Jak obniżyć koszty nawożenia, jednocześnie zwiększając jego skuteczność?
Z pomocą przychodzi rolnictwo precyzyjne. Określenie dawki nawozu, automatyczne sterowanie opryskiwaczem lub rozrzutnikiem nawozu, prowadzenie równoległe - to tylko kilka sposobów na zwiększenie skuteczności nawożenia i redukcji kosztów. Przedstawiamy rozwiązania proponowane przez markę Claas.
Od kilku tygodni mamy kalendarzową wiosnę, jednak na pola zawitała ona wcześniej. Dlatego też wiosenne zasilanie roślin azotem oraz innymi nawozami należało rozpocząć z pewnym wyprzedzeniem. Obecnie zmieniające się ceny oraz panująca susza wymagają precyzyjnego dawkowania nawozu w celu obniżenia kosztów oraz zwiększenia efektywności jego działania. Przygotowując się do tego procesu, warto zwrócić uwagę na szereg rozwiązań rolnictwa precyzyjnego, mających na celu wsparcie rolnika i operatora w nawożeniu oraz sterowanie optymalną dawką. Poniżej krótkie omówienie kilku z dostępnych systemów.
Określenie dawki nawozu
Pierwszym krokiem przygotowań jest określenie potrzebnej dawki nawozu. Jednym z rozwiązań stosowanych od lat jest program służący do zarządzania danymi na temat pola.
- Źródłem danych są np. informacje z mapowania plonu w kombajnach oraz sieczkarniach, z prób glebowych, np. azotowych, mapy bonitacyjne gleb, zdjęcia satelitarne, mapy przewodności elektromagnetycznej gleb i wiele innych - mówi Krzysztof Gomolla z CLAAS Polska.
Na podstawie każdej z map lub uśrednionej wartości kilku z nich w programie (np. Agrocom Map) łatwo i szybko można przygotować mapę aplikacyjną do zastosowania w opryskiwaczu lub rozsiewaczu.
- Mapa aplikacyjna może być przygotowana w formacie ISO-XML albo SHP, dlatego większość terminali do obsługi wspomnianych urządzeń będzie mogła zmiennie dawkować nawozy - tłumaczy ekspert.
Umożliwia to sterowanie zmiennym dawkowaniem, dzięki czemu oszczędzamy nawóz oraz dostarczamy go tam, gdzie jest potrzebny. Takie wsparcie optymalizacji pozwala wykorzystać potencjał pól i stosując nawozy makroelementowe, jesteśmy w stanie wyrównać ich zasobność w te składniki.
Dokładna wiedza na temat pól jest kluczem do wykorzystania ich potencjału, a tym samym do realnego zysku. Crop View, to z kolei aplikacja dostępna za pośrednictwem programu 365FarmNet. Służy do przygotowywania map aplikacyjnych na podstawie map satelitarnych, które są cały czas gromadzone w programie. Dzięki niskiej cenie mapy mogą być powszechnie wykorzystywane przez rolników. Oprócz tworzenia map aplikacyjnych Crop View umożliwia tworzenie map potencjału plonowania, których źródłem są mapy satelitarne z kilku lat wstecz. Mapy z aplikacji Crop View, w tym mapy potencjału plonowania, mogą zostać wykorzystane również w programie Agrocom Map jako kolejne źródło informacji na temat pola. W odróżnieniu od Crop View Agrocom Map do tworzenia map aplikacyjnych może wykorzystać dane z różnych źródeł, a nie tylko ze zdjęć satelitarnych. Agrocom Map jest niezbędnym narzędziem do archiwizowania i zbierania danych na temat pola. Dane te można w każdym czasie sprawdzić oraz porównywać rok do roku obserwując zachodzące zmiany na polu.
Nawożenie azotowe w czasie rzeczywistym
Na rynku istnieją rozwiązania służące do zmiennego nawożenia azotowego w czasie rzeczywistym.
- Przykładem jest CLAAS CROP SENSOR, który jest montowany z przodu ciągnika i ma dwie głowice skanujące rośliny od 10 do 2000 razy na sekundę bez względu na porę dnia, co umożliwia pracę przez całą dobę - mówi Krzysztof Gomolla z CLAAS Polska.
Urządzenie zbiera informacje o dwóch indeksach: odżywienia oraz biomasy. Na podstawie tych dwóch informacji oblicza dawkę nawozu azotowego, jaka powinna zostać zastosowana w trakcie nawożenia na pszenicę ozimą. Urządzenie nie wymaga kalibracji, należy tylko wskazać aktualną fazę rozwoju pszenicy w momencie następnego planowanego nawożenia oraz plon, w jaki celujemy. Algorytm sam wyliczy odpowiednią dawkę, a wszystko dzieje się podczas jednego przejazdu.
