Jak przyrządzać czosnek niedźwiedzi, by nie stracić jego cennych właściwości?

Czosnek niedźwiedzi (Allium ursinum L.) to bliski “kuzyn” czosnku zwyczajnego. Rosnący dziko głównie w lasach, a kwitnący czasem już pod koniec marca. Roślina jest cennym źródłem antyoksydantów, witamin i minerałów. Ceni się go także za walory smakowe. Te zmieniają się w zależności od stopnia rozwoju rośliny.  

Czytaj też: Czy czosnek niedźwiedzi można mrozić? Najlepszy sposób na przechowywanie

Jak smakuje czosnek niedźwiedzi? Które części są jadalne? 

Jadalne są zarówno liście, kwiatostany, jak i małe cebulki czosnku niedźwiedziego. Liście czosnku zmieniają swój smak wraz z procesem wzrostu rośliny. Na wczesnym etapie rozwoju liście mają piekący, intensywny smak i aromat. Wyraźny, ostry smak posiadają także kwiaty. Z czasem posmak charakterystycznej goryczki łagodnieje. Przyjmuje się, że najlepsze właściwości smakowe roślina uzyskuje w kwietniu. Czosnek można także zbierać i jeść w maju, ale smak rośliny będzie już mniej atrakcyjny.  

W przeciwieństwie do liści cebulki czosnku niedźwiedziego dłużej zachowują swoje walory smakowe. Można je także dłużej przetrzymywać i stosować tak jak cebulki czosnku zwykłego np. jako dodatek do potraw smażonych. 

Czytaj też:
Dlaczego czosnek niedźwiedzi jest tak popularny? Zawiera m.in. naturalny antybiotyk

Jak jeść czosnek niedźwiedzi? 

Roślinę można jeść na surowo, ale również w wersji gotowanej lub smażonej. Czosnek niedźwiedzi może być także bazą pod kiszonki, nalewki, a także soki i esencje. Na rynku dostępne są liczne preparaty i przyprawy z czosnkiem niedźwiedzim w wersji suszonej. Która wersja jest najzdrowsza? Jak można się domyślić, najwięcej właściwości odżywczych (w tym witamin i minerałów) czosnek zachowuje w wersji surowej. Potrawy z czosnkiem surowym, szczególnie z jego liści, są zalecane osobom, które chcą skorzystać z dobroczynnych właściwości tej rośliny. Zdaniem ekspertów najmniej prozdrowotnych właściwości ma czosnek w wersji suszonej (tu m.in. popularne, powszechnie dostępne przyprawy). Roślina utraci także część witamin w wersji gotowanej i smażonej. Zalecane jest za to kiszenie i łączenie z oliwą np. w formie pesto. 

Czytaj też: Kiedy sadzić czosnek niedźwiedzi i jak samemu uprawiać go w ogródku?

Na surowo do smarowideł, masła i kanapek 

Liście czosnku można jeść bez żadnych dodatków, w wersji surowej. Posiekane, oczyszczone liście świeżo zebranego czosnku niedźwiedziego smakują najlepiej jako dodatek do: 

• masła, 
• twarogów,
• gotowanych i smażonych jajek,
• kanapek np. z pomidorem, serem, twarożkiem,
• warzywnych sałatek,
• zup, gulaszu, dań gotowanych,  
• makaronów. 

Aby zachować cenne właściwości czosnku, jego posiekane liści należy dodać na końcowym etapie gotowania zupy. Liśćmi można też po prostu przybrać serwowane danie. 

Czytaj też: Chcesz posadzić mieczyki w ogrodzie? Odpowiedni termin coraz bliżej

Smaczne pesto z czosnku niedźwiedziego 

Pesto z czosnku jest łatwe w przygotowaniu, a połączenie z oliwą pozwala zachować cenne składniki odżywcze. Kluczowe składniki to: garść świeżych liści czosnku niedźwiedziego (ok. 200 g), ok. 80-100 g orzechów włoskich, 50-60 g sera typu parmezan, 50 ml oliwy z oliwek (dodawać pod koniec lub po procesie miksowania). Świeże, umyte liście należy umieścić w mikserze. Dodać garść orzechów włoskich, oliwę, ser i łyżeczkę soli. Zamiast orzechów włoskich można wykorzystać np. orzeszki piniowe lub ziarna słonecznika. Zmiksowaną miksturę przekłada się do słoika lub innego, szczelnego pojemnika i umieszcza w lodówce. Pesto można przechowywać długo, ale warto wykorzystać świeżą miksturę np. do makaronu, kanapek, tostów. 

Czytaj też: Wszystko o wiosennym cięciu oleandrów. Kiedy i jak przeprowadzić zabieg?

Szybki przepis na kiszony czosnek niedźwiedzi 

To kolejna, prosta metoda, która pozwoli na dłużej przechować liście i kwiatostany rośliny. Opłukane i osuszone liście (wraz z ogonkami) zwija się w rulony i ciasno układa w słoiku. Do słoika można dodatkowo włożyć kilka ząbków zwykłego czosnku, chrzan, liście laurowe i ziele angielskie. Słoik należy zalać ostudzoną solanką (1 łyżka soli kamiennej na 1 litr wody), zamknąć szczelnie i odstawić na kilka dni. Mikstura powinna być gotowa do spożycia po ok. 2 tygodniach. Tak przygotowane liście sprawdzą się m.in. jako oryginalny dodatek do sałatek.