Ile zarabia sołtys? Czy to się opłaca?
Jaka dieta przysługuje sołtysowi? Jakie obowiązki na nim spoczywają?
Ile zarabia sołtys i kim tak naprawdę jest? Pełni on rolę gospodarza sołectwa (może to być jedna lub kilka mniejszych miejscowości). Wybierany jest przez mieszkańców co 4 lata i reprezentuje ich interesy w gminie oraz powiecie. Dowiedz się, jakie są jego obowiązki oraz czy sołtys dostaje pensję.
Czym zajmuje się sołtys?
Jeśli ktoś myśli, że funkcja sołtysa to bułka z masłem, myli się. Co prawda, w każdym z samorządów w Polsce obowiązki sołtysa mogą być inne, ale na pewno nie są łatwe. Co w takim razie robi sołtys? Z reguły odpowiada za organizowanie zebrań wiejskich, podczas których omawiane są sprawy z życia publicznego, a więc dotyczące dróg, infrastruktury wodno-kanalizacyjnej czy energetycznej, szkół oraz przedszkoli. Poza tym na jego barkach często spoczywa aktywizacja kulturalno-społeczna sołectwa, a więc aranżowanie wszelkich imprez okolicznościowych, w tym dożynek, Dnia Dziecka czy Mikołajek.
Czym zajmuje się sołtys oprócz organizacji spotkań wiejskich i aktywizacji kulturalno-społecznej? Czy ma inne obowiązki? Sołtys jest też pośrednikiem między wioską a gminą czy powiatem. To do niego ze skargami czy prośbami często przychodzą mieszkańcy w sprawie wykoszenia poboczy, naprawy studzienki czy odrestaurowania świetlicy. On przekazuje wszelkie sprawy dalej, do samorządu, który jest za daną rzecz odpowiedzialny. I w drugą stronę. Burmistrz czy starosta zlecają sołtysowi przekazanie informacji poprzez organizację zebrań bądź wywieszanie plakatów.
Dobry sołtys dogląda wszelkich inwestycji publicznych realizowanych w swoich wioskach. Musi więc mieć czas na to, by nadzorować wszelkie działania. Poza tym często do jego obowiązków należy zbieranie należności za lokalne podatki. W zależności od wewnętrznych ustaleń gminy — sołtys powinien także uczestniczyć w sesjach rady gminy, które zazwyczaj odbywają się raz w miesiącu. Tam, gdzie jest to wymagane, brak obecności gospodarza wsi na sesji może skutkować obniżeniem diety w wysokości od 30% do nawet 50%.
Ile może zarabiać sołtys?
Wynagrodzenie sołtysa jest zależne od postanowień rady. Decyduje ona nawet o tym, czy gospodarzowi wsi w ogóle należą się jakiekolwiek pieniądze, bo zgodnie z ustawą o samorządzie gminnym: „Rada może ustanowić zasady, na jakich przewodniczącemu organu pomocniczego (sołtys — przyp. red) będzie przysługiwała dieta oraz zwrot kosztów podróży służbowej". — Czyli mamy tu do czynienia z uznaniowością. Rada może, lecz nie jest zobligowana do tego, aby ustanowić takie zasady — podaje Zygmunt Laskowski na portalu wspolnota.org.pl, Widzimy więc, że to ile sołtys zarabia, nie jest odgórnie ustalone, a decyduje o tym rada.
Nie ma chyba jednak w Polsce takiej gminy, w której gospodarzom wiosek nie przysługiwałoby jakiekolwiek wynagrodzenie za poświęcony czas na rzecz dobra lokalnej społeczności. Funkcja sołtysa jest odpowiedzialna, dlatego też wymaga odpowiedniego uznania finansowego.
W takim razie ile zarabia sołtys wsi? Rozbieżności są ogromne i zapewne związane z zamożnością danego samorządu. Mogą wynosić 90 zł. Ale są i takie gminy, gdzie sołtysom miesięcznie płaci się około 500 zł.
W gminie Mielnik (powiat siemiatycki, woj. podlaskie) zryczałtowana miesięczna dieta, czyli pensja sołtysa wynosi 120 zł.
- Dieta stanowi rekompensatę czasu poświęconego na udział w sesjach rady gminy, naradach z wójtem oraz rekompensatę kosztów innych czynności związanych z wykonywaniem funkcji sołtysa. Podstawę wypłaty diety stanowi lista obecności na sesji oraz naradach z wójtem — tłumaczy Iwona Paździora-Patkowska z Urzędu Gminy Mielnik.
W tej gminie za każdą nieobecność na sesji sołtys traci 50% diety. — Sołtysi za miesiąc przerwy wakacyjnej nie otrzymują diety. Przerwą wakacyjną jest jeden miesiąc w przedziale od lipca do sierpnia, w którym nie odbyła się żadna sesja — dodaje Iwona Paździora-Patkowska.
Z kolei w gminie Pogorzela (powiat gostyński, woj. wielkopolskie) dieta wynosi 11% minimalnego wynagrodzenia, a więc w tym roku jest to około 231 zł.
- Za każdą nieobecność na sesji potrącane jest 30% należnej diety miesięcznej — dodaje Ewa Dorczyk z Urzędu Miejskiego w Pogorzeli. W tej gminie sołtysi mogą sobie dorobić, zbierając od mieszkańców wiosek podatek, który wpływa do gminy. Wysokość prowizji od podatku rolnego, leśnego i od nieruchomości zależny jest od wielkości wioski i oscyluje w granicach od 5% do 6,6%.
Obecnie w Polsce jest ponad 40 000 sołtysów. Najbliższe wybory na gospodarza wioski odbędą się w I kwartale 2019 roku.
Kiedy powstała instytucja sołtysa? Historia w pigułce
Jak przekonują historycy, sołtysi w Polsce byli już w XIII wieku. "Sołtysi są jedyną z najstarszych, jeśli w ogóle nie najstarszą instytucją państwa polskiego od XIII po XXI w. Przetrwali Piastów, Jagiellonów, państwo Krzyżackie, Andegawenów, Wazów, królów elekcyjnych, państwo rozbiorowe i PRL”. - czytamy na stronie Krajowego Stowarzyszenia Sołtysów.
Pensja sołtysa zależy więc od Rady. To ona podejmuje decyzję, ile wynagrodzenia przyznać za tę funkcję oraz, czy w ogóle ją przyznawać. W Polsce różnorodność wynagrodzeń jest ogromna i związane jest to z zamożnością poszczególnych gmin. Jest to jednak bardzo odpowiedzialna funkcja, dlatego też w każdej gminie obecnie sołtys otrzymuje pensję.
Jeżeli chcesz być na bieżąco z wiadomościami, przeglądaj nasze wiadomości rolnicze. Poruszamy wiele kwestii związanych z rolnictwem, ale nie tylko. Dowiesz się też wielu ciekawych rzeczy z działu prawo i finanse oraz z wielu innych.
