Kto dostanie emeryturę rolniczą z KRUS? Trzeba spełnić dwa warunki
Kwestia otrzymania emerytury z KRUS bywa problematyczna – rolnicy nie zawsze wiedzą, jakie warunki muszą spełnić, by ją otrzymać. Rozwiewamy wątpliwości i wyjaśniamy, czy można otrzymać jednocześnie emeryturę rolniczą oraz pracowniczą.
Warunki do otrzymania emerytury rolniczej
Jak stanowi ustawa z dnia 20 grudnia 1990 roku o ubezpieczeniu społecznym rolników, emerytura rolnicza przysługuje ubezpieczonemu spełniającemu łącznie następujące warunki:
- osiągnięcie wieku emerytalnego, który wynosi 60 lat w przypadku kobiet oraz 65 lat w przypadku mężczyzn;
- podleganie ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu przez okres co najmniej 25 lat.
Według informacji zawartych na stronie KRUS wspomniany okres podlegania ubezpieczeniu emerytalno rentowemu to okres ubezpieczenia społecznego rolników, począwszy od 1 stycznia 1991 roku.
W przypadku osób, które urodziły się po 31 grudnia 1948 roku, do okresu tego zalicza się okresy:
- podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników indywidualnych i członków ich rodzin w latach 1983–1990;
- prowadzenia gospodarstwa rolnego lub też pracy w gospodarstwie rolnym po ukończeniu 16. roku życia, przed 1 stycznia 1983 roku;
- od których zależy prawo do emerytury zgodnie z przepisami emerytalnymi.
Prawo do emerytury z KRUS ma więc osoba, która osiągnie wymagany wiek emerytalny i legitymować się będzie odpowiednim stażem podlegania wyłącznie rolniczemu ubezpieczeniu emerytalno rentowemu. Nie uwzględnia się okresów innych niż rolnicze przy ustalaniu wysokości emerytury rolniczej, z wyjątkiem okresu, w którym dana osoba odbywała czynną służbę wojskową w Wojsku Polskim przed 1 stycznia 1991 roku w przypadku, gdy nie nabędzie prawa do emerytury z ZUS.
Jednym z warunków otrzymania emerytury rolniczej było także zaprzestanie działalności rolniczej, jednak od 15 czerwca 2022 roku nie ma to wpływu na wysokość emerytury, a emeryci nie muszą przenosić własności lub oddawać gospodarstwa w dzierżawę, by otrzymać emeryturę w pełnej wysokości.
Czytaj też: Kontrola podczas wypłaty emerytury z KRUS. Ci seniorzy mogą się jej spodziewać
Nieudokumentowane okresy pracy w gospodarstwie – jak udowodnić?
Co z pracą na gospodarstwie przed 1991 rokiem? Rolnicy, którzy chcą udowodnić, że w tym czasie zajmowali się gospodarstwem, mogą sprawdzić, czy odpowiednie zaświadczenia o pracy nie znajdują się w urzędzie gminy. Jeśli nie, można posiłkować się innymi dokumentami – aktami własności, umowami, kwitami czy nakazami płatniczymi. Zdarzyć się jednak może, że osoba pracująca w gospodarstwie nie ma żadnych dokumentów.
Wówczas okres pracy w takim miejscu musi zostać udowodniony dzięki zeznaniom świadków. Muszą to być co najmniej dwie osoby, które zamieszkiwały w czasie wskazanym przez osobę starającą się o emeryturę, na tym samym terenie, gdzie położone jest/było gospodarstwo.
Czytaj też: Zmiany w dzierżawie terenów rolnych. Jakie będą nowe zasady?
Wcześniejsza emerytura z KRUS?
Warto zwrócić również uwagę na art. 19 ust. 2 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 roku o ubezpieczeniu społecznym rolników, w którym czytamy: „Emerytura rolnicza przysługuje także ubezpieczonemu rolnikowi, który spełnia łącznie następujące warunki:
- osiągnął wiek 55 lat, jeśli jest kobietą, albo 60 lat, jeśli jest mężczyzną;
- podlegał ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu przez okres co najmniej 30 lat;
- zaprzestał prowadzenia działalności rolniczej”.
Przepis odnosi się do rolników, którzy spełnili powyższe warunki do 31 grudnia 2017 roku.
Czytaj też: Nowe świadczenie z KRUS od 2025. Rolnicy mogą sprawdzić, czy im się należy
Składki ZUS i KRUS: Czy rolnik może połączyć okresy składkowe?
W przypadku seniora, który osiągnie powszechny wiek emerytalny i będzie legitymować się co najmniej 25-letnim okresem podlegania wyłącznie rolniczemu ubezpieczeniu emerytalno rentowemu, czyli nabędzie prawo do emerytury rolniczej, a także dzięki okresom podlegania ubezpieczeniu w systemie powszechnym nabędzie prawo do emerytury pracowniczej, będzie on mógł pobierać zarówno emeryturę z KRUS, jak i z ZUS.
Jeżeli jednak dana osoba ukończy wiek emerytalny, ale nie będzie legitymowała się 25-letnim okresem rolniczego ubezpieczenia emerytalno-rentowego, posiada z kolei okresy ubezpieczenia społecznego w ZUS, to może wystąpić o emeryturę pracowniczą. Będzie ona zwiększona za okresy opłacania składek na ubezpieczenie społeczne rolników, a zaświadczenie wyda KRUS.
Od marca 2023 roku osoby, które opłacały składkę na ubezpieczenie emerytalno-rentowe w podwójnej wysokości (prowadziły pozarolniczą działalność lub opłacały dodatkową składkę z tytułu prowadzenia działalności rolniczej na użytkach rolnych o powierzchni przekraczającej 50 hektarów przeliczeniowych) otrzymują dodatek do emerytury w wysokości 0,5 proc. emerytury podstawowej za każdy rok opłacania takiej składki.
Czytaj też: Problem ze stażem z ZUS przy emeryturze z KRUS. Na co mogą liczyć rolnicy?
