczych wykorzystuje się korzeń rośliny, liście, a także kwiaty. Młode liście są smacznym i zdrowym dodatkiem do wielu potraw np. sałatek. Preparaty z korzenia i ziela mniszka wykorzystuje się m.in. do pobudzenia łaknienia (zwiększenie wydzielania soku żołądkowego) i pobudzenia pracy wątroby (działanie żółciotwórcze i żółciopędne). Syropy lub miody z kwiatów mniszka stosuje się także wspomagająco przy leczeniu kaszlu i łagodnych schorzeń górnych dróg oddechowych. 

Czytaj też: Weź z kuchni i umieść w ogrodzie. Tak pozbędziesz się ślimaków 

Warto jednocześnie pamiętać, że istnieje kilka przeciwwskazań odnośnie przyjmowania preparatów na bazie mniszka. Spożywanie mikstur, wywarów i preparatów z mniszka lekarskiego nie jest zalecane m.in. osobom ze schorzeniami nerek, nadkwaśnością żołądka lub chorobami serca. Możliwe są również interakcje z niektórymi lekami, a także reakcje alergiczne. W razie wątpliwości, uzupełnienie diety o preparaty na bazie mniszka warto skonsultować z lekarzem. 

Jak nie pomylić mniszka lekarskiego z mleczem zwyczajnym? 

Mniszek lekarski to roślina szeroko rozpowszechniona na terenie Polski. Kwitnie zazwyczaj od końca kwietnia do lipca. Jej charakterystyczne, żółte kwiatostany to jeden z najbardziej znanych, polskich symboli wiosny. Mniszka łatwo jednak pomylić z tzw. mleczem zwyczajnym (Sonchus oleraceus L.). W trakcie poszukiwania kwiatów warto zwrócić uwagę na strukturę liści i łodygi rośliny.  

Czytaj też: Przymrozki, a nawet śnieg. IMGW podał prognozę pogody na 10 dni

Łodyga mniszka lekarskiego jest pozbawiona liści i posiada tylko jeden kwiatostan. Przerwana wytwarza charakterystyczny, biały, lepki sok. Cała roślina przypomina rozetę, a pędy wyrastają z jednego miejsca. Liście mniszka są długie, mocno wycięte i lancetowate, posiadają charakterystyczne “zęby”. 

Na łodydze mlecza zwyczajnego widać z kolei wyraźne, odchodzące, boczne pędy. Liście mogą wyrastać na całej długości łodygi i są bardziej zaokrąglone. 

Jak zbierać kwiaty mniszka lekarskiego? 

Główne zalecenie dotyczy zbierania roślin, które znajdują się w możliwie czystym środowisku naturalnym (łąki, obrzeża lasów, przydomowe ogródki). Odradza się zbieranie kwiatów lub liści mniszków rosnących w pobliżu dróg czy pól uprawnych (ze względu na możliwy kontakt ze środkami ochrony roślin). Kwiaty należy zbierać w trakcie dni suchych, bezdeszczowych. Warto zadbać, aby zebrane kwiatostany nie uległy pognieceniu ani zniszczeniu.

Czytaj też:
Żółte kwiaty przypominają róże. Ta roślina będzie ozdobą wiosennego ogrodu

Syrop z mniszka lekarskiego. Składniki i wykonanie 

Istnieje wiele wersji przepisu na syrop lub miód z mniszka lekarskiego. Różnice dotyczą głównie wymaganej ilości kwiatów i cukru. Proporcje należy dobierać do własnych potrzeb i preferowanej konsystencji syropu.  

Najpopularniejsza wersja przepisu wymaga zebrania ok. 300 kwiatów mniszka lekarskiego (czyli orientacyjnie ok. 1 kg produktu). Zebrane i opłukane kwiaty należy zalać 1 litrem zimnej wody, a następnie gotować przez ok. 30 minut na małym ogniu. Sok należy ostudzić i odcedzić, usuwając kwiaty.  

Do ostudzonej mikstury dodaje się ok. 1 kg cukru oraz sok z 3 cytryn. Całość należy gotować na małym ogniu i regularnie mieszać aż do uzyskania konsystencji miodu lub syropu. Na tym etapie można również dodać nieco więcej cukru, aby uzyskać pożądaną gęstość preparatu. Proces gotowania może potrwać nawet do 2 godzin. Gotową miksturę wystarczy wlać do wyparzonych słoików i szczelnie zamknąć. Preparat nie będzie wymagać pasteryzacji. Syrop z mniszka lekarskiego można stosować m.in. jako słodzik do herbaty lub słodkie smarowidło do pieczywa.