Tytoń - jakie zagrożenia w tej uprawie? [SEZON 2024]
O zagrożeniach, jakie występują na plantacjach tytoniu w ostatnim czasie, informuje Instytut Ochrony Roślin - Państwowy Instytut Badawczy w Poznaniu. Wskazuje przy tym, co robić, aby takie choroby jak: nekroza nerwów tytoniu i mozaika tytoniu, nie miały pola do popisu. Dosłownie!
Nekroza nerwów tytoniu. Co to za choroba? Jak jej zapobiegać?
W sierpniu 2024 roku na wielu plantacjach tytoniu w woj. lubelskim, świętokrzyskim i podkarpackim zaobserwowano występowanie mozaiki tytoniu. Na niektórych plantacjach, jak podaje IOR-PIB, udział porażonych roślin sięgał 10-15%. - Choroba wywoływana jest przez należący do rodzaju Tobamovirus, rodziny Virgaviridae - Tobacco mosaic virus (TMV). Typowym objawem choroby są mozaikowe zabarwienia liści w postaci jasnozielonych i ciemnozielonych plan. Szczególnie silne symptomy chorobowe pojawiają się przy wysokich temperaturach powietrza i przy intensywnym nasłonecznieniu. Zakażone rośliny stanowią źródło infekcji dla innych, gdyż znajdujący się w nich wirus rozprzestrzenia się na polu podczas wzajemnego ocierania się roślin o siebie lub podczas zbioru liści tytoniu - opisuje Instytut.
W celu zahamowania rozprzestrzeniania się wirusa powodującego mozaikę tytoniu na polu, rekomenduje się, by w czasie prowadzenia prac pielęgnacyjnych i podczas zbioru liści tytoniu często zmywać ręce roztworem mleka lub detergentu, natomiast narzędzia odkażać 10% roztworem trójfosforanu sodowego lub innych detergentów. - Ponadto wskazane jest usuwanie chorych roślin z plantacji. Zabieg należy przeprowadzić tak by chore rośliny nie miały kontaktu z pozostałymi zdrowymi - radzi IOR-PIB.
W przypadku dużego nasilenia choroby z kolei w kolejnych latach powinno się zaprzestać uprawy tytoniu na danym stanowisku. Dodatkowo należy zadbać o rozkład resztek pożniwnych tytoniu. - Ważną rolę odgrywać będzie używanie specjalistycznych urządzeń rozdrabniających i przyorujących łodygi tytoniu. Niezwykle korzystne będzie stosowanie preparatów stymulujących rozwój mikroorganizmów odpowiadających za mineralizację materii organicznej - uważa Instytut.
Mozaika tytoniu. Co to za choroba? Jak jej zapobiegać?
Monitoring plantacji tytoniu położonych w woj. lubelskim i świętokrzyskim wykazał też rozprzestrzeniać masowe występowanie brunatnej nekrozy nerwów tytoniu powodowanej przez wirus Y ziemniaka (PVY). Na niektórych plantacjach udział roślin porażonych wynosił aż 30-40%. - Niepokojące jest jednak to, że symptomy chorobowe pojawiły się na odmianach posiadających genetyczny czynnik odporności na powszechnie występujący na polach szczep PVYN. Świadczy to o tym, że na wizytowanych plantacjach tytoniu rozprzestrzenia się wysoce zjadliwy szczep PVYNTN - zwraca uwagę IOR-PIB.
W związku z powyższym Instytut zaleca wykonanie zabiegów ochronnych zwalczających mszyce, które są wektorem wirusa PVY. Aktualnie dostępnych jest kilka preparatów do zwalczania mszyc na tytoniu m.in.: Los Ovados 200 SE, Kobe 20 SP, Mospilan 20 SP, Teppeki 50 WG. - Opryski chemiczne mają jednak ograniczoną skuteczność w niszczeniu mszyc z uwagi na dużą mobilność owadów i ich systematyczne nalatywanie z sąsiednich pól - zaznacza Instytut. Dodatkowo rozprzestrzenianiu się PVY sprzyja także fakt, że mszyca przenosi wirusa i zakaża roślinę w ciągu kilku sekund żerowania, czyli - zanim zacznie działać na nią środek owadobójczy. - Na terenach dużej koncentracji uprawy tytoniu należy zadbać o to, by zabiegi ochronne były wykonane w podobnym czasie na sąsiednich plantacjach tytoniu, co zwiększa skuteczność zwalczania wektora choroby - radzi IOR-PIB. Warto też stosować żółte tabliczki lepowe, do których przyklejają się mszyce. Poza tym można stosować oleje mineralne (np. olej rydzowy), zwalczające mszyce, co znacznie ogranicza straty szczególnie w przypadku młodych roślin. Należy także usuwać chore rośliny, resztki pożniwne i chwasty, które mogą ułatwiać wirusowi przeżycie.
Czytaj także: