Rzepak ozimy - zasiej najlepsze nasiona!
Wracamy do tematu. Odmiany rzepaku. Jak wybrać te najlepsze?
Przeglądając statystki wejść na nasz portal, zakładka „Uprawy”, zauważaliśmy, że dość dużym zainteresowaniem cieszą się tematy związane z odmianam roślin uprawnych. Wielu z naszych czytelników chętnie zagląda na strony, na których o rzepaku, ich odmianach, wypowiadają się sami rolnicy, a także eksperci z „branży”. Szczególnym zainteresowaniem cieszą się też publikacje przedstawiające wyniki plonowania poszczególnym odmian. Dlatego znów wracamy do tematu: Czym sugerować się, wybierając materiał siewny rzepaku?
Swoją wiedzą na temat odmian rzepaku ozimego, sposobu ich do doboru, dzieli się z nami tym razem Jacek Broniarz, kierownik pracowni WGO Roślin Pastewnych, Oleistych i Włóknistych w Centralnym Ośrodku Badania Odmian Roślin Uprawnych.
Wybór nasion rzepaku to nie przysłowiowa bułka z masłem. W Krajowym rejestrze (KR) mamy ich bowiem przeszło 150. W ofercie mogą się też pojawić oczywiście te z Wspólnotowego katalogu odmian roślin rolniczych (CCA).
- Mimo tego, a może ze względu na tak dużą liczbę odmian, nie jest łatwo wybrać najbardziej odpowiednie z nich do określonych warunków gospodarstwa. Przy wyborze trzeba jednak uwzględnić konkretne warunki gospodarowania, m.in. warunki glebowe pól, stosowany płodozmian, wyposażenie techniczne gospodarstwa, itp. Ogólnie uważam, że warto stawiać na sprawdzone odmiany, ale także uprawiać nowe, które z reguły charakteryzują się dużym potencjałem plonowania - twierdzi Jacek Broniarz.
PDO - obiektywna ocena odmian
Podjęcie decyzji o wyborze odmian rzepaku ozimego, zdaniem naszego rozmówcy, mogą ułatwić wyniki doświadczeń realizowanych w ramach porejestrowych badań odmianowych (PDO). - Badania te prowadzone są corocznie i są jednym ze sposobów pozyskiwania informacji. Umożliwiają one sprawdzenie aktualnej wartości dużej liczby odmian wpisanych do Krajowego rejestru (KR) oraz niektórych ze Wspólnotowego katalogu odmian roślin rolniczych (CCA). W sezonie wegetacyjnym 2017/2018 takich odmian pochodzących z CCA badano 8, natomiast tych pochodzących z KR było badanych 66. Doświadczenia PDO zlokalizowane są w różnych warunkach siedliskowych na terenie Polski, a ich duża liczba zapewnia obiektywną ocenę - tłumaczy Jacek Broniarz. - Wyniki plonowania oraz innych ważnych cech użytkowych publikowane są każdego roku w wydawnictwach COBORU, a są to m.in. „Wyniki Porejestrowych Doświadczeń Odmianowych” oraz „Lista Opisowa Odmian” - dopowiada.
LOZ - zalecane odmiany
PDO umożliwia również wyodrębnienie tych odmian rzepaku, które przejawiają dobre przystosowane do uprawy w danym rejonie i są tam najbardziej wartościowe. - Szczególnie cenione są odmiany względnie stabilnie plonujące, pomimo różnych warunków atmosferycznych, w kolejnych sezonach wegetacyjnych. Odmiany takie trafiają na „Listę odmian zalecanych do uprawy na obszarze województw” (LOZ). W roku 2019, w poszczególnych województwach na LOZ znajduje się od kilku (7) do kilkunastu (17) odmian - tłumaczy specjalista. Zestawienie odmiany w LOZ oznacza jej rekomendację na obszarze danego województwa. W tym roku na wszystkich LOZ jest łącznie 45 odmian rzepaku ozimego. Zdecydowaną większość stanowią mieszańcowe. Jest ich 37. Populacyjnych mamy natomiast 8. 16 odmian otrzymało rekomendację do uprawy na terenie 5. i więcej województw. - Najczęściej polecaną do uprawy odmianą jest populacyjna SY Ilona - w 12 województwach, natomiast odmiany mieszańcowe Bonanza F1, DK Expiro F1 i Kuga F1 - w 9, odmiany Atora F1, DK Extract F1 i ES Valegro - w 8, odmiana DK Platinium F1 - w 7, odmiana SY Florida F1 - w 6, a odmiany Architect F1, Birdy, DK Expression F1 ES Imperio F1, Stefano KWS F1, SY Rokas oraz Tigris F1 - w 5. Inne znalazły się na listach kilku województw, są to Marcopolos F1 (w 4 województwach), DK Exoter F1, ES Cesario F1, , Mercedes F1, i Quartz (w 3) - wylicza Jacek Broniarz. Dodaje przy tym, że pozostałe odmiany z „Listy..." zalecane są do uprawy tylko w jednym lub dwóch województwach. - Warto zauważyć, że w br. na LOZ znajdują się trzy odmiany o dużej odporności na kiłę kapusty - Alasco, Archimedes i DK Platinium. Takie odmiany są również poszukiwane przez producentów rzepaku, ze względu na zwiększającą się powierzchnię pól zainfekowanych tym groźnym patogenem - zaznacza pracownik COBORU.
