Wstęp do rolnictwa ekologicznego. Styl żywienia, który staje stylem życia?
Zaczynamy od analizy pojęcia "rolnictwo ekologiczne". Czym jest, na czym ono polega, jak powinno wyglądać? Zapraszamy do lektury.
Co to jest rolnictwo ekologiczne?
Rolnictwo ekologiczne i rolnictwo tradcyjne mają jeden wspólny cel. Może to wydawać się dziwne, ale tak jest. Tym celem jest produkcja.
- W przypadku rolnictwa tradycyjnego najważniejsza dla producenta jest maksymalizacja plonu a tym samym jak największa efektywność ekonomiczna. Nie jest to możliwe bez stosowania chemicznych środków ochrony roślin czy sztucznych nawozów, co przyczynia się do dużej degradacji środowiska, ale także nie pozostaje bez wpływu na stan zdrowa człowieka - czytamy w specjalnym opracowaniu ministerstwa rolnictwa skierowanym dla rolników, którzy chcieliby rozpocząć uprawę roślin lub chów zwierząt metodami ekologicznymi oraz prowadzących taką działalność.
Na szczęście świadomość konsumencka ciągle wzrasta, co objawia się wzrostem popytu na produkty ekologiczne. A to własnie tworzy rynek dla gospodarstw ekologicznych.
- Rolnictwo ekologiczne jest prośrodowiskową metodą gospodarowania, stosowane zabiegi ukierunkowane są na ochronę środowiska naturalnego. Badania naukowe potwierdzają, że żywność ekologiczna ma wiele dodatkowych walorów - podkreśla resort rolnictwa w swoim opracowaniu
Moda na żywność ekologiczną przeradza się w styl żywienia, styl życia.
- W produktach roślinnych uzyskanych w systemie rolnictwa ekologicznego stwierdza się niższą ilość białka ogółem w porównywaniu z produktami pochodzenia konwencjonalnego, ale za to jakość białka mierzona zawartością podstawowych aminokwasów jest w nich wyższa. Warzywa i owoce z gospodarstw ekologicznych wyróżniają się lepszym smakiem i zapachem. Produkty te zawierają więcej cukrów ogółem, co wpływa na lepszą ocenę smakową ze strony konsumentów - w ten sposób resort rolnictwa przywołuje słowa prof. Ewa Rembiałkowska z SGGW.
Zatem czym jest rolnictwo ekologiczne?
- Rolnictwo ekologiczne to prowadzenie produkcji rolniczej w sposób łączący: najkorzystniejsze dla środowiska praktyki, wysoki stopień różnorodności biologicznej, ochronę zasobów naturalnych, stosowanie wysokich standardów dotyczących dobrostanu zwierząt. Oferuje ono konsumentom wyroby wytwarzane przy użyciu substancji naturalnych i naturalnych procesów - informuje ministerstwo rolnictwa w swojej broszurze informacyjnej "Przewodnik po działaniu rolnictwo ekologiczne".
Zdaniem wielu, rolnictwo ekologiczne pełni podwójną funkcję społeczną. Po pierwsze dostarcza towarów na rynek kształtowany przez popyt na produkty ekologiczne, po drugie jest działaniem w interesie publicznym, ponieważ przyczynia się do ochrony środowiska, dobrostanu zwierząt i rozwoju obszarów wiejskich.
Jakie są zasady rolnictwa ekologicznego?
Pewnie nie będziecie zaskoczeni, jeśli przeczytacie, że zasady systemu rolnictwa ekologicznego są ustanowione na poziomie przepisów unijnych, w których określono m.in.
- jakimi metodami wytwarzany może być produkt ekologiczny,
- oraz jak ten produkt powinien być oznaczony, aby zapewnić jego rozpoznawalność.
Zgodnie z obowiązującymi przepisami tylko produkty certyfikowane (to znaczy te, które zostały objęte systemem rolnictwa ekologicznego) mogą być sprzedawane jako ekologiczne. Nie możemy, od tak sobie, sprzedawać swoich podów rolnych twierdząc, że są one ekologiczne. W systemie produkcji ekologicznej wyznaczony cel uzyskuje się poprzez przestrzeganie określonych metod postępowania. Nad przestrzeganiem tych metod, zasad, czuwają jednostki certyfikujące, same też pozostające pod kontrolą krajowych służb inspekcji jakości (GIJHARS).
