Ochrona kukurydzy przed chwastami. Herbicyd + adiuwant?
Jak chronić kukurydzę przed chwastami w dobie wdrażania założeń Europejskiego Zielonego Ładu? Czy dobrym rozwiązaniem - zarówno dla kieszeni, jak i dla środowiska - jest łączenie herbicydów z adiuwantami?
Zielony Ład to strategia Unii Europejskiej do 2050 r. Jej głównym celem jest ochrona środowiska z zachowaniem konkurencyjnej gospodarki, a także efektywne wykorzystanie zasobów po przejściu na czystą gospodarkę, przeciwdziałanie utracie bioróżnorodności oraz ograniczenie poziomu zanieczyszczeń. Filarem Zielonego Ładu jest: zagwarantowanie zdrowej i przystępnej cenowo żywności, wspieranie rolnictwa ekologicznego, zmniejszenie stosowania pestycydów chemicznych i związanych z nimi zanieczyszczeń oraz ograniczenie stosowania nawozów. Jak w to wszystko, jeśli chodzi o ochronę kukurydzy przed chwastami, wpisują się herbicydy w połączeniu adiuwantami (preparatami zwiększającymi skuteczność środków ochrony roślin)? W końcu w EZŁ chodzi o zmniejszenie stosowani śor.
Żeby znaleźć opowiedzieć na to pytanie, prześledziliśmy wyniki badań w tym zakresie na przestrzeni ostatnich lat.
Mieszanina herbicydów mezotrion + nikosulfuron w obniżonych dawkach z adiuwantem
W doświadczeniach polowych prowadzonych w latach 2010-2011 w Zakładzie Doświadczalno-Dydaktycznym w Brodach, należącym do Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, o których mowa w artykule* Roberta Idziaka i Zenona Woźnicy z Katedry Agronomii Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu sprawdzano, jak mieszanina herbicydów mezotrion + nikosulfuron stosowana w obniżonych dawkach z dodatkiem adiuwantów może kontrolować zachwaszczenie w kukurydzy i wpływać na zwiększenie plonu ziarna, a także poprawę opłacalności zwalczania chwastów.
Doświadczenia prowadzono na glebie płowej zaliczanej do klasy bonitacyjnej III b-IV. Wzięto do nich kukurydze odmiany: P8000 (2010 r.) i P8100 (2011 r.). Wysiano je w III dekadzie kwietnia w ilości 80000 ziaren na 1 ha, na poletkach o powierzchni 12,5 m2 (5 m × 2,5 m), obejmujących 4 rzędy roślin w rozstawie 70 cm. Przedplonem dla niej w 2010 r. stanowiła pszenica ozima, z kolei w 2011 r. - jęczmień jary. Nawożenie P i K w wysokości 60 kg/ha wykonano z kolei jesienią przed orką przedzimową. Azot w ilości 140 kg∙ha-1 zastosowano natomiast dwukrotnie: przed siewem (80 kg/ha) i w fazie 2-3 liści kukurydzy (60 kg/ha).
W kukurydzy dominowały: komosa biała, rdestówka powojowata, fiołek polny, tasznik pospolity i chwastnica jednostronna.
Herbicyd zawierający mezotrion i nikosulfuron (Elumis 105 OD) we wspomniany badaniach stosowano jednokrotnie w dawce zalecanej (75,0 + 30,0 g/ha) i w dawkach zredukowanych (56,25 + 22,5; 37,5 + 15,0 g/ha) bez lub z dodatkiem metylowanych estrów kwasów tłuszczowych z wbudowanym buforem pH (Atpolan BIO 80 EC) i saletrą amonową w fazie 3-5 liści kukurydzy oraz dwukrotnie, w dawkach dzielonych (37,5 + 15,0 i 18,5 + 7,5 g/ha) z adiuwantami - w fazie chwastów od liścieni do 1. pary liści, a następnie po kolejnych ich wschodach.
