Rolnik na ryczałcie kontra rolnik jako czynny podatnik VAT
W cyklu artkułów dotyczących rolniczej księgowości będziemy przybliżać m.in. zagadnienia podatku VAT, by rolnik mógł sam sobie odpowiedzieć na pytanie - czy rolnikowi opłaca się być czynnym podatnikiem VAT?
Dlaczego to rolnik sam sobie musi odpowiedzieć na to pytanie? Ponieważ wszystko zależy od wielkości gospodarstwa i rodzaju prowadzonej działalności rolniczej oraz od skali planowanych w najbliższych latach inwestycji. Naszym zadaniem jest dostarczyć jak najwięcej informacji, które w tej decyzji pomogą.
Zatem - jakie są różnice pomiędzy dwoma sposobami opodatkowania - ryczałtowym a czynnym VAT?
Rolnik ryczałtowy
Rolnik ryczałtowy to rolnik dokonujący dostawy produktów rolnych pochodzących z własnej działalności rolniczej lub świadczący usługi rolnicze, korzystający ze zwolnienia od podatku (wyjątkiem są rolnicy obowiązani na podstawie odrębnych przepisów do prowadzenia ksiąg rachunkowych).
- Nie ma on obowiązku rejestrowania się jako czynny podatnik VAT czy rolnik ryczałtowy - brak rejestracji oznacza, że automatycznie jest rolnikiem ryczałtowym. Nie prowadzi ewidencji VAT (w tym ewidencji sprzedaży z użyciem kasy fiskalnej), nie składa deklaracji VAT, nie wystawia faktur VAT - informuje Urząd Skarbowy w Wieliczce.
Rolnik ryczałtowy nie wystawia faktur VAT, fakturę wystawia natomiast nabywca towarów i usług - jest to tak zwana faktura VAT RR wraz z oświadczeniem: „Oświadczam, że jestem rolnikiem ryczałtowym zwolnionym od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku od towarów i usług”. Nabywca towarów i usług od rolnika ryczałtowego dolicza do wynegocjowanej ceny netto tzw. zryczałtowany zwrot podatku i wypłaca go rolnikowi.
Rolnik ryczałtowy nie ma prawa do odliczenia podatku VAT zawartego w cenach zakupionych towarów i usług.
Rolnik ryczałtowy ma obowiązek przechowywać faktury VAT RR przez okres 5 lat, licząc od końca roku w którym wystawiono fakturę - to znaczy, że dla faktury z przykładową datą wystawienia 5 października 2022 r., pięcioletni czas przechowywania liczy się od dnia 01.01.2023 r.
Rolnik – czynny podatnik VAT
Zaczynamy od najważniejszej rzeczy - rolnik chcąc stać się czynnym podatnikiem podatku VAT musi zrezygnować z ryczałtowego rozliczenia VAT. Dokonuje tego poprzez złożenie we właściwym urzędzie skarbowym zgłoszenia rejestracyjnego na formularzu VAT-R przed rozpoczęciem miesiąca, w którym ma nastąpić rezygnacja. Od momentu rejestracji rolnik staje się czynnym podatnikiem VAT i traci prawo do żądania od nabywcy faktur VAT RR.
Podstawowa różnica pomiędzy dwoma omawianymi systemami jest taka, że rolnik, który jest czynnym podatnikiem podatku VAT ma możliwość pomniejszania podatku należnego o podatek naliczony przy zakupie towarów i usług, w zakresie w jakim towary te i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT.
Niestety, żeby nie było tak dobrze, rolnik będący czynnym podatnik VAT ma już dodatkowe, związane z wyborem opodatkowania obowiązki. W tym oprzypadku prawo zobowiązuje rolnika do:
- prowadzenia ewidencji dostaw i nabyć towarów i usług, w tym ewidencji sprzedaży na rzecz osób fizycznych nie prowadzących działalności gospodarczej oraz na rzecz rolników ryczałtowych przy pomocy kasy rejestrującej (gdy obrót z tytułu tej sprzedaży przekroczy określoną kwotę);
- przechowywania ewidencji i wszystkich dokumentów, w szczególności faktur, do czasu upływu okresu przedawnienia zobowiązania podatkowego (to jest pięć lat licząc od końca roku podatkowego, za który są dokumenty);
- opodatkowania dostaw towarów i usług według właściwych stawek VAT;
- wystawiania faktur VAT;
- składania okresowe (miesięcznych/kwartalnych) deklaracji podatkowych VAT;
- terminowego wpłacania podatku do 25 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym wystąpił obrót.
Jednak nie jesteś zadowlony z bycia na czynnym podatku VAT?
Rolnik, który zrezygnował ze zwolnienia od podatku i w konsekwencji stał się czynnym podatnikiem VAT, może po upływie 3 lat, licząc od końca roku, w którym zrezygnował z tego prawa, ponownie skorzystać ze zwolnienia podmiotowego.
- Warunkiem dokonania skutecznego powrotu do statusu rolnika ryczałtowego jest złożenie pisemnego zawiadomienia do naczelnika urzędu skarbowego przed początkiem miesiąca (kwartału), od którego rolnik ponownie chce skorzystać ze zwolnienia - informuje urząd skarbowy.
W przypadku powrotu przez rolnika do zwolnienia z VAT powinny być dokonane korekty podatku wcześniej odliczonego z tytułu nabyć składników majątku, zaliczanych do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji o wartości początkowej powyżej 15.000 zł oraz nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów, wyposażenia i towarów niewykorzystanych do czynności opodatkowanych.
Masz pytania lub wątpliwości dotyczące tego artykułu?
Napisz wiadomość: [email protected]
Czekamy na kontakt z Tobą, Twój głos jest dla nas ważny.
