Zadbaj o użytki zielone - zbierz dobry plon wysokiej jakości
- Największą podaż i jakość paszy zapewni obecność w runi gatunków wysoko produktywnych, jednak należy pamiętać, że gatunki te mają wysokie wymagania glebowe i nawozowe - mówi mgr inż. Artur Paszkowski z Katedry Łąkarstwa i Krajobrazu Przyrodniczego Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu.
Wśród traw zapewniających wysokie zbiory dobrej jakości paszy wymienić można gatunki takie jak: życica wielokwiatowa, życica trwała, Festulolium oraz kostrzewa łąkowa.
- Ogromny wpływ na wartość paszy uzyskanej z traw ma termin zbioru - zaznacza Paszkowski.
Optymalny termin zbioru pozwoli na uzyskanie najlepszego stosunku wartości energii do zawartości włókna w paszy.
- Dla traw jest to faza strzelania w źdźbło - mówi Paszkowski.
Warto dodać rośliny motylkowe i… zioła
Dodatek roślin motylkowych drobnonasiennych takich jak: koniczyna czerwona, lucerna, koniczyna szwedzka, a na pastwiskach koniczyna biała, zapewni w paszy odpowiednią zawartość białka, niezbędnego w żywieniu zwierząt.
- Nowym trendem jest stosowanie ziół w mieszankach. Pojawia się np. babka lancetowata lub cykoria pastewna - mówi Artur Paszkowski.
- Ich udział w runi do 10% poprawia smakowitość paszy, która ma wpływ na jej pobranie przez zwierzęta. Zioła mogą być również doskonałym źródłem makroskładników oraz związków bioaktywnych, które mają wpływ na zdrowotność - tłumaczy specjalista.
W jakim terminie powinien zostać przeprowadzony wiosenny siew/podsiew? Czy ma on wpływ na gatunki traw jakich powinniśmy użyć?
Duże znaczenie w przypadku wiosennego podsiewu ma temperatura. Nasiona należy wysiewać w glebę, której temperatura nie spada poniżej 6 stopni Celsjusza. Optymalnie powinno być to 8-10 stopni. Zazwyczaj takie warunki występują na łąkach na przestrzeni kwietnia i maja.
- W ostatnich latach termin ten bywa jednak zawodny ze względu na występujące wiosenne susze. Dlatego zakładając użytek wiosną wskazane jest, aby termin przyspieszyć i wykonać siew możliwie wcześnie, tak aby kiełkujące nasiona i siewki mogły skorzystać z wilgoci glebowej z okresu zimowego - tłumaczy Artur Paszkowski.
Termin siewu nie ma większego wpływu na dobór mieszanki. W przypadku możliwości wystąpienia wiosennej suszy preferowane powinny być gatunki o krótkim okresie kiełkowania i szybkim rozwoju.
- Siewki dzięki temu mogą stosunkowo szybko dobrze się ukorzenić co zagwarantuje powodzenie zabiegu - zaznacza specjalista z Polskiej Izby Nasiennej.
Jakie gatunki traw są najbardziej odporne na suszę?
Skrajnymi przykładami gatunków, które sprawdzą się lepiej na stanowiskach okresowo suchych są: kostrzewa czerwona, kupkówka pospolita, stokłosa bezostna oraz kostrzewa trzcinowa.
- Na stanowiskach wilgotnych a nawet okresowo zalewanych sprawdza się mietlica biaława, tymotka łąkowa oraz wspomniana kostrzewa trzcinowa miękkolistna, która dzięki głębokiemu systemowi korzeniowemu sprawdzi się również na takich stanowiskach- mówi Paszkowski dodając, że najlepszą odporność na długotrwałe zalewy wykazuje natomiast wyczyniec łąkowy.
Jak dobierane są nasiona traw do konkretnych mieszanek?
Sterując ilością poszczególnych gatunków i odmian w mieszance możemy uzyskać róże efekty.
- Proste mieszanki 1-2 gatunkowe dedykowane są zazwyczaj na użytki przemienne, gdzie bardziej pożądana jest intensywność wzrostu i plon paszy. Mieszanki wielogatunkowe tworzone są na trwałe łąki i pastwiska. Różnorodność gatunkowa zapewnia w tym wypadku między innymi lepszą trwałość - mówi Artur Paszkowski.
Ilość poszczególnych gatunków może wpłynąć również na jakość uzyskiwanej paszy. Doborem gatunków możemy sterować zawartością: włókna, energii lub białka.
- W mieszankach często wykorzystuje się różne odmiany tego samego gatunku różniące się wczesnością. W ten sposób można sterować podażą plonu w poszczególnych pokosach (potrawach) - wyjaśnia specjalista.
Na co zwracać uwagę podczas dobierania mieszanek traw na łąki i pastwiska?
Jest to kwestia bardzo złożona. Wybierając konkretną mieszankę należy sobie zadać podstawowe pytania dotyczące: potrzeb gospodarstwa, profilu jego produkcji i intensywności oraz warunków siedliskowych, w jakich gospodarujemy.
Prawidłowy dobór mieszanki nasiennej na użytek zielony jest silnie uzależniony od znajomości własnego gospodarstwa.
- Przede wszystkim należy zweryfikować potrzeby gospodarstwa w kontekście: profilu produkcji, utrzymywanych zwierząt, intensywności produkcji, żywienia, zapotrzebowania na paszę w gospodarstwie oraz innych dostępnych źródeł paszy - mówi Artur Paszkowski.
Decyzja zależna jest również od typu użytku: czy ma to być przemienny użytek zielony na gruntach ornych czy trwała wieloletnia łąka lub pastwisko. Odmienna kompozycja będzie również potrzeba w przypadku wykonywania renowacji - podsiewu.
- Następnym krokiem jest weryfikacja stanowiska pod kątem typu i zasobności gleby, stosunków wodnych oraz możliwości wystąpienia suszy lub okresowego zalania - tłumaczy Paszkowski.
Finalny dobór gotowej mieszanki dostępnej na rynku jest zawsze kompromisem pomiędzy tymi elementami i finalnie powinien możliwie najlepiej wpasować się w potrzeby i dostępne warunki.