CCA - sprawdzone odmiany z katalogu
U dystrybutorów nasion w ofercie znajdują się też odmiany rzepaku ozimego z katalogu unijnego, a więc pochodzące oraz wpisane do krajowych rejestrów w innych krajach UE, a nie w Polsce. Czy warto je kupować? - Takie odmiany, jeżeli nie mają sprawdzonej przydatności do naszych warunków glebowo-klimatycznych, w przypadku uprawy mogą stanowić dla producenta większe ryzyko - zwraca uwagę Jacek Broniarz. W latach ostatnich wiele takich odmian ocenianych było corocznie w serii 15 doświadczeń rozpoznawczych. - Lokalizacja tych doświadczeń w różnych rejonach kraju i pełna porównywalność badanych odmian umożliwiają dobre zweryfikowanie ich wartości i przydatności do uprawy w naszym kraju. Odmiany do tych doświadczeń zgłaszane są przez reprezentantów zagranicznych firm hodowlano-nasiennych, zainteresowanych uprawą takich odmian w Polsce. Wyniki badań rozpoznawczych odmian rzepaku ozimego są publikowane w opracowaniach COBORU, tj. (w zakładce - przy.red.) Wyniki Porejestrowych Doświadczeń Odmianowych, Oleiste 2018 - mówi ekspert.
Czytaj także: Rzepak 2019. Żniwa jeszcze w tym tygodniu?
Odmiany proponowane przez KWS
UMBERTO KWS F1 (UE 2017) - odmiana mieszańcowa, przeznaczona na typowe i przeciętne stanowiska pod uprawę rzepaku. Rozwój przedzimowy dość szybki. Wykazuje bardzo wysoką odporność mrozową. Bardzo wysoka zdrowotność dzięki poligenicznej odporności na suchą zgniliznę kapustnych. Jedyna na rynku odmiana zawierające kombinację genów Rlm3 i Rlm7 a także S-POD – genetycznej odporności na osypywanie. Lider wśród odmian mieszańcowych na polskim rynku.
STEFANO KWS F1 (KR 2017) - odmiana mieszańcowa, przeznaczona na typowe i przeciętne stanowiska glebowe. Buduje potężną rozetę przy niskim osadzeniu stożka wzrostu, co sprzyja dobremu przezimowaniu roślin. Wytwarza pokaźną biomasę oraz wysoką liczbę rozgałęzień produktywnych. Zawiera gen odporności na suchą zgniliznę kapustnych Rlm7 i S-POD - genetyczną odporność na osypywanie. Plonowanie: w badaniach rozpoznawczych COBORU 2016 nr 1 w rankingu, w badaniach rejestrowych COBORU 2017 nr 2.
DERRICK (KR 2018) - odmiana populacyjna przeznaczona na typowe stanowiska glebowe. Średnia dynamika rozwoju jesienią i na wiosnę. Plonowanie stabilne i przewidywalne nawet w różnych warunkach pogodowych. Szczególnie wytrzymały na wtórne przymrozki. Populacja 2.0 co oznacza nowoczesną technologię hodowlaną i potencjał plonowania dorównujący odmianom mieszańcowym.
Odmiany dostępne w firmie PROCAM
LG ABSOLUT F1 - to uniwersalna odmiana na średnie i na ciężkie, ale w dobrej kulturze gleby. Odznacza się bardzo wysokim plonowaniem nasion i tłuszczu. Posiada: wysoką zimotrwałość, genetyczną odporności na suchą zgniliznę oraz na wirusa żółtaczki rzepy. Kolejną ważną cechą tej odmiany jest podwyższona odporność na pękanie łuszczyn i osypywanie się z nich nasion. Wszystko to czyni ją nowym wymiarem standardów wśród dostępnych odmian na rynku.
LG Absolut
HAMILTON F1 - to odmiana numer 1 w doświadczeniach porejestrowych COBORU w sezonie 2016/2017. Przydatna jest na gleby średnie i ciężkie, ale w dobrej kulturze. Hamilton odznacza się wybitnie wysokim potencjałem plonowania nasion w połączeniu z dynamicznym rozwojem roślin po wschodach, wzorcową zdrowotnością łodyg i sprawdzoną zimotrwałością. Stanowi to bardzo dobrą formułę cech dla profesjonalnej uprawy rzepaku.
