Ważny wyrok Sądu Najwyższego dla właścicieli działek ze słupami energetycznymi

Sprawa zakończona wyrokiem Sądu Najwyższego (sygnatura akt: I CSK 3617/23) rozpoczęła się na wniosek spółki energetycznej domagającej się stwierdzenia zasiedzenia na jej rzecz służebności przesyłu pod linią energetyczną ze słupem na prywatnej działce. Sprawą najpierw zajmował się Sąd Okręgowy w Płocku. Stwierdził on, że w tym przypadku przesłanki do nabycia służebności przesyłu spełnione są dopiero od momentu rozpoczęcia przesyłania energii za pośrednictwem instalacji, która powstała na działce. Sąd stwierdził ponadto, że spółka nie dostarczyła żadnych dokumentów potwierdzających przynajmniej protokolarny odbiór techniczny słupa, co potwierdziło, że do lipca 1988 r. instalacja nie zyskała waloru „widoczności”. Tymczasem, zgodnie zaś z art. 292 kodeksu cywilnego służebność gruntowa, a więc także służebność przesyłu, może być nabyta przez zasiedzenie (po upływie 30 lat) tylko w przypadku, gdy polega na korzystaniu z trwałego i widocznego urządzenia. 

Czytaj również: Ile naprawdę zarabiają gospodarstwa rolne w Polsce? Chcą zmian w wyliczeniach

Wejście na działkę i rozpoczęcie budowy słupa nie rozpoczyna biegu zasiedzenia służebności 

Spółka energetyczna  nie zgodziła się z wyrokiem sądu okręgowego i sprawa trafiła do Sądu Najwyższego. SN nie przychylił się do jej argumentów. Stwierdził, że wejście przedsiębiorcy przesyłowego na grunt i rozpoczęcie prac przy wznoszeniu słupa energetycznego nie daje jeszcze podstaw do tego, aby utożsamić te czynności z korzystaniem z obciążonego gruntu w takim zakresie i w taki sposób, jak czyniłby to podmiot, któremu przysługuje służebność. „Do 1988 r. spółka uzyskała jedynie dostęp do nieruchomości właścicieli, a nic nie wskazywało, by korzystała ze służebności w pełnym zakresie” – czytamy w „Rz”. 

Czytaj też: Ile rolnicy zapłacą za prąd w 2025? Część gospodarstw czekają podwyżki

Czym jest służebność przesyłu? 

Służebność przesyłu to stosunkowo nowy rodzaj służebności wprowadzony do Kodeksu cywilnego w 2008 r. Ustanawia się ją na rzecz przedsiębiorstw będących dostawcą mediów (energii elektrycznej, wody, gazu itd.). Sposób korzystania tych firm z nieruchomości obciążonych służebnością polega na korzystaniu z posadowionych tam urządzeń przesyłowych, ich modernizowaniu oraz na naprawie, a w razie potrzeby – na wejściu na teren nieruchomości w celu realizacji tych uprawnień. 

Służebność przesyłu może zostać ustanowiona: poprzez zawarcie umowy o ustanowienie służebności przesyłu, poprzez wydanie przez sąd orzeczenia, w przedmiocie ustanowienia służebności przesyłu, w wyniku zasiedzenia służebności gruntowej, w drodze decyzji administracyjnej wydanej przez organ administracji publicznej.