Uprawa zbóż jarych - wysoki plon bez zwiększania nakładów
Przy produkcji zbóż liczy się każda złotówka. Jak zatem osiągnąć satysfakcjonujący plon bez ponoszenia dodatkowych nakładów?
Pogoda odgrywa znaczącą rolę w produkcji „pod chmurką”. Na nią, niestety, rolnik nie ma wpływu, na zmianowanie roślin jednak już tak. - Płodozmian wpływa na żyzność i urodzajność gleby głównie przez regulowanie właściwości fizycznych gruntu związanej z zawartością substancji organicznej - mówi Krzysztof Świerek, agronom z Wielkopolskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego. Zwraca uwagę na to, że wysiewanie zbóż po zbożu przyczynia się do obniżenia plonu. Ponadto zboża są złymi przedplonami dla roślin zbożowych ze względu na przenoszenie chorób. - Do dobrych przedplonów należą natomiast rośliny motylkowe, rzepak, okopowe i warzywa gruntowe - twierdzi specjalista. Zaznacza przy tym, że pszenicę warto siać po roślinach strączkowych. Dodaje, że jęczmieniowi służy stanowisko po roślinach okopowych i pastewnych, a dla owsa odpowiednie jest pole, na którym wcześniej rosły: ziemniaki, kończyna bądź bobik.
Ważna jest również gęstość siewu zbóż. Wpływa ona bowiem na ilość kłosów na powierzchni. - Ilość wysiewu uzależniona jest zdolności od krzewienia poszczególnych gatunków. Zauważyłem, że rośliny wysiane zbyt gęsto wykazują mniejsze tempo wzrostu, zaś w przypadku mniejszej gęstości siewu zbóż występuje zwiększone rozkrzewienie produkcyjne - mówi ekspert. Podkreśla jednocześnie, że w gorszych warunkach glebowych powinno się siać zboża gęściej niż na glebach lepszych.
- Odczyn gleby ma silny wpływ na plon zbóż. W warunkach kwaśnego odczynu gleby rośliny słabo plonują, niekiedy nawet żółkną i zasychają. Związane jest to z toksycznym działaniem glinu na system korzeniowy zbóż. Szczególnie wrażliwe na kwaśny odczyn gleby są jęczmień i pszenica - zwraca uwagę agronom.
Odmiana - ona także decyduje o jakości i wysokości plonu. W tym względzie, zdaniem Krzysztofa Świerka, warto zapoznać się listami odmian zalecanych, publikowanych przez Centralny Ośrodek Badania Roślin Uprawnych w Słupi Wielkiej, dla poszczególnych województw. Dobrze jest również prześledzić wyniki plonowania poszczególnych roślin uprawnych, które również przygotowuje COBORU (www.coboru.pl/). Dzięki tym publikacjom rolnik może się dowiedzieć, które odmiany sprawdziły w określonych warunkach klimatyczno-glebowych i dały najwyższy plon.
Wybór pola pod uprawę zbóż również nie jest bez znaczenia. Rolnicy powinni mieć na uwadze to, że pszenicy jarej nie należy siać na słabszych glebach. Podobnie rzecz ma się z jęczmieniem jarym. Dlaczego? Przez takie działania plony tych roślin mogą być niże. Ponadto spada ich jakość.
- Ważne jest także to, aby pszenicy jarej i jęczmienia jarego nie siać obok pól, na których rosną ich ozime odpowiedniki, ponieważ mogą się one zarazić od nich chorobami - wyjaśnia agronom.
Wspomina także stanowisko pod uprawę owsa. Fachowiec podkreśla, że roślina ta dobrze rośnie na glebach zasobnych w wodę. - Nie lubi jednak gruntów podmokłych - zaznacza Krzysztof Świerek.
Na końcu należy wspomnieć o terminie siewu, który również można zaliczyć do beznakładowych czynników, mających istotny wpływ na plonowanie jarych. Według naszego rozmówcy, powinien on być w miarę wczesny (gdy tylko warunki wilgotnościowe gleby pozwolą na jej uprawę).
- Pozwoli to bowiem przedłużyć okres wzrostu wegetatywnego zbóż. Prowadzi też to do zwiększa liczby kłosów i lepszego rozwoju systemu korzeniowego, który odpowiedzialny jest za dostarczanie roślinom pożywienia - uważa fachowiec. - Warto mieć też na uwadze to, że jare wysiane zbyt późno są bardziej narażone na wpływ czynników stresogennych - dodaje.
