Co w praktyce oznaczają zapowiadane uproszczenia dla rolników? [LISTA ZMIAN]

Jeśli rolnik będzie kary to tylko w przypadku rzeczywistych naruszeń? We Wspólnej Polityce Rolnej szykują się spore zmiany. Pytanie kiedy wejdą w życie i jak zapisy w paragrafach będą realizowane w praktyce.
Zmiany na plus dla rolnika?
Wielkopolska Izba Rolnicza przygotowała skrótowe zestawienie proponowanych zmian, które znalazły się w projekcie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 14 maja 2025 r. Dokument ten, gdy tylko zacznie obowiązywać, wprowadzi szereg zmian do podstawowych aktów Wspólnej Polityki Rolnej.
Jego głównymi celami, o czym już informowaliśmy, są uproszczenia w zakresie warunków ubiegania się o płatności bezpośrednie czy wsparcie sektorowe oraz zmniejszenie kontroli.
- Projekt wprowadza liczne uproszczenia WPR, redukuje biurokrację i dostosowuje przepisy do realiów gospodarstw. Najwięcej korzyści odniosą rolnicy ekologiczni, małe gospodarstwa i producenci sektora torfowiskowo-klimatycznego - stwierdza Paweł Dopierała z Wielkopolskiej Izby Rolniczej.
Unijne wsparcie dla rolników - będzie łatwiej?
Jakie zapisy znalazły się w projekcie rozporządzenia?
System warunkowości – mniej ograniczeń
- Modyfikacja warunkowości – dostosowanie wymogów do lokalnych warunków i redukcja powtarzających się wymagań,
- Rolnictwo ekologiczne automatycznie zwolnione z niektórych norm GAEC dzięki uznaniu certyfikacji ekologicznej.
Płatności bezpośrednie – większa elastyczność
- Ulepszone formy płatności bezpośrednich – dostosowane do potrzeb i specyfiki gospodarstw,
- Aktualizacja narzędzi monitoringu i wskaźników efektywności w zakresie bezpośredniego wsparcia finansowego.
Sektory specjalne – więcej wsparcia
- Rozszerzenie wsparcia dla interwencji skierowanych do konkretnych sektorów, np. ekologicznego rolnictwa czy ochrony torfowisk,
- Zwiększenie zachęt dla praktyk przyjaznych środowisku poprzez ukierunkowane płatności.
Rozwój obszarów wiejskich i współpraca
- Nowe wskaźniki wsparcia projektów typu EIP i wymiany wiedzy (EIP - Europejskie Partnerstwo Innowacyjne – to inicjatywa UE mająca na celu przyspieszenie wdrażania innowacji w różnych dziedzinach, w tym w rolnictwie i leśnictwie)
- Upraszczanie programów współpracy lokalnej bez zbędnej biurokracji.
Sprawozdawczość i kontrole – rzadziej i skuteczniej
- Zmiana z rocznego modelu raportowania na przeglądy co dwa lata, co redukuje biurokrację,
- Ułatwienia w zakresie kontroli – ograniczenie liczby inspekcji i możliwość zastosowania sankcji finansowych tylko przy istotnych naruszeniach.
Interoperacyjność danych – mniej papierologii
- Uproszczenie w zarządzaniu danymi między systemami: LPIS, GSA, AMS oraz innymi bazami,
Obowiązek ustanowienia krajowych organów ds. zarządzania danymi i interoperacyjnością oraz wprowadzenie zaawansowanych narzędzi cyfrowych. - Interoperacyjność WPR oznacza, że systemy informatyczne używane przez:
- rolników (np. aplikacje do wnioskowania o dopłaty),
- agencje płatnicze (np. ARiMR w Polsce),
- Komisję Europejską (np. monitorowanie efektów WPR),
mogą się ze sobą „dogadać” automatycznie — czyli:-
- dane raz wpisane są używane wielokrotnie,
- systemy potrafią „czytać” i przetwarzać dane z innych źródeł,
- nie trzeba przesyłać papierowych dokumentów, bo informacje są przekazywane cyfrowo i bez błędów.
Zawieszenie płatności i kary – nowe mechanizmy
- Nowe przepisy w zakresie zawieszania płatności, kontroli i kar administracyjnych – tylko w zdarzeniach uzasadnionych znaczącymi naruszeniami.
Rolnicy mogą zgłaszać uwagi do projektu rozporządzenia
Do projektu rozporządzenia można zgłaszać uwagi. Projekt jest obecnie w procedurze legislacyjnej w Parlamencie i Radzie UE – planowane wejście w życie w latach 2026–2027. Uwagi można zgłaszać bezpośrednio na stronach KE lub poprzez np. izby rolnicze, do dnia 1 sierpnia 2025 r.
- Proces konsultacji trwa – warto skorzystać i zgłosić swoje zdanie - zachęca Paweł Dopierała z Wielkopolskiej Izby Rolniczej.
- Tagi:
- uproszczenia WPR