Źródło: Canva

15 marca rusza nabór wniosków o dopłaty bezpośrednie i płatności obszarowe, a także o środki z ekoschematów. Wszystko wskazuje na to, że w tym roku zacznie obowiązywać nowy ekoschemat. Dotyczyć on ma wsparcia do zakupu materiału siewnego elitarnego i kwalifikowanego. Płatnościami nie będą objęte uprawy przeznaczone na przedplon lub poplon. Ponadto, warunkiem uzyskania płatności będzie zastosowanie na co najmniej 25% powierzchni gruntów ornych w gospodarstwie materiału siewnego kategorii elitarny lub kwalifikowany.

Według założeń, stawki dopłat mają wynieść dla:

• zbóż i ich mieszanek - 26,74 EUR/ha
• roślin strączkowych - 43,37 EUR/ha
• ziemniaków - 112,13 EUR/ha.

Stawki dopłat do materiału siewnego w 2024 r.

Co istotne, dotychczas rolnicy mogli ubiegać się o dopłaty z tytułu zużytego do siewu lub sadzenia materiału siewnego kategorii elitarny lub kwalifikowany w ramach pomocy de minimis. W 2024 roku kampania naboru wniosków obejmowała okres od 25 maja do 10 lipca.

Wówczas wysokość wsparcia dla materiału siewnego konwencjonalnego wynosiła:

• 65 zł - w przypadku zbóż i mieszanek zbożowych lub mieszanek pastewnych;
• 115 zł - w przypadku roślin strączkowych;
• 350 zł - w przypadku ziemniaków.

Do jakich upraw dopłaty do materiału siewnego?

W ramach dopłat do kwalifikowanego materiału siewnego i sadzeniaków rolnicy mogą ubiegać się o dopłaty do następujących gatunków roślin uprawnych:

• zboża: jęczmień, owies (nagi, szorstki, zwyczajny), pszenica (twarda, zwyczajna, orkisz), pszenżyto, żyto;
• rośliny strączkowe: bobik, groch siewny (odmiany roślin rolniczych), łubin (biały, wąskolistny, żółty), soja, wyka siewna;
• ziemniak.

Minimalna ilość materiału siewnego

Warunkiem uzyskania dopłat jest zużycie materiału siewnego w minimalnej ilości na jeden hektar. Zgodnie z rozporządzeniem ministra rolnictwa z 2013 roku wynosi ona w przypadku:

• odmiany populacyjnej pszenicy zwyczajnej – 150 kg;
• odmiany mieszańcowej pszenicy zwyczajnej – 70 kg albo 1,7 jednostki siewnej;
• pszenicy twardej – 150 kg;
•  pszenicy orkisz – 200 kg;
• odmiany populacyjnej żyta – 90 kg albo 2 jednostki siewne;
• odmiany syntetycznej żyta – 80 kg;
• odmiany mieszańcowej żyta – 60 kg albo 1,7 jednostki siewnej;
• odmiany populacyjnej jęczmienia – 130 kg;
• odmiany mieszańcowej jęczmienia – 90 kg albo 2 jednostki siewne;
• pszenżyta – 150 kg;
• owsa zwyczajnego – 150 kg;
• owsa nagiego – 120 kg;
• owsa szorstkiego – 80 kg;
• łubinu (żółtego, wąskolistnego lub białego) – 150 kg;
• grochu siewnego (odmiany roślin rolniczych) – 200 kg;
• bobiku – 270 kg;
• wyki siewnej – 80 kg;
• soi – 120 kg;
• ziemniaka – 2000 kg;
• mieszanek zbożowych lub mieszanek pastewnych sporządzonych z materiału siewnego gatunków lub odmian roślin zbożowych lub pastewnych wymienionych w pkt 1-17 – 140 kg;
• mieszanek zbożowych sporządzonych z materiału siewnego odmian pszenicy orkisz – 200 kg.

Limit pomocy - dopłaty do materiału siewnego

Całkowita kwota pomocy de minimis przyznana jednemu producentowi rolnemu w 2024 roku nie mogła przekroczyć wysokości 25 tys. euro w okresie trzech lat podatkowych (obrotowych). Warto jednak zauważyć, że w tym roku w tej materii wprowadzono istotną zmianę. Komisja Europejska zgodziła się na zwiększenie maksymalnego pułapu de minimis w sektorze rolnym, który wyniesie 50 tys. euro.  

Ubiegając się o wsparcie trzeba było do wniosku dołączyć kopię faktury zakupu materiału siewnego wystawionej od 15 lipca 2023 r. do 15 czerwca 2024 r. zużytego właśnie w tym okresie.

Skąd pieniądze na kwalifikowany materiał siewny?

Czy to oznacza, że znany już rolnikom program dopłat do kwalifikowanego materiału siewnego i sadzeniaków ze środków w ramach pomocy de minimis będzie zawieszony? Jak zapewnił w wywiadzie dla Wieści Rolniczych minister Czesław Siekierski nie przewiduje się tego.

„Został też wprowadzony ekoschemat lub wsparcie w ramach de minimis, jeśli chodzi o zakup materiału siewnego. Bo materiał siewny jest nośnikiem postępu. (…) Ale rolnik ma do wyboru. Może korzystać z ekoschematu, a może skorzystać z dopłaty de minimis” - powiedział szef resortu rolnictwa.

Słowa Czesława Siekierskiego potwierdził na posiedzeniu sejmowej komisji rolnictwa podsekretarz stanu w resorcie rolnictwa Adam Nowak.

Jaka opcja finansowania będzie cieszyła się większym powodzeniem? Zdaniem Aleksandry Zembrzuskiej, ekspertki z Copa Cogeca, która uczestniczyła również w posiedzeniu komisji rolnictwa, wprowadzenie nowego ekoschematu dotyczącego materiału siewnego doprowadzi do tego, że w efekcie z dofinansowania do nasion skorzysta mniej osób niż dotychczas.

- Z punktu widzenia praktyka, który rozpatruje wnioski o dopłaty do materiału siewnego od 17 lat, jest to po prostu strzał w kolano. Wnioski o materiał siewny cały czas składają ci sami rolnicy, wprowadzając te zmiany, do tego jeszcze korelując ten materiał siewny z integrowaną produkcją oraz biologiczną produkcją. Do tego dodając limit 25% powierzchni gospodarstwa, sprawi, że spośród rolników, którzy dotychczas składali wnioski o materiał siewny, uprawnionych do składania tego wniosku w tym roku będzie tylko 1/3. Ekoschematy rozliczamy w danym roku kalendarzowym. A jak to zamierzają państwo wytłumaczyć teraz rolnikom, za jaki okres mają się rozliczyć. Czy to, co zasieją, w danym roku kalendarzowym czy jednak będą się cofać do poprzednich lat? - mówiła podczas posiedzenia sejmowej komisji rolnictwa.

Co z rolnikami, którzy jesienią ubiegłego roku zakupili i wysiali materiał siewny, mają zebrane faktury i czekają na nabór wniosków? Czy te osoby będą mogły ubiegać się dodatkowo o wsparcie do materiału siewnego zużytego w roku obecnym? To pytanie zadaliśmy resortowi rolnictwa. Czekamy na odpowiedź.

Rolnicy dostają pisma z ARiMR w sprawie dopłat. Kiedy trzeba zwrócić pieniądze?