Jedna z najpiękniejszych roślin w ogrodzie? Wciąż jednak mało znana
Iksja to bylina należąca do rodziny kosaćcowatych. W naszych warunkach klimatycznych jest traktowana jako roślina jednoroczna. Z uwagi na niską mrozoodporność należy wykopać ją na zimę. Można również przezimować ją w donicy, w pomieszczeniu. Gatunek pochodzi z regionów Afryki Południowej. Iksja ma cienkie łodygi i dorasta do 30–60 cm wysokości. Ma podziemną bulwę, w której magazynuje wodę oraz składniki pokarmowe.
Jakie warunki należy zapewnić iksji?
Z bulwy wyrastają nierozgałęzione łodygi oraz mieczowate liście. Iksja kwitnie zazwyczaj od czerwca do lipca. Kwiaty są duże i sześciopłatkowe. Występują w białym, żółtym, pomarańczowym, fioletowym, czerwonym, różowym lub bordowym odcieniu. W środku mają ciemne, duże oczko. Mimo pięknego wyglądu iksja jest rzadko spotykana w ogrodach. Może to być związane z jej dość wysokimi wymaganiami uprawowymi. Jeśli chcemy, aby bujnie zakwitła, trzeba zapewnić jej odpowiednie warunki.
Czytaj też: Urzeka zapachem i delikatnymi kwiatami. Kwitnie do października, ma mało wymagań
Na początek sadzenie. Warto pamiętać, że iksja jest rośliną tropikalną, a zatem będzie czuła się najlepiej na mocno nasłonecznionym stanowisku. Powinno być ono również osłonięte od wiatru. Zaleca się żyzne, lekkie i przepuszczalne podłoże o obojętnym pH. Iksja nie będzie rosła na ciężkich i podmokłych glebach. Kiedy należy sadzić iksję? Mamy do wyboru dwa terminy.
-
Pierwszą opcją jest okres wiosenny. Uprawę można rozpocząć nawet w marcu, jednak w tym przypadku zaleca się najpierw posadzić bulwy w doniczkach, a dopiero potem przenieść je do gruntu. Jeśli chcemy od razu posadzić iksje w ogrodzie, najlepiej poczekać aż minie ryzyko przymrozków. W takim przypadku bylina zakwitnie późnym latem. Termin wiosenny jest polecany osobom, które mieszkają w chłodniejszych regionach Polski.
-
Drugim terminem jest jesień, a konkretnie okres od września do listopada. Jeśli zdecydujemy się na to rozwiązanie, roślina zakwitnie wiosną lub wczesnym latem. Należy pamiętać, aby w przypadku jesiennego siania zastosować ściółkowanie, np. słomą, kompostem lub liśćmi. Dodatkowa warstwa ochronna zabezpieczy bulwy przed mrozem. Jesienią można sadzić iksje w szklarniach lub ciepłych i osłoniętych stanowiskach w ogrodzie.
Bulwy należy umieścić na głębokości około 6–8 cm, zachowując 10–15 cm odstępu. Przed posadzeniem warto zasilić podłoże nawozem organicznym.
Jak dbać o iksję w trakcie uprawy?
Rośliny wymagają umiarkowanego podlewania. Iksje nie przepadają ani za nadmiarem wody, ani za suszą. Byliny najlepiej nawadniać w momencie, gdy wierzchnia warstwa podłoża przeschnie na 2–3 cm. Podczas podlewania starajmy się nie zamoczyć liści. W momencie, gdy na roślinie pojawiają się kilkucentymetrowe liście, można zacząć nawozić iksję. Najlepiej sprawdzi się nawóz wieloskładnikowy dla roślin kwitnących. Można stosować go co 2–3 tygodnie. Preparat powinien zawierać więcej potasu i fosforu, a mniej azotu. Dzięki temu roślina będzie bujnie kwitła.
Czytaj też: Te kwiaty kwitną od wiosny do jesieni. Ogród będzie zachwycał przez długi czas
Kwiaty będą otwierać się w słoneczne dni i zamykać wieczorem oraz podczas pochmurnej aury. Pojedyncze sztuki zwykle utrzymują się przez kilka dni. Warto na bieżąco usuwać przekwitłe kwiatostany, ponieważ wydłuża to okres kwitnienia. Gdy iksja przekwitnie, trzeba ograniczyć podlewanie. Należy pamiętać, że iksja wydziela lepki sok, dlatego wszelkie zabiegi pielęgnacyjne lepiej wykonywać w rękawiczkach.
Co zrobić z rośliną na zimę? Po pierwszych przymrozkach bulwy należy wykopać i oczyścić z ziemi. Następnie usuwamy z nich łodygi i pozostawiamy do wyschnięcia na kilkanaście dni. Te, które są uszkodzone lub chore, trzeba wyrzucić. Po tym czasie chowamy bulwy do papierowej torby lub pojemnika, który przepuszcza powietrze i trzymamy w suchym i chłodnym miejscu. Można je dodatkowo przysypać trocinami lub torfem. Bulwy nie powinny być przechowywane w tym samym pomieszczeniu co owoce i warzywa z uwagi na wysokie stężenie etylenu. Jeśli iksje były uprawiane w doniczkach, na okres zimy należy przenieść je do chłodnego pomieszczenia, ograniczając podlewanie do minimum.
Czytaj też: Ta roślina zachwyca oryginalnymi kwiatami. Może rosnąć w ogrodzie i w donicy
Jak wykorzystać iksje w ogrodzie?
Iksje można z powodzeniem sadzić na rabatach, najlepiej w grupach. Rośliny pięknie prezentują się w otoczeniu innych bylin np. niskich dalii, traw ozdobnych oraz wiosennych kwiatów, np. tulipanów. Iksje będą też dobrze wyglądać na tarasach i balkonach. Co istotne, pojemnik powinien mieć głębokość co najmniej 15 cm. Byliny nadają się również na kwiat cięty. Należy ścinać je rano, gdy ich pąki nie są jeszcze całkiem rozwinięte. Iksje wytrzymają w wazonie do 10 dni.
