Rzepak. Szara pleśń - jak chronić rośliny?

Uprawy April 14, 2020 MP

Źródło: Instytut Ochrony Roślin - Państwowy Instytut Badawczy w Poznaniu

Na plantacjach rzepaku, które ucierpiały ucierpiały w wyniku ostatnich mrozów, możemy mieć problem z szarą pleśnią. Choroba ta atakuje bowiem zwłaszcza osłabione rośliny.

Jej sprawcą jest grzyb Botrytis cinerea, którego rozwojowi sprzyjają: okresy zimnej i mokrej pogody, a także uszkodzenia spowodowane przez: mróz, szkodniki czy grad. Źródłem powstawania szarej pleśni są natomiast przeważnie porażone resztki różnych roślin, a także: samosiewy, chwasty, nasiona oraz gleba. Jej rozwojowi sprzyjają temperatury w granicach 10-18% stopni C (15 stopni C - temperatura optymalna) i wysoka wilgotność powietrza.

Szara pleśń na plantacjach rzepaku może powodować straty do 30% (choroba ta atakuje też inne gatunki roślin), szczególne gdy rok jest wilgotny. Botrytis cinerea może porażać wszystkie nadziemne części roślin w ciągu całego okresu wegetacji. Choroba objawia się na: łodygach, liściach, pąkach i strąkach w postaci szarobrązowego nalotu grzybni. Młode części rzepaku, porażone przez szarą pleśń, często obumierają.

Do aplikacji środków ochrony roślin, mających na celu eliminację pleśni, możemy przystąpić, w myśl integrowanej ochrony roślin, po przekroczeniu progu szkodliwości tej choroby, który dla wspomnianej choroby wnosi 10-30% (20 optymalnie) roślin z pierwszymi objawami. Żeby określić próg szkodliwości analizuje się losowo w 4-6 punktach pola po 25 roślin, ogółem od 100 do 150 - w zależności od wielkości pola - i ocenia % roślin z pierwszymi objawami danej choroby.

Ochrona jest możliwa m.in. w takich terminach jak: początek wydłużania się pędu głównego, początek kwitnienia do opadania pierwszych płatków kwiatowych. Szczegóły patrz tabela poniżej.

**Przykładowe preparaty do zwalczania szarej pleśni w uprawie rzepaku ozimego**
grupa chemiczna	substancja czynna	przykładowy preparat	termin stosowania (informacje z etykiety)
triazole	metkonazol	Sirena 60 EC	Wiosną - od początku fazy wzrostu pędu do fazy zielonego pąka. Stosowanie środka wiosną wpływa na skrócenie roślin i ograniczenie wylegania.
	flutriafol	Impact 125 SC	Środek stosować zapobiegawczo lub z chwilą pojawienia się pierwszych objawów chorób od początku kwitnienia do końca fazy kwitnienia, gdy większość płatków opada (BBCH 60-67).
	difenokonazol (związek z grupy triazoli) paklobutrazol (związek z grupy triazoli)	Paklo D 375 SC	W fazie wzrostu pędu głównego do fazy pąka zielonego. regulacja wzrostu i rozwoju rzepaku,
związek z grupy konazoli-triazoli	tebukonazol	Bounty 430 SC	Wiosną w fazie wydłużania pędu głównego (BBCH 30-39).
stobiluryny anilidy	tiofanat metylu (związek z grupy benzimidazoli) tetrakonazol (związek z grupy triazoli)	Yamato 303 SE	Stosować wczesną wiosną po ruszeniu wegetacji, w fazie wzrostu pędu wegetatywnego, od początku fazy wydłużania pędu, brak międzywęźli (rozeta) do końca fazy, gdy widoczne są 3 międzywęźla (BBCH 30-33).
triazole strobiluryny	azoksystrobina (związek z grupy strobiluryn) cyprokonazol (związek z grupy triazoli)	Zakeo Xtra 280 SC	Środek zastosować zapobiegawczo lub interwencyjnie z chwilą wystąpienia pierwszych objawów chorób, w jednym z dwóch następujących terminów: od początku fazy kwitnienia (10% otwartych kwiatów na głównym kwiatostanie) do końca fazy kwitnienia (BBCH 61-69) lub od momentu osiągnięcia przez połowę łuszczyn typowej wielkości do końca fazy rozwoju - łuszczyny osiągają typową wielkość (BBCH 75-80)
triazole strobiluryny	azoksystrobina (związek z grupy strobiluryn) difenokonazol (substancja z grupy triazoli) tebukonazol (substancja z grupy triazoli)	Kier 450 SC	środek zastosować zapobiegawczo lub z chwilą wystąpienia pierwszych objawów chorób, od fazy widocznych pojedynczych pąków kwiatowych (na głównym kwiatostanie) do końca fazy kwitnienia (BBCH 55-69).
imidazole triazole	prochloraz (związek z grupy imidazoli) (związek z grupy triazoli)	Tenore 400 EW	Od początku fazy wydłużania pędu głównego do końca fazy wzrostu pędu głównego (BBCH 30-39).