Jaki siewnik do poplonów wybrać?
Międzyplony zwiększają żyzność gleby i mogą być dodatkowym źródłem paszy, bądź nawozem naturalnym. Co do tego nie ma wątpliwości. Jak jednak wysiać poplon po żniwach? Jaki sposób siewu wybrać? Co oferują firmy i ile za to trzeba zapłacić?
Coraz większą popularność w zasiewach poplonów zyskują specjalnie do tego przystosowane siewnikI. Maszyny te zastępują wykorzystywane wcześniej do tych celów zwykłe siewniki zbożowe lub rozsiewacze nawozu. Siewniki przystosowane do wysiewu poplonów charakteryzują się tym, że można je w łatwy sposób nabudować na maszyny uprawowe i wykonać siew w jednym przejeździe, wraz z uprawą pożniwną. Oszczędzamy więc w ten sposób czas i paliwo, a co za tym idzie maszyna może się szybciej spłacić.
Siewniki do poplonów są produkowane przez większość firm, które mają w swojej ofercie także maszyny uprawowe. Urządzenia te można podzielić przede wszystkim ze względu na sposób w jaki wysiewane są nasiona na: siewniki tarczowe, pneumatyczne i mechaniczne. Ze względu na dużą prostotę budowy maszyny te nie należą do najdroższych (najtańszą opcją jest urządzenie tarczowe). Ponadto, wysiewają nasiona rzutowo, nie posiadają żadnych elementów, które pracowałyby w glebie, więc nie są narażone na zużycie. Oprócz podziału na urządzenia tarczowe, pneumatyczne i mechaniczne - siewniki do poplonów różnią się od siebie oczywiście pojemnością zbiornika - od kilkudziesięciu do ponad tysiąca litów. Najczęściej jest on wykonany z tworzywa sztucznego, co zapewnia całej konstrukcji małą wagę. Siewniki tarczowe mogą być przy tym w zależności od pojemności zbiornika, wyposażone w jedną lub dwie tarcze. Od tego zależne są możliwe szerokości pracy, które najczęściej można regulować z pozycji fotela operatora ciągnika za pomocą sterownika dołączonego do urządzenia. W prosty sposób zmienia się nim prędkość obrotową tarczy wysiewającej. Podobnie dokonywać można regulacji dawki wysiewanego materiału, podnosząc lub opuszczając sterownikiem zasuwę dozującą. Przykładem tak obsługiwanego urządzenia może być siewnik KS 40 M2 austriackiej firmy APV, która specjalizuje się w dziedzinie podsiewów. Tarczowe siewniki, oprócz możliwości nabudowania na maszynę uprawową zawieszaną bądź zaczepianą na tylny TUZ ciągnika, mogą być także umieszczane na przednim TUZ-ie. Jeśli chodzi o szerokości robocze, to charakteryzują się one bardzo dużymi możliwościami. Od kilku metrów w przypadku urządzeń jednotarczowych do nawet ponad 30 metrów w przypadku siewników wyposażonych w dwie tarcze rozsiewające. Co ciekawe, niektóre urządzenia przy dużych szerokościach roboczych posiadają także funkcję wysiewu granicznego. Jest to możliwość jednostronnej regulacji prędkości roboczej tarcz rozsiewających. Siewniki te wyposażone w większości są także w mieszadło, które zapobiega zasklepianiu się wysiewanego materiału. Często dzieje się tak, m.in. w przypadku nasion facelii, które potrafią stworzyć tak zwartą masę, że bez mieszadła nie byłby możliwy dalszy skuteczny zasiew. Dlatego warto przywiązać do tego dużą uwagę, bo nie wszystkie siewniki tarczowe posiadają mieszadło w podstawowym wyposażeniu, a jego brak może być naprawdę uciążliwy.
Drugim z rodzajów siewników do poplonów jest siewnik pneumatyczny. Jest on droższy od siewnika tarczowego, ale zapewnia także większą dokładność wysiewu bez względu na warunki pracy np. podmuchy wiatru. Urządzenia tego typu można znaleźć w ofertach takich firm jak m.in Amazone, Kuhn, Unia, Pottinger, Agro-Masz czy APV. W siewniku pneumatycznym materiał siewny najczęściej przechodzi ze zbiornika nasion do kanału powietrznego przez elektrycznie sterowany wałek wysiewający. Następnie, za pomocą dmuchawy, transportowany jest przez węże z tworzywa sztucznego do płytek rozsiewających i równomiernie rozprowadzany tuż nad glebą. Tak jest np. w przypadku urządzeń APV. Seria PS (tak nazywane są urządzenia pneumatyczne tej firmy) obejmuje produkty o różnych pojemnościach zbiornika (120, 200, 300, 500, 800, 1200 oraz 1600 litrów), z różnymi dmuchawami (elektryczna, hydrauliczna lub dmuchawa zasilana WOM) oraz w rożnych wersjach (standardowa, nawozowa oraz seria TWIN). Siewnik pneumatyczny może być także wyposażony w sterownik pozwalający na stworzenie biblioteki materiałów siewnych i zapisywanie prób wysiewu czy też możliwość aktualizacji oprogramowania przez USB lub przez Internet. Może także posiadać dzienny i całkowity licznik hektarów i roboczogodzin.
Ciekawym, choć raczej rzadziej wybieranym przez rolników rozwiązaniem, jest także siewnik mechaniczny. Tak jak siewnik tarczowy, może być on przytwierdzany na maszynie uprawowej bądź na przednim TUZ-ie ciągnika. Jedną z firm, która oferuje takie rozwiązanie, jest Pottinger. Siewnik Drillbox jest dostępny w szerokościach 2,5 i 3 m. Maszyna posiada koło gwiaździste, przez które podczas jazdy napędzany jest siewnik. Urządzenie wyposażone jest w standardzie w wannę, która ułatwia przeprowadzenie próby wysiewu. Wszystkie ustawienia maszyny odbywają się przy pomocy dźwigni i pokrętła do dozowania nasion małych. Takie urządzenie również zapewnia dużą dokładność, bez względu na warunki. Nie można go jednak sterować z kabiny ciągnika, ponadto jest cięższe i droższe od siewnika tarczowego. Wadą tego siewnika jest również mała szerokość robocza.
Wśród ofert siewników do poplonów najbogatszy asortyment ma wcześniej wspominana już firma APV. Wyróżnia się ona także tym, że poza standardowymi siewnikami tarczowymi i pneumatycznymi posiada także multidozowniki. Są one dostępne w trzech wersjach, a ich niezwykłość polega na tym, że wersje te można między sobą opcjonalnie i zmiennie rozbudowywać i doposażać np. z siewnika z tarczą rozsiewającą kilkoma ruchami można stworzyć urządzenie z rozsiewem pneumatycznym. Przykładem multidozownika jest siewnik MDS 100 M1. „S” oznacza „Streugerät”, a więc „rozsiewacz”. Precyzyjne dozowanie materiału siewnego odbywa się za pośrednictwem wałka wysiewającego, a rozsiew następuje za pomocą tarczy rozsiewającej. To rozwiązanie szczególnie dobrze sprawdza się przy dużych szerokościach roboczych, np. do 28 m.
