Normy GAEC 6. Rolniku, możesz wjechać na pole z pługiem

Źródło: pdtnc - Fotolia

Przepisy dotyczące warunkowości obejmują podstawowe wymogi wynikające z prawa unijnego oraz normy utrzymania gruntów w dobrej kulturze rolnej zgodnej z ochroną środowiska ustanowione na poziomie krajowym.

Wymogi te sklasyfikowane są w dziewięciu punktach określanych, jako GAEC. Aby móc ubiegać się o dopłaty unijne, trzeba je spełniać. Wśród nich jest wspomniany wcześniej GAEC 6, a więc minimalna pokrywa glebowa w najbardziej newralgicznych okresach. Termin zachowania na polach pokrywy glebowej minął 15 października, a to oznacza, że od 2 dni można działać na polach z pługami czy agregatami.

Co istotne, obowiązek związany z GAEC 6 uznaje się za spełniony również wtedy, gdy rolnik nie dłużej niż przez 4 tygodnie w okresie od dnia zbioru uprawy w plonie głównym do dnia 15 października roku, w którym dokonano zbioru tej uprawy nie utrzymuje okrywy ochronnej gleby na powierzchni gruntów ornych ze względu na wysiew na tej powierzchni roślin ozimych lub międzyplonów.

Jako spełnienie wymogów normy uznaje się m.in.: okrywę roślinną, uprawy ozime, trawy na gruntach ornych, międzyplony ozime, ścierniskowe, wsiewki, rośliny bobowate drobnonasienne oraz ich mieszanki z trawami, pozostawienie ścierniska, grunty pokryte resztkami pożniwnymi oraz samosiewami zebranej uprawy, mulczem, ugorem zielonym.

Warto dodać, że w przypadku sadów utrzymanie okrywy ochronnej gleby w międzyrzędziach obowiązuje od 1 listopada 2024 r. do 15 lutego 2025 r.

Jakie jeszcze inne zasady warunkowości obowiązują rolników?

GAEC 1. Utrzymywanie trwałych użytków zielonych w oparciu o stosunek powierzchni TUZ do powierzchni UR na poziomie krajowym.

W przypadku stwierdzenia zmniejszenia udziału trwałych użytków zielonych w powierzchni użytków rolnych w skali całego kraju o więcej niż 5%, przekształcanie trwałych użytków zielonych jest niedopuszczalne, a rolnicy, którzy są w posiadaniu gruntów, które powstały w wyniku takiego przekształcenia trwałych użytków zielonych, są obowiązani do przywrócenia określonego odsetka tych przekształconych trwałych użytków zielonych lub ustanowienia innego obszaru odpowiadającego temu odsetkowi jako trwałych użytków zielonych nie później niż do dnia 31 maja roku następującego po roku złożenia wniosku o przyznanie pomocy, ale nie później niż do dnia złożenia kolejnego wniosku o przyznanie tej pomocy.

Wskaźnik referencyjny za 2018 r. wynosi 18,33%. W 2023 r. wskaźnik trwałych użytków zielonych wynosi 17,77%, a wielkość, o jaką wskaźnik ten jest mniejszy od wskaźnika referencyjnego ustalonego w planie strategicznym WPR wynosi 3,06%.

GAEC 2 - Ochrona torfowisk i terenów podmokłych

Norma będzie obowiązywać od 2025 roku.

GAEC 3 - Zakaz wypalania gruntów rolnych

Użytków rolnych nie wypala się, z tym że ze względów związanych ze zdrowiem roślin dopuszcza się punktowe wypalanie roślin, części roślin lub resztek pożniwnych.

GAEC 4 - Ustanowienie stref buforowych wzdłuż cieków wodnych

Dotyczy zakazu stosowania nawozów w odległości do 3 m od brzegu jezior, cieków naturalnych, kanałów, ujęć wody.

GAEC 5 - Zarządzanie orką, przyczyniające się do zmniejszenia ryzyka degradacji i erozji gleby, w tym uwzględnianie nachylenia terenu.

Gruntów ornych położonych na stokach o nachyleniu co najmniej 14%:

nie wykorzystuje się pod uprawę roślin wymagających utrzymywania redlin wzdłuż stoku;

nie utrzymuje się jako ugoru czarnego co najmniej od dnia 1 listopada danego roku do dnia 15 lutego kolejnego roku.

Na gruntach ornych położonych na stokach o nachyleniu co najmniej 14% wykorzystywanych pod uprawę roślin wieloletnich oraz na plantacjach drzew owocowych położonych na takich stokach utrzymuje się w międzyrzędziach okrywę roślinną lub ściółkę.

GAEC 6 – Minimalna pokrywa glebowa w najbardziej newralgicznych okresach.

GAEC 7 - Zmianowanie i dywersyfikacja upraw na gruntach ornych.

W przypadku gdy grunty orne w gospodarstwie obejmują powierzchnię powyżej 10 ha, na tych gruntach uprawy prowadzi się w taki sposób, aby na powierzchni:

co najmniej 40% gruntów ornych była prowadzona inna uprawa w plonie głównym niż uprawa prowadzona w tym plonie w roku poprzednim;

wszystkich gruntów ornych taka sama uprawa w plonie głównym nie była prowadzona dłużej niż 3 lata, przy czym przy ustaleniu spełnienia tego warunku bierze się pod uwagę uprawę w plonie głównym prowadzoną nie wcześniej niż w 2023 r.

GAEC 8 Zachowanie elementów krajobrazu oraz zakaz ścinania żywopłotów i drzew podczas okresu lęgowego ptaków oraz okresu wychowu młodych.

GAEC 9 Zakaz przekształcania lub zaorywania TUZ wyznaczonych jako cenne na obszarach NATURA 2000.

Czytaj także: Wprowadzenie obowiązkowego rejestru dzierżaw gruntów rolniczych? Jest odpowiedź