Młodzi rolnicy i duże dopłaty w tle. Kilkaset tysięcy osób przejmie gospodarstwa?

Źródło: Canva

Za nami spotkanie unijnych ministrów rolnictwa w Warszawie - w ramach nieformalnej rady AGRIFISH. Główne tematy rozmów dotyczyły roli młodych w transformacji europejskiego rolnictwa.

Odnowa pokoleniowa na wsiach. Obrady podczas nieformalnego spotkania ministrów rolnictwa w Warszawie

Jak relacjonują po spotkaniu przedstawiciele resortu rolnictwa, uczestnicy obrad podkreślali, że odnowa pokoleniowa, to kluczowa kwestia dla przyszłości Wspólnej Polityki Rolnej, a młodzi rolnicy muszą być partnerami w jej tworzeniu.

– Odnowa pokoleniowa to nie tylko wyzwanie – to także ogromna szansa. To szansa na odważną transformację europejskiego rolnictwa, w kierunku sektora bardziej zrównoważonego, cyfrowego i innowacyjnego. To szansa, by młodzi stali się liderami zmian, a nie tylko ich odbiorcami. To szansa na bezpieczeństwo żywnościowe UE – mówił minister rolnictwa i rozwoju wsi Czesław Siekierski.

Szef polskiego resortu rolnictwa podkreślił także, że Polska prezydencja w Radzie UE kładzie szczególny nacisk na rolnictwo, które potrafi sprostać wyzwaniom – zarówno rynkowym, jak i klimatycznym. Jak zaznaczał, tylko silny, elastyczny i odporny sektor zapewni Europie realne bezpieczeństwo żywnościowe. Warunkiem tego jest otwartość na nowoczesność i innowacje – nie jako cel sam w sobie, lecz jako fundament trwałej konkurencyjności.

Przyszłość rolnictwa. Niepokojące zmiany demograficzne

Zmiany demograficzne to z kolei ogromne wyzwanie dla przyszłości europejskiej wsi.

Jak wyliczają rządzący, większość państw UE cechuje coraz niższa zastępowalność pokoleń, a trend ten jest silniej zauważalny na terenach wiejskich, szczególnie tych oddalonych od większych ośrodków miejskich, także tam, gdzie rolnictwo ma duże znaczenie gospodarcze. 

- Przeciwdziałanie niekorzystnym skutkom obecnej sytuacji demograficznej oraz dostosowanie się do nich jest konieczne dla utrzymania żywotności obszarów wiejskich i prowadzenia produkcji rolnej w sposób zapewniający jej opłacalność, konkurencyjność i zrównoważenie. Powodzenie odnowy pokoleniowej w rolnictwie jest warunkiem utrzymania europejskiego modelu rolnictwa, opartego często na gospodarstwach rodzinnych, dążącego do konkurencyjności, ale również poszanowania środowiska. Rolnictwo musi być nowoczesne i innowacyjne, a to właśnie młodzi rolnicy najchętniej restrukturyzują gospodarstwa i wdrażają innowacyjne rozwiązania - zaznaczano na spotkaniu w Warszawie.

Czytaj też:
ARiMR przypomina: te nabory rozpoczną się dla rolników już w czerwcu [LISTA]

WPR a młodzi rolnicy. W planie ogromne wsparcie finansowe

Podczas spotkania w Warszawie ministrowie rolnictwa zwracali uwagę na to, że odnowa pokoleniowa musi być przekrojowym priorytetem WPR i innych polityk UE.

Mówiąc wprost: jeżeli przyszła polityka rolna nie będzie odpowiadała na potrzeby młodych, nie pozostaną oni na obszarach wiejskich. Nie będzie innowacyjnego rolnictwa bez młodych rolników. 

Unijny komisarz ds. rolnictwa zaznacza z kolei, że w planach WPR zabezpieczono spore środki - na wsparcie dla młodych rolników.

– Uważam, że WPR już teraz odgrywa kluczową rolę we wspieraniu odnowy pokoleń na europejskiej wsi. W planach strategicznych WPR 8,5 mld euro przeznaczanych jest na wsparcie dla młodych rolników, w tym na pomoc dochodową i inwestycyjną. Dzięki niej do 2027 r. 377 tys. młodych rolników powinno przejąć zarządzanie na gospodarstwach – komentował komisarz UE ds. rolnictwa i żywności Christophe Hansen.

Czytaj też:
Jest 3 mld euro dla młodych rolników. Pierwsze 200 mln dostali Francuzi

Wielu spośród uczestników debaty podkreślało, że odnowa pokoleniowa nie może się dokonywać wyłącznie w ramach WPR.

- Potrzebne są działania systemowe, łączące politykę rolną z edukacją, cyfryzacją, infrastrukturą społeczną i finansami publicznymi. Dla młodych atrakcyjny musi być nie tylko sektor rolny, ale i obszary wiejskie. Tylko wtedy stworzymy warunki, które zachęcą młodych ludzi do wyboru życia i pracy na wsi. Należy stworzyć cały pakiet działań w zakresie: infrastruktury, opieki medycznej, edukacji. Ważne są także działania wspierające rodziny, dostęp do żłobków i przedszkoli na terenach wiejskich - zaznaczano.

To nie koniec. Ministrowie jako jedno z największych wyzwań wskazali też dostęp młodych rolników do ziemi i kapitału oraz przeciwdziałanie spekulacjom cenowym. Zwrócili także uwagę na potrzebę uproszczenia przepisów w zakresie przekazywania gospodarstw. 

– Musimy w tej perspektywie myśleć o odpornym rolnictwie i bezpieczeństwie żywnościowym. Wspomina o tym w Wizji rozwoju rolnictwa komisarz Christophe Hansen. Wierzę, że wnioski płynące z dzisiejszej dyskusji będą wkładem w prace służb KE nad unijną Strategią Odnowy Pokoleniowej – dodał minister Czesław Siekierski.

Uproszczenia w WPR. Młodzi rolnicy mogą liczyć na 400 tys. zł?

W kontekście wspomnianego spotkania warto także przypomnieć o zapowiadanych uproszczeniach w WPR, które - jeśli zgodzi się na to parlament europejski - mogą wejść w życie już w roku 2026.

Pisaliśmy o tym jakiś czas temu: przedstawiony w maju przez Komisję Europejską pakiet uproszczeń WPR skupia się m.in. na pomocy dla młodych osób, które chcą dopiero zacząć swoją przygodę z rolnictwem. Ma to być odpowiedź właśnie na dzisiejsze wyzwania demograficzne.

Młodzi i nowi rolnicy mogliby starać się o wsparcie dochodzące nawet do 100 tys. euro - czyli ponad 400 tys. zł.

Czytaj też:
Młodzi rolnicy będą mogli dostać na start nawet 400 tys. zł? Unia ma duże plany