Metody i zasady, bardzo szeroko i głęboko ingerujące w produkcję rolną będziemy opisywać w kolejnych materiałach w cyklu artykułów "Poniedziałek z ekologią".
Czy każdy może przejść na gospodarstwo ekologiczne?
Przejście z gospodarstwa tradycyjnego na ekologiczne to pewien proces, przed rozpoczęciem którego powinniśmy bardzo mocno zastanowić się, czy sprostamy wszystkim wymaganiom rolnictwa ekologicznego.
- Należy dobrze przeanalizować możliwości swojego gospodarstwa i własne predyspozycje. Rolnik powinien rozważyć, czy jest w stanie prowadzić produkcję roślinną bez użycia nawozów mineralnych i chemicznych środków ochrony roślin ora zastosować wieloletni płodozmian uwzględniający, głęboko korzeniące się rośliny bobowate z przeznaczeniem na zielony nawóz. Trzeba wziąć pod uwagę, czy jest możliwość prowadzenia produkcji zwierzęcej w oparciu o pasze wyprodukowane głównie we własnym gospodarstwie (należy uwzględnić spadek plonów, zwłaszcza w okresie przestawiania), oraz czy jesteśmy w stanie zapewnić zwierzętom właściwy system utrzymania i dobrostan na wysokim poziomie. W analizie trzeba również uwzględnić fakt większych nakładów pracy ręcznej i mechanicznej. Należy zastanowić się nad profilem produkcji, być może gospodarstwo skupi się głównie na produkcji warzyw, owoców, bądź ziół .Liczyć się trzeba także z koniecznością prowadzenia dokumentacji w gospodarstwie - czytamy w opracowaniu Barbary Sazońskiej "Zasady prowadzenia gospodarstw w wsystemie rolnictwa ekologicznego (ODR w Brwinowie).
Wchodzi moda na zdrowy styl życia
Zainteresowanie żywnością ekologiczną jest efektem pojawienia się mody na zdrowy styl życia. Choroby nowotworowe, alergie, walka z otyłością - to ważne powody, dla których ludzie starają się zdrowiej odżywiać. W Polsce żywność ekologiczna staje się coraz bardziej popularna i poszukiwana. Odbiorcy szukają naprawdę zdrowych, ekologicznych produktów, mają też swoje - niejednokrotnie wysokie - wymagania. Żywność musi być nie tylko produkowana metodami ekologicznymi, ale również spełniać inne wysokie wymagania jakościowe, takie jak kształt, wielkość, zdrowotność, barwa, zapach, smak, itp. Ta sytuacja wymaga nie tylko dużej świadomości producenta, ale również znacznej wiedzy fachowej rolników, którzy zajmują sie produkcją ekologiczną.
Ekologiczne zboża, rośliny korzeniowe, ale też orzechy
Rynek produktów ekologicznych w Polsce należy do rozwijających się i najbardziej perspektywicznych sektorów produkcji i handlu w kraju.
- Aktualnie wg danych IJHARS największą powierzchnię ekologicznych użytków rolnych zajmują w Polsce kolejno zboża uprawiane na ziarno, trwałe użytki zielone, rośliny korzeniowe i bulwiaste, świeże warzywa i truskawki, owoce, jagodowe oraz orzechy. Inne uprawy ekologiczne w Polsce to rośliny oleiste, rośliny włókniste, kapustne. W gospodarstwach ekologicznych najczęściej prowadzony jest chów drobiu, owiec i bydła. Polska słynie z produkcji certyfikowanych jabłek oraz owoców miękkich, m.in.: truskawek, jagód, aronii i porzeczek. W Polsce zaczyna się rozwijać także produkcja ekologicznego mleka oraz wyrób certyfikowanych serów - podkreśla w swoim opracowaniu ministerstwo środowiska.
System sprzedaży produktów ekologicznych w Polsce, w którym produkt trafia bezpośrednio od rolnika do klienta - ciągle rozwija się. Pominięcie pośredników obniża koszty zakupów oraz sprawia, że cały zysk trafia do rolnika.
Masz pytania lub wątpliwości dotyczące tego artykułu?
Napisz wiadomość: [email protected]
Czekamy na kontakt z Tobą, Twój głos jest dla nas ważny.
