Źródło: fotolia.com

Nowe rozporządzenie w sprawie pomocy de minimis w rolnictwie, jak czytamy w komunikacie KE, wyłącza niewielkie kwoty wsparcia w sektorze rolnym spod kontroli pomocy państwa, ponieważ uznaje się, że nie mają one wpływu na konkurencję i wymianę handlową na jednolitym rynku. Zmienione rozporządzenie wejdzie w życie trzy dni po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym i będzie stosowane do 31 grudnia 2032 r.

Co przede wszystkim powinno interesować rolników to zwiększenie kwoty de minimis z aż o 100% - do sumy wynoszącej 50 tys. euro na przedsiębiorstwo w okresie trzech lat.

„Ma to odzwierciedlać różne czynniki, w tym zdobyte doświadczenie, a także zmiany na rynku oraz wyjątkową inflację sektorową w ostatnich latach, a także, w dalszej perspektywie, inflację, jaka jest spodziewana do czasu wygaśnięcia rozporządzenia” – podaje w komunikacie KE.

Większe limity krajowe pomocy de minimis

Co jeszcze się zmieni? Nastąpi dostosowanie „limitów krajowych”, które oblicza się na podstawie wartości produkcji rolnej państwa członkowskiego. Limity krajowe zaktualizowano z 1,5 proc. do 2 proc. krajowej wartości produkcji rolnej. Przedłużono przy tym okres odniesienia, który zamiast lat 2012–2017 będzie obejmował lata 2012–2023.

„Pozwala to uwzględnić zwiększoną wartość produkcji rolnej, zwłaszcza w ostatnich latach, przez co zwiększy się limit krajowy dla wszystkich państw członkowskich” – zaznacza KE.

Dodatkowo zniesiony zostanie „pułap sektorowy”, który uniemożliwiał państwom członkowskim przyznanie pomocy de minimis przekraczającej 50 proc. pułapu krajowego temu samemu sektorowi produktów.

Wprowadzony ma być także obowiązkowy centralny rejestr pomocy de minimis na poziomie krajowym lub europejskim. Zwiększy to przejrzystość i zmniejszy obciążenia administracyjne rolników, którzy prowadzą działalność głównie jako mikroprzedsiębiorstwa i obecnie korzystają z systemu oświadczeń własnych. Ponadto rolnicy nie będą już musieli samodzielnie monitorować zgodności z przepisami (obecnie państwa członkowskie prowadzą takie centralne rejestry dobrowolnie).

Kiedy wejdą nowe przepisy dotyczące pomocy de minimis?

Okres obowiązywania zmienionego rozporządzenia w sprawie pomocy de minimis w rolnictwie zostanie przedłużony do 31 grudnia 2032 r.

Dzięki zatwierdzonym zmianom państwa członkowskie mogą w większym stopniu wspierać rolników w prosty, szybki, bezpośredni i skuteczny sposób, ponieważ takie wsparcie de minimis nie musi być zgłaszane Komisji ani przez nią zatwierdzane.

„Wraz z dzisiejszą zmianą Komisja podjęła dalsze kroki, aby wzmocnić pozycję rolników w UE. Komisja zaproponowała ukierunkowane zmiany obecnych ram prawnych określonych rozporządzeniem ustanawiającym wspólną organizację rynków produktów rolnych oraz nowe rozporządzenie w sprawie transgranicznego egzekwowania przepisów dotyczących nieuczciwych praktyk handlowych” – zaznacza KE.

Czym jest pomoc de minimis?

Pomoc de minimis jest to rodzaj wsparcia publicznego, a więc pomocy udzielanej przez państwo na rzecz m.in. rolników.

W ostatnich latach producenci rolni mogli otrzymać pomoc de minimis w postaci:

• pomocy suszowej dla gospodarstw ze startymi w produkcji rolniczej poniżej 30%;
• dopłat do wapnowania;
• dopłat do kwalifikowanego materiału siewnego;
• zwolnienia z podatku od czynności cywilno-prawnych (PCC), czyli 2% podatku przy zakupie ziemi rolnej;
• ulgi inwestycyjnej w podatku rolnym;
• ulgi w opłacie składek na ubezpieczenie społeczne (KRUS);
• ulgi w spłacie czynszu dzierżawnego za ziemię rolną dla KOWR;
• dotacji do utylizacji padłych zwierząt gospodarskich;
• dopłat do oprocentowania kredytów klęskowych;
• dopłat do oprocentowania kredytów inwestycyjnych;
• dotacji na lasów prywatnych – wsparcie na inwestycje zwiększające odporność ekosystemów leśnych i ich wartość dla środowiska;
• dotacji na zalesianie i tworzenie terenów zalesionych;
• dotacji na dostosowanie gospodarstw rolnych do wymogów bioasekuracji w strefie ASF.

