Rzepak ozimy - jaką odmianę zasiać w tym roku?

Źródło: M.Kula

Czas wybrać nasiona rzepaku. Na jaką odmianę w tym sezonie warto postawić? Czym w ogóle sugerować się przy jej doborze?

Juliusz Młodecki, prezes Krajowego Zrzeszenia Producentów Rzepaku i Roślin Białkowych, radzi, by zaglądać do Listy Odmian Zalecanych, które opracowuje i publikuje Centralny Ośrodek Badania Odmian Roślin Uprawnych w Słupi Wielkiej.

- Powinniśmy sugerować się przede wszystkim LOZ, które przygotowują Stacje Doświadczalne Oceny Odmian (należące do COBOR-u - przyp.red.). Dla każdego województwa jest tworzona osobna lista, bo jak powszechnie wiadomo, w każdym regionie panują inne warunki glebowe. LOZ - to moim zdaniem - najlepsze, niezależne, aktualnie źródło wiedzy na temat odmian - twierdzi szef KRPiRB.

Przyznaje jednocześnie, że nie pokusi się o wskazanie  konkretnej „jednej jedynej” odmiany rzepaku. - Naprawdę odsyłam do COBORU, ich ocena jest bowiem obiektywna. Warto na to spojrzeć i tym się kierować - radzi prezes Młodecki. 

Przy wyborze nasion do siewu dobrze jest także zapoznać się z wynikami badań COBOR-u, prowadzonymi w ramach Porejestrowego Doświadczalnictwa Odmianowego (PDO), na podstawie których powstają wspomniane LOZ (patrz ramka poniżej). Ostatni z nich pochodzą z 16 doświadczeń rozmieszczonych w różnych rejonach kraju. Plon nasion obliczany jest przy wilgotności 9%. Wzorzec dla badanych roślin stanowi średnia plonowania z 16 badanych odmian populacyjnych. 

Czytaj także: Rzepak rokuje lepiej

Aby ułatwić i przyspieszyć wybór materiału siewnego rzepaku ozimego, przedstawiamy także sztandarowe odmiany renomowanych firm - zarówno populacyjne, jak mieszańcowe. 

Saatbau

PRESIDENT F1 to odmiana mieszańcowa rzepaku ozimego, wyróżniająca się plonem nawet w grupie najlepszych odmian hybrydowych. Wysokie i potężne rośliny o dużej liczbie pędów bocznych zapewniają wysoką produktywność. Bardzo wysoki jesienny wigor oraz silnie rozbudowany system korzeniowy powodują, że doskonale nadaje się on do uprawy na glebach ciężkich, zlewnych, a także w przypadku stosowania uproszczeń uprawowych.

PRESIDENT doskonale radzi sobie również na mniej zasobnych i lżejszych stanowiskach. Tak szybki jesienny start powoduje, że odmiana ta w przypadku bardzo opóźnionych terminów siewu najlepiej kompensuje redukcję potencjału plonowania. Odmiana charakteryzuje się wysoką odpornością na pękanie łuszczyn. Gen Rlm7 gwarantuje wysoką odporność odmiany na suchą zgniliznę kapustnych.

STANLEY to odmiana populacyjna rzepaku ozimego, której doskonała odporność na choroby, wysoka zimotrwałość oraz równomierność dojrzewania gwarantują wysoki i regularny w latach potencjał plonowana. Na polu zwraca uwagę nieco niższymi roślinami, które tworzą wyrównany łan, gęsto wypełniony łuszczynami. STANLEY wyróżnia się spośród odmian populacyjnych bardzo wysokim jesiennym wigorem, co powoduje, że można rozważać jego siew również w terminach wykraczających poza optymalne dla danego regionu. Dodatkowym atutem jakościowym tej odmiany jest wysoka zawartość tłuszczu w nasionach.

IGP

TATIANA to nowa odmiana mieszańcowa zarejestrowana w COBORU w roku 2018 z topowym plonem nasion wynoszącym 122% wzorca. Odmiana tworzy silne pełne wigoru rośliny o licznej ilości kwiatostanów i pędów bocznych. Tatiana cechuje się bardzo wczesnym rozpoczęciem kwitnienia, które trwa wyjątkowo długo. Dzięki temu unikalnemu systemowi budowy plonu elastycznie wykorzystuje dostępne zasoby wody. Odmianę poza wybitną wydajnością w plonie nasion cechuje również jednocześnie bardzo wysoki plon oleju, istotnie wyższy od odmian wzorcowych.

BROADWAY to wyjątkowa odmiana populacyjna, która w urzędowych badaniach ADHB 2017 uzyskała najwyższy plon nasion wynoszący 106% wzorca [55,12 dt/ha] deklasując odmiany mieszańcowe. Jest odmianą wczesną, przydatną również na słabsze stanowiska glebowe. Pokrojem roślin oraz wigorem nie odbiega od większości odmian mieszańcowych. Plon tworzony jest konsekwentnie poprzez wyjątkowo długie łuszczyny, które nie wykazują tendencji do osypywania. Produkcja materiału siewnego odmiany Broadway odbywa się w Polsce.

Hodowla Roślin Strzelce 

COPERNICUS F1 - nowość! Odmiana mieszańcowa doskonale przystosowana do polskich warunków uprawy. Bardzo wysoki potencjał plonowania (do 137 % wzorca). Charakteryzuje się szybkim rozwojem roślin po siewie, wysoką zimotrwałością (potwierdzoną w doświadczeniach COBORU) oraz dobrą odpornością na choroby grzybowe.  Doskonale sprawdza się także w uprawie na glebach lżejszych. 

CHROBRY - odmiana populacyjna wywodząca się z bezpośredniej krzyżówki z doskonałą odmianą MONOLIT. Jedna z najbardziej zimotrwałych odmian rzepaku ozimego w Polsce, co potwierdziło się  podczas zimy 2015/2016, gdzie CHROBRY uplasował się w ścisłej czołówce najlepszych odmian. Niskie wymagania glebowe. Ze względu na wysoką zimotrwałość CHROBRY jest odmianą bezpieczną w uprawie na terenie całej Polski. 

MONOLIT - odmiana populacyjna cechująca się dużą elastycznością w stosunku do warunków pogodowych, co wpływa na wierność jej plonowania. MONOLIT wyróżnia się bardzo dobrą mrozoodpornością, którą potwierdził podczas ostatnich zim. Bardzo istotną cechą tej odmiany są niskie wymagania glebowe. MONOLIT może być z powodzeniem uprawiany na glebach lżejszych, mozaikowatych. 

5 najwyżej plonujących odmiany populacyjnych rzepaku ozimego w 2018 r., badanych w ramach PDO (w nawiasie podano uzyskany plon wzorca w roku 2017 i 2016):

5 najwyżej plonujących odmiany mieszańcowych rzepaku (F1) ozimego w 2018 r., badanych w ramach PDO (w nawiasie podano uzyskany plon wzorca w roku 2017 i 2016):

Najczęściej rekomendowane odmiany rzepaku - populacyjne i mieszańcowe (F1) w 2019 r. (najczęściej pojawiające się na LOZ):