Kiedy KOWR przedłuży umowę dzierżawy na ziemię? Na ile lat?
Rolnicy chętnie wydzierżawiają grunty rolne ze Skarbu Państwa. W jakich okolicznościach KOWR decyduje się na przedłużanie umów dzierżaw? Na jaki maksymalny okres?
Ponad 66 tys. umów dzierżaw na grunty państwowe
Jak wynika z danych na koniec 2021 roku, Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa był związany 66 560 umowami dzierżaw na grunty rolne. Umowy te zawarte są na różne okresy i są sukcesywnie przedłużane. Warunki dzierżawy na kolejne lata są określane na nowo, a czynsz nie może być niższy od dotychczasowego.
- Rozpatrywanie wniosków o przedłużanie umów dzierżawy oraz samo ich przedłużanie, to proces ciągły realizowany przez KOWR – wyjaśnia Karolina Gaweł, rzecznik prasowy KOWR.
Dla przykładu w poniższej tabeli podano liczbę umów i powierzchnię, które zostały przedłużone w poszczególnych latach z przedziału 2018 – 2021:
Lata |
Liczba umów (szt) |
Powierzchnia (ha) |
2018 |
8 425 |
132 936 |
2019 |
5 076 |
111 008 |
2020 |
6 097 |
104 055 |
2021 |
5 738 |
95 654 |
Czytaj także 150 tys. zł za hektar?! Rolnicy kupują ziemię dla swoich dzieci
Kończy Ci się umowa dzierżawy na grunty państwowe? Pamiętaj o złożeniu wniosku do KOWR
Rolnik, który jest zainteresowany ciągłym użytkowaniem gruntów państwowych, a kończy się mu umowa dzierżawy, powinien złożyć do KOWR wniosek. Musi jednak pamiętać, by to zrobić w odpowiednim czasie.
- Nie oznacza to jednak, że KOWR automatycznie powinien przedłużać umowę w każdym przypadku, nie rozpatrzywszy innych aspektów wiążących się z wykonywaniem danej umowy dzierżawy. Jeżeli dzierżawca wywiązuje się z zobowiązań wynikających z umowy i nie ma przeszkód formalno-prawnych do jej wydłużenia – wniosek dzierżawcy rozpatrywany jest zgodnie z obowiązującą w tym zakresie procedurą – wyjaśnia Karolina Gaweł, rzecznik prasowy KOWR.
Warunkiem przedłużenia umowy dzierżawy jest w szczególności:
- złożenie przez dzierżawcę oświadczenia o zamiarze dalszego dzierżawienia nieruchomości, najpóźniej na 3 miesiące, przed zakończeniem umowy dzierżawy,
- prawidłowość wywiązywania się dzierżawcy z zobowiązań wynikających z umowy dzierżawy (w tym prowadzenia przez dzierżawcę racjonalnej gospodarki rolnej na dzierżawionej nieruchomości),
- wywiązywanie się dzierżawcy z zobowiązań finansowych zarówno wobec KOWR, jak i z innych zobowiązań związanych z przedmiotem dzierżawy,
- wiarygodność finansowa dzierżawcy,
- zabezpieczenie należności KOWR.
- Zgodnie jednak z zasadami stosowanymi w KOWR, umowy dzierżawy których termin wygaśnięcia jest dłuższy niż 1 rok, nie są przedłużane. Zasada ta nie dotyczy przypadków uzasadnionych względami gospodarczymi lub uczestnictwem w programach pomocowych – zaznacza Karolina Gaweł.
KOWR chętnie przedłuży umowę dzierżawy ziemi. Kiedy?
Co bierze pod uwagę Krajowy Ośrodek Wsparcia rolnictwa, analizując wniosek rolnika o przedłużenie umowy?
Jak zaznacza rzecznik prasowy Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa, KOWR dokonuje szerokiej analizy wszystkich aspektów związanych z kontynuowaniem danej umowy, zarówno dotyczących aktualnej sytuacji dzierżawcy, jak i ewentualnego zapotrzebowania na grunty, zgłaszanego przez rolników indywidualnych z terenu położenia dzierżawionej nieruchomości. Brana jest pod uwagę także wiarygodność dzierżawcy i sposób zabezpieczenia należności KOWR.
Dla KOWR-u istotny jest m.in. profil prowadzonej produkcji rolniczej, udział w programach finansowanych albo współfinansowanych ze środków pomocowych, poziom zatrudnienia, nakłady poniesione w ramach prowadzonej działalności rolniczej, dbałość o przedmiot dzierżawy, w tym o część zabudowaną.
- Każda więc umowa podlega odrębnej analizie w szczególności pod względem zasadności jej kontynuowania w dotychczasowym lub zmienionym kształcie, oceny wysokości czynszu – tłumaczy Karolina Gaweł.
Maksymalny okres, na jaki może być wydłużona umowa dzierżawy wynosi 15 lat. Ale dotyczy to tylko rolników indywidualnych.
Kwestie te reguluje Zarządzenie Dyrektora Generalnego KOWR nr 105/2020/Z z dnia 20.07.2020 r.
Przepisy te dopuszczają możliwość wydłużania umów dzierżaw na okres:
- od 5 lat do 15 lat – jeżeli dzierżawcą nieruchomości jest osoba prowadząca gospodarstwo rodzinne w rozumieniu przepisów o kształtowaniu ustroju rolnego, albo osoba nie mająca więcej niż 40 lat, jeśli nie spełnia wyłącznie wymogu dotyczącego 5-letniego osobistego prowadzenia gospodarstwa rolnego albo
- od 5 lat do 8 lat – jeżeli dzierżawcą nieruchomości nie jest osoba prowadząca gospodarstwo rodzinne w rozumieniu przepisów o kształtowaniu ustroju rolnego.
KOWR nie przedłuży umowy tym, którzy nie zgodzili się na 30% wyłączenia gruntów
Powodem, dla którego umowa dzierżawy może nie być wydłużona jest nie wywiązywanie się ze zobowiązań przez dzierżawcę. Dzieje się tak chociażby w przypadku braku zgody na wyłączenie 30% gruntów ze strony wydzierżawiającego. Prawo do przedłużenia umowy dzierżawy ziemi z zasobów Skarbu Państwa w ten sposób utraciło w ostatnim czasie wiele gospodarstw.
Taka sytuacja dotyczy łącznie 403 umów dzierżawy na powierzchnię 178 164 ha.