Skuteczność mieszaniny mezotrion + nikosulfuron stosowanej jednorazowo w zredukowanych dawkach w zalecanych terminach, w stosunku do komosy białej i tasznika polnego była wysoka, jednak niedostateczna w zwalczaniu: rdestówki powojowatej, fiołka polnego i chwastnicy jednostronnej. Z kolei dwukrotne stosowanie mieszaniny mezotrion + nikosulfuron w dawkach obniżonych w każdym zabiegu z adiuwantem zawierającym ester metylowy kwasów tłuszczowych i bufor pH oraz dodatkowo z saletrą amonową (1,0 l/ha- + 2 kg/ha-) zapewniało wysoką skuteczność chwastobójczą - powyżej 94%) i wysoką opłacalność odchwaszczania.
Źródło: Fragm. Agron. 33(1) 2016, 30–37 "WPŁYW DAWKI ORAZ TERMINU STOSOWANIA MIESZANINY MEZOTRIONU Z NIKOSULFURONEM I ADIUWANTAMI NA EFEKTYWNOŚĆ ODCHWASZCZANIA KUKURYDZY"
Nazwy łacińskie chwastów - legenda do tabeli
SETGL - Setaria viridis - włośnica zielona
ECHCG - Echinochloa crus-galli - chwastnica jednostronna
GERPU - Geranium pusillum - bodziszek drobny
CHEAL - Chenopodium album - komosa Biała
VERPE - Veronica persica - przetacznik perski
Mieszanina herbicydów z adiuwantem i RSM
Z kolei w doświadczeniu polowym prowadzonym w latach 2005-2007 w Zakładzie Dydaktyczno-Doświadczalnym w Brodach, należącym do Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, o którym mowa w kolejnym artykule** autorstwa Roberta Idziaka i Zenona Woźnicy z Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu oceniano wpływ herbicydów Callisto 100 SC (mezotrion) i Maister 310 WG (foramsulfuron + jodosulfuron) stosowanych z adiuwantem opartym o ester metylowy olejowy rzepaku i nawozem mineralnym (RSM) na efektywność zwalczania chwastów i plon kolb kukurydzy odmiany Fido.
Callisto 100 SC i Maister 310 WG stosowano w dawkach zalecanych, odpowiednio: 1,5 dm3/ha i 150 g/ha bez dodatku adiuwantów, a także w dawkach obniżonych do 0,75 i 0,50 dm3/ha oraz 75 i 50 g/ha z dodatkiem 1,5 dm3/ha adiuwanta (ester metylowy oleju rzepakowego) i nawozu mineralnego RSM (roztwór saletrzano-mocznikowy) w dawce 2, 4 i 8 dm3/ha.
Doświadczenia zlokalizowano na glebach płowych, klasy III b i IV b, o pH na poziomie 6,0-6,2 i zawartości substancji organicznej w granicach 1,50-1,53%. Założono je w układzie bloków zrandomizowanych (losowych) kompletnych, w czterech powtórzeniach. Powierzchnia, jaką zajmowały poletka, to 25 m2 (2,5 x 10 m). Obejmowały one cztery rzędy roślin kukurydzy. Nasiona kukurydzy umieszczono przy użyciu siewnika punktowego na głębokości 4 cm, w odległości w rzędzie ok. 19 cm, w rozstawie rzędów co 70 cm. Poziom nawożenia mineralnego z kolei zależał od zawartości składników pokarmowych w glebie i kształtował się na poziomie: 140 kg N/ha, 60 kg P/ha, 60 kg K/ha w 2005 r. i 2006 r. oraz 140 kg N/ha-1, 50 kg P/ha i 75 kg K/ha w 2007 r.
Herbicydy Callisto 100 SC i Maister 310 WG stosowane w dawkach zalecanych zwalczały komosę białą w przeszło 90%, chwastnicę jednostronną w ok. 60%, a chwasty ogółem odpowiednio w 89 i 93%.
W trakcie trzyletnich badań, na co uwagę zwrócili Robert Idziak i Zenon Woźnica, nie obserwowano uszkodzeń roślin kukurydzy przez herbicydy stosowane zarówno w dawkach pełnych, jak i obniżonych z dodatkiem adiuwanta olejowego i płynnego nawozu saletrzano-mocznikowego. Stwierdzono jednocześnie wyższe plony kolb, liczb roślin oraz mas 1000 ziaren kukurydzy na obiektach chronionych chemicznie w porównaniu z poletkiem kontrolnym, jednak bez istotnego zróżnicowania pomiędzy obiektami badawczymi.