Rolnicy czekają na dopłaty do materiału siewnego z pomocy de minimis

Pomoc de minimis to cenny zastrzyk gotówki dla rolników. Z tej puli są chociażby wypłacane dopłaty do materiału siewnego. Wielu gospodarzy, mimo iż spełnia kryteria, środków nie otrzymało, ponieważ pula przypadająca na nasz kraj zwyczajnie się wyczerpała. Informacje o tym, że zwiększona zostanie kwota na kraj wynosząca 2% krajowej wartości produkcji rolnej oraz fakt, iż rolnicy będą mogli liczyć na wyższe kwoty maksymalne wynoszące 50 tys. euro jest dla sektora agro bardzo pozytywna.

Czekają na dopłaty. Ich wypłata w tym roku pod dużym znakiem zapytania

Gdzie sprawdzić poziom wykorzystania pomocy de minimis?

Rolnik, chcący skorzystać z pomocy de minimis, powinien dołączyć do wniosku informacje, o tym czy w bieżącym roku oraz w dwóch go poprzedzających, otrzymał takie wsparcie z jakiegokolwiek tytułu. Aby sprawdzić aktualne wykorzystanie limitu pomocy de minimis w rolnictwie należy wejść na stronę Systemu Rejestracji Pomocy Publicznej - https://srpp.minrol.gov.pl/

Wielkość pomocy przyznana jednemu przedsiębiorstwu rolnego obecnie nie może przekroczyć 25 000 euro w okresie trzech kolejnych lat podatkowych. Limit pomocy de minimis dla Polski w okresie trzech kolejnych lat podatkowych 295 932 125,00 euro, co stanowi 100,00% (1,5 proc. krajowej wartości produkcji rolnej).

Jakie zmiany wprowadzano w pomocy de minimis?

Rozporządzenie w sprawie pomocy de minimis w rolnictwie zostało ostatnio zmienione w 2019 r. i miało wygasnąć 31 grudnia 2027 r. W maju 2024 r. z uwagi na presję inflacyjną w ostatnich latach i obecną sytuację, w tym m.in. wysokie ceny surowców, które wpływają na sektor rolny, Komisja rozpoczęła przegląd tego rozporządzenia. W ramach przeglądu przeprowadzono konsultacje publiczne, rozpoczęte w czerwcu 2024 r., a w lipcu i październiku 2024 r. zorganizowano spotkania z państwami członkowskimi.

Podczas konsultacji i spotkań wiele zainteresowanych stron wzywało do podwyższenia pułapu indywidualnego i limitu krajowego, aby odzwierciedlić inflację i zmiany na rynku. Wiele zainteresowanych stron apelowało również o większą elastyczność, która umożliwiałaby reagowanie na szybko rozwijające się kryzysy na rynku, a także na kryzysy spowodowane coraz częstszymi klęskami żywiołowymi, do jakich dochodzi w wyniku zmiany klimatu.

Dlaczego pomoc de minimis jest ważna dla rolników?

Jak mówi Teresa Ribera, wiceprzewodnicząca wykonawcza do spraw czystej, sprawiedliwej i konkurencyjnej transformacji KE, zmienione przepisy dotyczące niewielkich kwot pomocy dla sektora rolnego pomogą rolnikom w radzeniu sobie z presją inflacyjną i wysokimi cenami surowców.

- Podwyższenie pułapów, od których obowiązują zwolnienia, oznacza uproszczenia, dzięki którym państwa członkowskie mogą teraz szybciej udzielać większego wsparcia. Dodatkowo KE wprowadziła również centralny rejestr, aby ograniczyć obowiązki sprawozdawcze rolników - tłumaczy Teresa Ribera, wiceprzewodnicząca wykonawcza do spraw czystej, sprawiedliwej i konkurencyjnej transformacji KE.

Dopłaty. Mogli dołożyć do ekoschematów, ale straciłyby na tym małe gospodarstwa