Sąsiad domaga się zwrotu połowy kosztów ogrodzenia. Czy trzeba zapłacić?

Źródło: Adobe Stock

Osoby, które mają w planach budowę ogrodzenia, często nie wiedzą, w jakich przypadkach konieczne jest uzyskanie zgody sąsiada oraz jak powinien wyglądać podział kosztów. Związane z tym tematem kwestie reguluje Kodeks cywilny oraz ustawa – Prawo budowlane.

Kiedy trzeba uzyskać zgodę sąsiada na budowę ogrodzenia?

Brak ogrodzenia teoretycznie nie jest problemem, bowiem jego postawienie nie jest obowiązkowe. Niemniej jednak większość osób chce zapewnić sobie prywatność i decyduje się odgrodzić od sąsiada. Czy w takim przypadku potrzebna jest jego zgoda na postawienie płotu? Wszystko zależy od tego, gdzie zostanie on umieszczony.

Jeśli płot znajdzie się na terenie własnej działki i nie będzie w żadnym stopniu wykraczać poza jej granice, zgoda sąsiada nie jest potrzebna. Nie musimy z nim również ustalać wyglądu ogrodzenia. Warto także zaznaczyć, że jeśli płot nie jest wyższy niż 2,2 m od poziomu gruntu, nie trzeba zgłaszać jego budowy do urzędu. Decydując się na postawienie ogrodzenia na własnej działce, warto zachować pewną odległość od granicy posesji. Nie jest ona w żaden sposób sprecyzowana w przepisach, ale dzięki temu unikniemy sytuacji, w której sąsiad zgłosi sprzeciw do budowy.

Zgoda na budowę płotu jest niezbędna w przypadku, gdy chcemy postawić ogrodzenie na granicy działek. W świetle prawa jest ona bowiem współwłasnością obu właścicieli. Potwierdzenie najlepiej uzyskać na piśmie. Należy jednak mieć na uwadze fakt, że sąsiad może nie zgodzić się na ogrodzenie i w takim przypadku jedynym wyjściem będzie postawienie go na własnej działce. Osoby, które nie uzyskają zgody sąsiada, a mimo to rozpoczną budowę, mogą mieć problemy z tego tytułu. Uznaje się bowiem, że bezprawnie naruszyły teren sąsiedniej działki. W takiej sytuacji sąsiad może domagać się rozebrania konstrukcji.

Czytaj także: Chcesz wyciąć drzewo na swojej działce? W tych sytuacjach musisz mieć pozwolenie

Kto płaci za budowę ogrodzenia?

Zgodnie z art. 154 § 1 Kodeksu cywilnego:

Domniemywa się, że mury, płoty, miedze, rowy i inne urządzenia podobne, znajdujące się na granicy gruntów sąsiadujących, służą do wspólnego użytku sąsiadów. To samo dotyczy drzew i krzewów na granicy.

W § 2 czytamy z kolei, że:

Korzystający z wymienionych urządzeń obowiązani są ponosić wspólnie koszty ich utrzymania.

Kto w takim razie powinien zapłacić za budowę nowego ogrodzenia? Ze względu na nieprecyzyjność przepisów prawa cywilnego sprawa została przedstawiona do rozstrzygnięcia Sądowi Najwyższemu. W uchwale z dnia 24 stycznia 2002 roku (III CZP 75/01) wyraził on stanowisko, że:

Obowiązek ponoszenia kosztów urządzeń znajdujących się na granicy gruntów sąsiadujących nie obejmuje kosztów wybudowania nowego urządzenia. 

W praktyce osoby, które stawiają nowe ogrodzenie na granicy działek (również w miejsce zużytego płotu) i uzyskały w tym celu zgodę sąsiada, nie mogą domagać się od niego zwrotu części kosztów budowy lub zmusić go do partycypowania w kosztach. W tym przypadku decyduje tylko i wyłącznie jego dobra wola. Jeśli sąsiad nie jest zainteresowany wspólną inwestycją, jedynym rozwiązaniem jest samodzielna budowa, na własny koszt.

W przypadku, gdy uda się dojść do porozumienia i sąsiad zobowiąże się do partycypowania w kosztach, warto podpisać z nim umowę, w której obie strony zobowiązują się wspólnie pokryć wydatki związane z postawieniem ogrodzenia. W dokumencie należy określić jego długość i wygląd. Należy także w jednoznaczny sposób opisać podział kosztów - po równo czy w zależności od długości płotu z danej strony. 

Co w przypadku, gdy po kilku latach płot znajdujący się na granicy działek będzie wymagał remontu? W tej sytuacji należy odwołać się do wspomnianego art. 154 Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym użytkownicy wspólnie ponoszą koszty utrzymania. Oznacza to, że sąsiedzi powinni podzielić się wydatkami związanymi z naprawą i konserwacją, np. malowaniem. Co gdy płot znajduje się w granicach posesji? W takim przypadku 100 proc. kosztów związanych z budową, utrzymaniem i remontami ponosi wyłącznie jego właściciel. 

Czytaj także: Czy możesz spalić liście na swojej działce? Albo rozpalić ognisko?