Za pośrednictwem magistrali ISOBUS dawka jest przekazywana do opryskiwacza lub rozsiewacza. Dodatkowo urządzenie można wykorzystać w nawożeniu względnym do nawożenia lub stosowania fungicydów (związki chemiczne wykorzystywane do zwalczania grzybów atakujących rośliny) na każdej roślinie - od traw, przez zboża, po buraki.
Urządzenie dostarcza informacji o indeksach, które proporcjonalnie mogą być użyte do nawożenia jakościowego lub wyrównującego. Aby jeszcze bardziej zwiększyć precyzję działania systemu do wyliczania dawki, można wykorzystać mapę potencjału plonowania, którą przygotowujemy w programie Agrocom Map. Funkcja Map Overlay umożliwia optymalizację dawki dopasowaną do możliwości plonotwórczych konkretnych stref pola.
Korzyści z wykorzystania Crop Sensora w gospodarstwie to m.in.: oszczędność nawozu, zwiększenie plonowania, ograniczenie wylegania, wyrównanie łanu, poprawa jakości ziarna, lepsze wykorzystanie azotu oraz optymalizacja dopasowana do zmienności glebowej.
Automatyczne sterowanie opryskiwaczem lub rozrzutnikiem nawozu
Krzysztof Gomolla zwraca uwagę, że kolejnym krokiem jest zapewnienie automatycznego sterowania opryskiwaczem lub rozrzutnikiem nawozu.
- Idealnym rozwiązaniem jest prosty w obsłudze terminal do obsługi urządzeń działających na podstawie magistrali ISOBUS. Terminal powinien mieć komplet certyfikacji AEF, dzięki czemu rolnik ma gwarancję, że jego rozsiewacz i opryskiwacz będą prawidłowo obsługiwane z pomocą tego monitora. Jednym z takich terminali jest CLAAS S10, który służy również do zamykania sekcji oraz odczytywania map aplikacyjnych.
Możliwość podziału ekranu na dwie części eliminuje potrzebę montowania w kabinie ciągnika dodatkowego terminala do obsługi jazdy automatycznej, którą terminal S10 realizuje z dokładnością nawet do 2 cm (RTK NET). Dzięki niej eliminujemy nakładki oraz omijaki, a operator jest odciążony i może wydajnie pracować, bez przemęczenia. Wykorzystanie S10 do prac wiosennych generuje tzw. oszczędności proste, czyli takie, na które gospodarz może mieć bezpośredni wpływ. W przypadku cen nawozów i środków ochrony roślin niestety takiego wpływu nie ma.
Prowadzenie równoległe
Oprócz powyższych zaawansowanych profesjonalnych rozwiązań istnieją na rynku również takie, które skupiają się przede wszystkich na prowadzeniu równoległym. Mogą to być terminale dotykowe służące do prowadzenia równoległego z dokładnością 15–30 cm. Dokładność ta wystarcza w zupełności do prac z rozsiewaczem, opryskiwaczem, do uprawy i innych prostych prac na polu.
Operator wprowadza szerokość roboczą urządzenia i może wpisać liczbę dostępnych sekcji, a terminal z pomocą specjalnej podziałki wskazuje kierunek skrętu kierownicą - w taki sposób, aby wykorzystać pełną szerokość roboczą.
- Dodatkowo np. terminal CLAAS COPILOT S7 ma możliwość pomiaru obrobionej powierzchni, a także zapisywania i archiwizowania prac, czyli tzw. mapowania pól. COPILOT S7 może zostać rozbudowany do jazdy automatycznej z dokładnością ok. 2 cm, jest to więc produkt, który rolnik w późniejszym czasie może rozwijać i czerpać jeszcze większe korzyści - mówi ekspert CLAAS Polska.
Inną grupą rozwiązań są najprostsze i najtańsze systemy. Umożliwiają one wykorzystanie pełnej szerokości roboczej bez obawy o to, że na polu pozostaną ominięte miejsca lub nakładki. Jednym z takich rozwiązań jest COPILOT S-lite, którego prosta obsługa opierająca się na obserwacji dwóch belek diodowych oraz bardzo szybka możliwość przenoszenia całego urządzenia pomiędzy ciągnikami sprawia, że jest to najłatwiejszy sposób na oszczędność podczas nawożenia i oprysku. Każda nakładka i każdy omijak oznaczają zmarnowanie nawozu i środka chemicznego, czyli stratę pieniędzy.
Podsumowując, należy zwrócić uwagę, że systemy rolnictwa precyzyjnego są kluczowymi narzędziami do ograniczenia kosztów nawozów i środków ochrony roślin. Systemy bardziej zaawansowane dodatkowo zwiększają efektywność nawożenia, co ma szczególne znaczenie w niesprzyjającej aurze, np. w przypadku suszy, która również w tym roku będzie ogromnym problemem dla rolników.