Patrz tabela
Źródło: Acta Sci. Pol., Agricultura 8(1) 2009, 17-26 "OCENA EFEKTYWNO_CI ADIUWANTÓW OLEJOWEGO I MINERALNEGO W MIESZANINACH HERBICYDÓW CALLISTO 100 SC I MAISTER 310 WG STOSOWANYCH W OCHRONIE KUKURYDZY"
Adiuwanty w ochronie przedwschodowej kukurydzy
Warto się także zapoznać z badaniami na temat ochrony przedwschodowej kukurydzy przed chwastami, które prowadziła firma Agromix Niepołomice wraz z Instytutem Uprawy Nawożenia i Gleboznastwa we Wrocławiu w 2019 r. Pod lupę wzięto wówczas adiuwant Atpolan Soil Maxx Premium i herbicyd Lumax 537,5 SE. W celu sprawdzenia adiuwantu celowo ograniczono dawkę herbicydu o 50%. - Efekty działania były widoczne szczególnie w suchym roku (2019). Prowadzone badania dowiodły, że Atpolan Soil Maxx Premum, podnosił skuteczność herbicydu w każdym zabiegu. Wyniki doświadczeń zostały wdrożone do praktyki z tym, że dawka herbicydu Lumax 537,5 SE, została podwyższona do 2,0-2,25 l/ha - informuje firma Agromix Niepołomice i zaznacza jednocześnie: - O dawce herbicydu decydował rodzaj gleby – na glebach cięższych były stosowane wyższe dawki herbicydu. W doświadczeniach otrzymywano taki sam lub lepszy efekt zwalczania chwastów w stosunku do pełnej dawki herbicydu. Obrazuje to poniższa ramka.
Wpływ adiuwanta Atpolan Soil Maxx Premium na działanie herbicydu Lumax 537,5 SE
Źródło: IUNG, Wrocław 2019
Nazwy łacińskie chwastów - legenda do tabeli
SETGL - Setaria viridis - włośnica zielona
ECHCG - Echinochloa crus-galli - chwastnica jednostronna
GERPU - Geranium pusillum - bodziszek drobny
CHEAL - Chenopodium album - komosa Biała
VERPE - Veronica persica - przetacznik perski
Podsumowanie
Z powyższych badań wynika stosowanie w kukurydzy obniżonych dawkach z dodatkiem adiuwantów pomaga kontrolować zachwaszczenie na plantacjach i poprawia opłacalność zwalczania chwastów.
W artykule wykorzystano fragm: Agron. 33(1) 2016, 30–37 "WPŁYW DAWKI ORAZ TERMINU STOSOWANIA MIESZANINY MEZOTRIONU Z NIKOSULFURONEM I ADIUWANTAMI NA EFEKTYWNOŚĆ ODCHWASZCZANIA KUKURYDZY", Acta Sci. Pol., Agricultura 8(1) 2009, 17-26 "OCENA EFEKTYWNO_CI ADIUWANTÓW OLEJOWEGO I MINERALNEGO W MIESZANINACH HERBICYDÓW CALLISTO 100 SC I MAISTER 310 WG STOSOWANYCH W OCHRONIE KUKURYDZY"
*
Fragm. Agron. 33(1) 2016, 30–37 "WPŁYW DAWKI ORAZ TERMINU STOSOWANIA MIESZANINY MEZOTRIONU Z NIKOSULFURONEM I ADIUWANTAMI NA EFEKTYWNOŚĆ ODCHWASZCZANIA KUKURYDZY"
**
Acta Sci. Pol., Agricultura 8(1) 2009, 17-26 "OCENA EFEKTYWNO_CI ADIUWANTÓW OLEJOWEGO I MINERALNEGO W MIESZANINACH HERBICYDÓW CALLISTO 100 SC I MAISTER 310 WG STOSOWANYCH W OCHRONIE KUKURYDZY"
Czytaj także: