Co z podatkiem katastralnym? Ministerstwo stawia sprawę jasno

Podatek katastralny obowiązuje obecnie między innymi we Francji, w Niemczech czy Hiszpanii. Polega na opodatkowaniu gruntów oraz budynków na podstawie stawek, które są uzależnione od wartości tych nieruchomości. Aktualnie w Polsce podatek od gruntów i budynków jest obliczany według kwoty stawek naliczanych od każdego metra kwadratowego powierzchni. Górny pułap stawek jest przewidziany w Ustawie z dnia 12 stycznia 1991 roku o podatkach i opłatach lokalnych i podlega corocznej waloryzacji. To organy samorządu terytorialnego określają konkretny poziom podatku.
W ostatnim czasie pojawiło się wiele informacji, że rząd planuje podwyższyć znacznie podatek od nieruchomości – do stopnia, który mógłby zrujnować kieszenie Polaków.
Czytaj też: Czy można być ubezpieczonym w KRUS nie posiadając ziemi? Przepisy mówią jasno
Podwyższa podatku od nieruchomości. Skąd informacje o zmianach?
Jak informuje „Rzeczpospolita”, powodem, dla którego w ostatnich tygodniach polskie media mówiły o drastycznej podwyżce podatku, może być pojawienie się rekomendacji OECD i Międzynarodowego Funduszu Walutowego. Organizacje te przyglądają się temu, jak wygląda stan polskich finansów publicznych i zgłaszają swoje rekomendacje. W ostatnich miesiącach raporty wskazywały, że warto zwiększyć podatki od majątku, czyli na przykład stawki podatku od spadków i darowizn. Ponadto w raporcie sugerowano również ograniczenie stosowania preferencyjnych stawek VAT lub wprowadzenia podatku „węglowego”. Jak jednak poinformowało biuro prasowe Ministerstwa Finansów, rekomendacje OECD nie są wiążące.
Czytaj też: Od 2025 roku zmiany w uldze termomodernizacyjnej. Czego już nie odliczysz?
Czy będzie podatek katastralny?
„Rzeczpospolita” otrzymała informacje z biura prasowego Ministerstwa Finansów, które zapewniają, że nie są prowadzone prace zmierzające do wprowadzenia podatku katastralnego. Redakcja przywołała również wypowiedź wiceministra Jarosława Nenemana z 21 lutego, w której odniósł się do pogłosek mówiących o tym, że figury ogrodowe lub kapliczki będą traktowane jak budowle i zostaną opodatkowane podatkiem od nieruchomości.
– Chcę też powiedzieć, że rząd nie wprowadził żadnego nowego podatku, żadnego podatku od krasnali, kapliczek. Nie wprowadziliśmy nowego podatku od płotów – powiedział wiceminister.
Czytaj też: Budynek gospodarczy: Czy potrzebne jest pozwolenie na budowę?
Zmiany w podatku od nieruchomości
Od stycznia 2025 roku pojawiły się zmiany w ustawie o podatkach i opłatach lokalnych, jednak nie dotyczyły opodatkowania. Wprowadzone zostały nowe definicje budynku oraz budowli. Art. 1a ust. 1 pkt 1 i 2 brzmi aktualnie:
„Użyte w ustawie określenia oznaczają: 1) budynek – obiekt wzniesiony w wyniku robót budowlanych, wraz z instalacjami zapewniającymi możliwość jego użytkowania zgodnie z przeznaczeniem, trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych oraz który posiada fundamenty i dach, z wyłączeniem obiektu, w którym są lub mogą być gromadzone materiały sypkie, materiały występujące w kawałkach albo materiały w postaci ciekłej lub gazowej, którego podstawowym parametrem technicznym wyznaczającym jego przeznaczenie jest pojemność; 2) budowla: a) obiekt niebędący budynkiem, wymieniony w załączniku nr 4 do ustawy, wraz z instalacjami zapewniającymi możliwość jego użytkowania zgodnie z przeznaczeniem, b) elektrownię wiatrową, elektrownię jądrową i elektrownię fotowoltaiczną, biogazownię, biogazownię rolniczą, magazyn energii, kocioł, piec przemysłowy, kolej linową, wyciąg narciarski oraz skocznię, w części niebędącej budynkiem – wyłącznie w zakresie ich części budowlanych, c) urządzenie budowlane – przyłącze oraz urządzenie instalacyjne, w tym służące oczyszczaniu lub gromadzeniu ścieków, oraz inne urządzenie techniczne, bezpośrednio związane z budynkiem lub obiektem, o którym mowa w lit. a, niezbędne do ich użytkowania zgodnie z przeznaczeniem, d) urządzenie techniczne inne niż wymienione w lit. a–c – wyłącznie w zakresie jego części budowlanych, e) fundamenty pod maszyny oraz pod urządzenia techniczne, jako odrębne pod względem technicznym części przedmiotów składających się na całość użytkową – wzniesione w wyniku robót budowlanych, także w przypadku, gdy stanowią część obiektu niewymienionego w ustawie”.
Co o podatku katastralnym mówią eksperci?
„Rzeczpospolita” zapytała o opinię ekspertów, którzy widzą wady obecnych rozwiązań, ale uważają, że zmiany w kierunku podatku katastralnego powinny być wprowadzane w rozsądny sposób. Michał Nielepkowicz, doradca podatkowy, wspólnik w kancelarii Thedy & Partners, uważa, że dzisiejszy system jest archaiczny i niedostosowany do realiów gospodarki, ale jeśli ma być sprawiedliwiej, to konieczne byłoby wyeliminowanie sytuacji, w której przez ustawowe ramy dla podatku od nieruchomości, opodatkowanie jest podobne w przypadku nieruchomości w małych i dużych miastach.
Jednak za nie do końca sprawiedliwe uważa to rozwiązanie prof. dr hab. Rafał Dowgier z Katedry Prawa Podatkowego na Wydziale Prawa Uniwersytetu w Białymstoku. Według niego już w tym samym mieście na tej samej ulicy są nowoczesne budynki i rudery, więc objęcie ich tym samym podatkiem nie ulepszyłoby systemu. Uważa za rozsądne wprowadzanie podatku od wartości budynków oraz gruntów ze stawką, która spowoduje realne opodatkowanie zbliżone do aktualnego, ale to wymagałoby stworzenia rejestru gruntów i budynków wraz z przypisaniem im wartości.
Czytaj też: Budowa ogrodzenia na działce: Czy trzeba mieć pozwolenie? Co ze zgodą sąsiada?