Jak przechowywać kiszonki?
Kiszonka to cenna pasza objętościowa wykorzystywana głównie do skarmiania bydła. W jaki sposób ją przechowywać, by nie traciła swoich wartości?
Kiszonkę można wykonać z runi łąkowej czy wysłodek buraczanych, ale największą popularnością cieszą się kiszonki z kukurydzy. Niezależnie od tego, z jakiego materiału przygotujemy kiszonkę, nie możemy jej przechowywać bezpośrednio na gruncie.
- Należy przechowywać je w silosach, rękawach foliowych, na płytach lub na podkładzie z folii, sieczki, słomy bądź też innego materiału pochłaniającego odcieki i pod przykryciem foliowym – podaje Wielkopolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego.
Ilość odcieków kiszonkowych uzależniona jest od zawartości suchej masy w zakiszanych materiałach roślinnych. Im wyższa zawartość suchej masy w materiale kiszonkarskim tym mniej odcieków. Dlatego zaleca się, aby suchej masy było co najmniej 30-35 procent w produkcie. Powstające w wyniku procesu kiszenia soki powinny być odprowadzane do specjalnie przystosowanych do tego celu studzienek zbiorczych, stanowiących integralną część składową silosów.
Czytaj także: Zboże techniczne z Ukrainy trafia do polskich młynów? Rolnicy alarmują!
WODR przypomina, że zbiorniki i studzienki przeznaczone do okresowego przechowywania odcieków kiszonkowych powinny spełniać następujące warunki:
- powinny być szczelne, aby uniemożliwić przedostawanie się soków do wód gruntowych,
- pojemność zbiorników powinna być dostosowana do ilości powstających soków kiszonkowych przez okres co najmniej pierwszych 20 dni fermentacji, kiedy ilość powstających soków jest największa; mniejsze zbiorniki muszą być opróżniane częściej,
- konstrukcja studzienek powinna zapewnić łatwość ich okresowego opróżniania,
- konstrukcja studzienek powinna zapewniać bezpieczeństwo osób i zwierząt przebywających w ich pobliżu (wymagane zabezpieczenie wlotu studzienki od góry).
W jaki sposób przechowywać zatem kiszonkę? Oto cztery metody wykorzystywane przez rolników.
Pryzma
Jest to najtańsze i najprostsze rozwiązanie, jeśli chodzi o przechowywanie kiszonek. Warto pryzmę ułożyć na folii, która zabezpiecza przedostawanie się odcieków do wód gruntowych. Metoda ta ma jednak dość poważny minus – dochodzi do strat składników pokarmowych.
Silosy tradycyjne
Rolnicy coraz częściej decydują się na magazynowanie kiszonek w silosach.
- Mogą być ze ścianami bocznymi lub bez. Te, które mają ściany mają, większą pojemność, wobec czego mogą zajmować mniejszą powierzchnię. Zaletą silosów jest stworzenie warunków sprzyjających procesowi zakiszania poprzez ograniczenie dostępu powietrza do zakiszanej masy oraz zmniejszenie strat składników pokarmowych w stosunku do przechowywania w pryzmie o mniej więcej 10–20 procent. O wiele łatwiej jest też uformować taką pryzmę, gdyż sporządzana pasza nie rozsuwa się na boki – podaje Wielkopolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego.
Poza tym istnieje możliwość zbierania odcieków do zbiornika, co jest bardzo dużym plusem. Ważne jednak by taki silos był szczelny. Konstrukcja silosów powinna także ułatwiać załadunek masy kiszonkarskiej oraz wybieranie już masy ukiszonej. Utwardzona podłoga zapobiega także zabrudzeniom kiszonki ziemią.
Silosy przejazdowe
Popularnością cieszą się silosy przejazdowe, zwłaszcza u tych, którzy posiadają co najmniej kilkadziesiąt sztuk bydła.
- Ich zaletą jest możliwość dobrego ugniecenia kiszonki kołami środków transportowych, głównie ciągnika. Łatwiej też je załadować i potem wyładować. Zaleca się obsypywanie ścian z zewnątrz ziemią, która będzie nie tylko niwelowała naprężenia, ale także zabezpieczy przed przemarzaniem – zaleca Wielkopolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego.
Bele i rękawy
Ofoliowane bele mogą być składowane na utwardzonym podłożu lub po prostu na gruncie. Jednak najlepiej przechowywać je na folii lub wybetonowanej powierzchni.
- Gdy są składowane bezpośrednio na gruncie należy zabezpieczyć je przed działaniem chwastów, gryzoni i ptaków. Miejsce do przechowywania powinno być równe, suche (nie może być zalewane wodami opadowymi) i pozbawione elementów, które mogłyby uszkodzić folię. Nie powinny też być przechowywane dłużej niż rok, gdyż po tym czasie folia staje się podatniejsza na uszkodzenia. Wszelkie ewentualne uszkodzenia powinny być natychmiast zaklejone np. taśmą wodoodporną – zaleca WODR w Poznaniu.
Czytaj także: Jak składować sianokiszonkę? Lepsza pryzma czy bele?