Jak leczyć zapalenie wymienia?
Z Sylwią Mucharską, doradczynią somatyczną w Polskiej Federacji Hodowców Bydła i Producentów Mleka, porozmawialiśmy o tym, jak skutecznie leczyć zapalenie wymienia.
Jak leczyć zapalenie wymienia w stanie klinicznym, a jak w podklinicznym?
- Lepiej zapobiegać niż leczyć! Leczenie zapaleń klinicznych wymion w okresie laktacji jest trudne. Ale jeśli dojdzie już do zachorowania, to powinniśmy reagować natychmiast, gdyż każdy stan kliniczny sprawia krowie ból, może przechodzić w stan chroniczny, który staje się prawie niemożliwy do wyleczenia, wyniszczający ćwiartkę, przez co staje się ona nie produkująca mleko - wyjaśnia Sylwią Mucharska, doradczyni somatyczna w Polskiej Federacji Hodowców Bydła i Producentów Mleka.
Idealnie byłoby zbadać mleko z chorej ćwiartki w celu identyfikacji patogenu (bakterie, grzyby, glony), żeby wdrożyć odpowiednią terapię, oczywiście wraz z lekarzem weterynarii.
- Nie zawsze potrzebny jest antybiotyk, często wystarczy odpowiednia terapia nieantybiotykowa. Podkreślam, potrzebna jest szybka diagnostyka mleka, są do tego narzędzia, obecnie już sam hodowca może wykonywać testy fermowe i identyfikować podstawowe patogeny wywołujące zapalenia wymienia - mówi Sylwia Mucharska.
Krów z zapaleniem podklinicznym nie leczymy w laktacji.
- Takie krowy powinniśmy doić na końcu. Możemy je zbadać mikrobiologicznie (zidentyfikować patogen), żeby upewnić się, czy nie są to krowy zakażone bakteriami zakaźnymi tj. gronkowcem złocistym (Staphylococcus aureus) czy paciorkowcem bezmleczności (Streptococcus agalactiae) - tłumaczy Sylwia Mucharska.
Czy zapalenie wymienia (mastitis) jest zaraźliwe?
Jeśli przyczyną jest patogen, to zapalenie wymienia może być zaraźliwe.
- Zarażanie się gronkowcem złocistym czy paciorkowcem bezmleczności (patogeny zakaźne) odbywa się głównie podczas doju (przez aparaty udojowe, niewłaściwą higienę doju np stosowanie jednej ścierki do wycierania wymion wszystkich krów). Drugi sposób zakażania się krów to wnikanie przez kanał strzykowy do wnętrza gruczołu patogenów środowiskowych tj. paciorkowców wymieniowych, E.coli, które są najczęściej odpowiedzialne za zapalenia kliniczne wymienia - wyjaśnia Sylwia Mucharska.
Jak długo trwa leczenie zapalenia wymienia?
Jeśli będzie to paciorkowiec wymieniowy (streptococcus uberis), leczenie nie może być krótsze niż 5 dni, leczenie za pomocą antybiotyków, zgodnie z antybiotykowrażliwością.
- Ważne, żeby nie leczyć zbyt krótko, ponieważ możemy nie wyleczyć ćwiartki, co w efekcie skończy się nawrotem choroby i zrobi oporność na podany za krótko antybiotyk. Nad wszystkim powinien czuwać lekarz weterynarii. Warto też w tym miejscu wspomnieć, żeby podczas leczenia tubkami LC zachować sterylną ich aplikację! - tłumaczy Sylwia Mucharska.
Większość przypadków zwłaszcza tzw. podklinicznych pozostawiamy do leczenia w okresie zasuszenia.
- Zasadniczo to właśnie ten okres jest najlepszym czasem do leczenia krów - może być dłuższy lub krótszy - schematy leczenia w zasuszeniu powinny być podparte badaniami mikrobiologicznymi mleka oraz analizą raportu wynikowego Próba (RW2) - mówi Sylwia Mucharska.
