Jak napisać testament, aby był ważny i skuteczny? O tym musisz pamiętać

Źródło: Adobe Stock

W naszym kraju kwestie dotyczące sporządzania testamentu reguluje głównie Kodeks cywilny. Testament wywołuje skutki prawne dopiero z chwilą śmierci testatora, czyli osoby, która go sporządziła. Do tego czasu testament może być wielokrotnie zmieniany i może też być w dowolnej chwili odwołany bez konieczności podawania przyczyny. W przypadku braku testamentu majątek zmarłego jest rozdysponowywany na podstawie dziedziczenia ustawowego.

Czytaj też: Aktualne stawki u notariusza. Ile trzeba zapłacić przy zakupie nieruchomości?

Rodzaje testamentów

Istnieje kilka rodzajów testamentu. Ich podział wynika ze sposobu sporządzenia. Najbardziej znanym jest testament notarialny. Tak samo ważny jest jednak testament odręczny, pod warunkiem, że został prawidłowo sporządzony.

Testamenty dzielą się na:

• zwykłe – mogą zostać spisane w dowolnym czasie,
• szczególne – ich sporządzenie dozwolone jest jedynie w określonych okolicznościach.

Wśród testamentów zwykłych wyróżnia się testament odręczny (holograficzny), notarialny i allograficzny. Ten ostatni jest ustnym oświadczeniem woli składanym w obecności urzędnika i dwóch świadków, a następnie spisanym w protokole. Natomiast do testamentów szczególnych zalicza się testament ustny, podróżny i wojskowy.

Czytaj też: UE idzie na rękę rolnikom. Co się zmieni w Zielonym Ładzie?

Jak napisać testament, aby był ważny?

Zasady dotyczące testamentu odręcznego określone zostały w art. 949 Kodeksu cywilnego. Aby testament ten był ważny, musi spełniać konkretne warunki. Przede wszystkim musi zostać w całości spisany pismem ręcznym przez spadkodawcę (osobę, która sporządza testament), a na końcu zawierać jego czytelny podpis. Testament nie może więc być napisany przez osobę trzecią lub przygotowany na komputerze, a następnie wydrukowany i podpisany przez spadkodawcę.

Ponadto testament odręczny powinien zawierać datę sporządzenia. Jednak – jak wynika z art. 949 par. 2 Kodeksu cywilnego – „[…] brak daty nie pociąga za sobą nieważności testamentu własnoręcznego, jeżeli nie wywołuje wątpliwości co do zdolności spadkodawcy do sporządzenia testamentu, co do treści testamentu lub co do wzajemnego stosunku kilku testamentów”.

Czytaj też:
Obowiązek właścicieli budynków. Zapomniałeś? Mandat to 500 zł 

Jak napisać testament: Co powinien zawierać?

Testament w swojej treści powinien wyrażać ostatnią wolę spadkodawcy, a więc tzw. rozrządzenia testamentowe dotyczące majątku po jego śmierci. Najważniejszym z rozrządzeń jest ustanowienie spadkobiercy lub spadkobierców, czyli osób powołanych do spadku. Osoba sporządzająca testament może powołać do całości lub części spadku jedną lub kilka osób. Jeżeli spadkodawca, ustanawiając kilku spadkobierców, nie określił w testamencie ich udziałów spadkowych, wówczas dziedziczenie odbywa się w równych częściach.

Czytaj też: Rolnicy mają problem z weterynarzami. KRIR interweniuje w ministerstwie

Kiedy testament będzie nieważny?

Testament nie będzie ważny, jeśli sporządzi go osoba nieposiadająca pełnej zdolność do czynności prawnych, a więc osoba niepełnoletnia lub ubezwłasnowolniona. Testament będzie nieważny także w przypadku, kiedy testator nie spisał go z własnej woli, a pod wpływem sugestii czy nacisków.

Ponadto testament musi być napisany przez jedną osobę i dotyczyć rozrządzania jej majątkiem. Oznacza to, że nie można sporządzić tego dokumentu wspólnie z inną osobą, np. z małżonkiem. Taki dokument będzie wówczas nieważny.

Czytaj też: Podwyżka wielu świadczeń z KRUS od marca. Jakie kwoty dostaną rolnicy?

Jak i gdzie przechowywać testament odręczny?

Ważne, aby wiedzieć nie tylko, jak napisać testament, ale także co warto zrobić po jego sporządzeniu. Aby był on skuteczny, musi zostać po śmierci spadkodawcy otwarty. W związku z tym wskazane jest poinformowanie zaufanej osoby o sporządzeniu takiego dokumentu. Równie ważne jest właściwe przechowywanie testamentu, które uchroni go przed zniszczeniem lub zagubieniem.

Testament można oczywiście przechowywać w bezpiecznym miejscu w domu. Można jednak zadanie to powierzyć notariuszowi, przekazując mu dokument w depozyt. Depozyt notarialny wiąże się z dodatkowymi kosztami, jednak zapewnia większe bezpieczeństwo. Podobne korzyści przynosi przechowywanie testamentu w depozycie sądowym.

Depozyt jest szczególnie polecanym osobom nieposiadającym zaufanej osoby, którą mogłyby poinformować o sporządzeniu dokumentu lub nawet przekazać go jej na przechowanie.

Czytaj też: Kto może przejść z ZUS na KRUS? Wyjaśniamy procedurę krok po kroku 

Testament odręczny a testament notarialny

Testament odręczny jest tak samo ważny jak ten sporządzony u notariusza. Co więcej, poprzez testament napisany samodzielnie można odwołać wcześniejszy testament notarialny. Wiele osób decyduje się jednak na sporządzenie testamentu w kancelarii notarialnej. Co przemawia na jego korzyść?

Testament notarialny trudniej jest podważyć, ponieważ za jego treść jest odpowiedzialny notariusz, który czuwa, aby dokument sporządzony został zgodnie z obowiązującym prawem. On też odpowiada za jego bezpieczne przechowywanie. Dzięki temu dokument jest zabezpieczony przed zniszczeniem i zagubieniem.