Pszczelarze boją się, że zbankrutują przez miód z Ukrainy i Chin

Źródło: Canva

O problemie dotyczącym pszczelarzy niedawno wspominała Wielkopolska Izba Rolnicza. Producenci miodu z powiatów: kolskiego, jarocińskiego i złotowskiego zwracali się z licznymi uwagami do biur powiatowych. O trudnej sytuacji na rynku miodu opowiadał również podczas strajku na S3 pszczelarz z województwa zachodniopomorskiego. 

Import z Chin i Ukrainy

Ireneusz Dykiert jest radnym powiatu pyrzyckiego, prezesem koła w Lipianach, pszczelarzem i rolnikiem. Posiada pasiekę, gospodarstwo rolne obejmuje około 80 uli. Na proteście rolników, na drodze ekspresowej S3, alarmował: 

- Zalewa nas miód sprowadzany przede wszystkim z Ukrainy i z Chin. Jego cena to około 9 zł za kilogram. Natomiast w Polsce cena utrzymuje się w granicach od 35 do 40 zł. Aktualnie nie możemy sprzedać naszego produktu. To dla pszczelarzy będzie agonia. Nie wytrzymamy tego, nie damy rady się utrzymać. Praca przy pasiece to nie tylko kręcenie miodu - to cały rok naszej pracy - z tego żyjemy. Jeśli nie będzie normalnej ceny i zbytu oraz będziemy zalewani przez chiński i ukraiński miód, pszczelarze w Polsce zbankrutują - wyjaśnia. 

W Polsce zalega około 21 tysięcy ton miodu 

Pszczelarze z zachodniopomorskiego łączą się w protestach. 

- Jest około 82 tysiące pszczelarzy w Polsce - 2 miliony rodzin pszczelich. W tej chwili  naszego polskiego miodu, który jest bardzo dobrej jakości, zalega około 21 tysięcy ton.  My, pszczelarze ziemi zachodniopomorskiej, łączymy się w tym proteście - wspieramy rolników, bo to jedyny ratunek dla Polski. Jeśli miał rolnik - miał każdy. Powiem tak, jak na filmie Nikoś Dyzma - spożywajmy to co polskie, bo to najlepsze - mówił Ireneusz Dykiert podczas protestu. 

Działania wspierające pszczelarzy przedstawione przez ministerstwo

Wielkopolska Izba Rolnicza zwróciła się do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z prośbą o podjęcie interwencji na rynku miodu, głównie - dotychczas jego masowego importu z krajów spoza Unii Europejskiej.

W Unii Europejskiej wprowadzono wspólną taryfę celną wobec państw trzecich, co oznacza, że produkty z tych państw są traktowane jako swobodnie krążące w jednym z państw członkowskich po dopełnieniu odpowiednich formalności i opłat. Ewentualne ograniczenia importu, takie jak te dotyczące miodu, wprowadzone przez Polskę, byłyby nieskuteczne i dyskryminujące dla krajowych przedsiębiorców, ponieważ dotyczyłyby tylko ich, nie mając wpływu na import z innych krajów UE. Jednak, mimo tych działań, import miodu do Polski zmniejszył się o 12,8% w okresie I-XI 2023 r., a system kontroli weterynaryjnej nad importowanym miodem pozostaje skuteczny, z wszystkimi badaniami uzyskującymi zgodne wyniki. Dodatkowo, istnieją fundusze i pomoc finansowa dla polskich pszczelarzy, takie jak Fundusz Promocji Roślin Oleistych i pomoc krajowa udzielana przez ARiMR na utrzymanie pszczół.

Stanowisko MRiRW w odpowiedzi na pismo WIR:

W Unii Europejskiej przyjęto wspólną taryfę celną w stosunkach z państwami trzecimi. Produkty pochodzące z państw trzecich są uważane za będące w swobodnym obrocie w jednym z Państw Członkowskich, jeżeli dopełniono wobec nich formalności przywozowych oraz pobrano wszystkie wymagane cła i opłaty o skutku równoważnym w tym Państwie Członkowskim i jeżeli nie skorzystały z całkowitego lub częściowego zwrotu tych ceł lub opłat. W związku z tym, przyjmując ewentualne środki krajowe ograniczające import danego produktu (w tym miodu), ograniczenia te dotyczyłyby tylko polskich przedsiębiorców, nie mając wpływu na podmioty importujące miód z innych krajów UE. Działanie takie w szerszej perspektywie jest nieskuteczne i dyskryminujące polskich przedsiębiorców.

Należy jednak podkreślić, że w 2022 r. zmniejszył się import miodu do Polski o 5,8 tys. ton w zestawieniu z 2021 r. i wyniósł 31,7 tys. ton. Zmniejszył się również deficyt handlowy. Biorąc pod uwagę skalę importu miodu w okresie I-XI 2023 r., utrzymuje się tendencja spadkowa. W okresie I-XI 2023 r. import miodu do Polski wyniósł 24,6 tys. ton i w zestawieniu z analogicznym okresem 2022 r. (28,2 tys. ton) zmniejszył się o 3,6 tys. ton, tj. o ponad 12,8%.

W obszarze bezpieczeństwa żywności w odniesieniu do miodu importowanego, realizowana jest weterynaryjna kontrola graniczna w punktach kontroli na granicy zewnętrznej UE. W 2023 r. w polskich punktach kontroli granicznej kontroli fizycznej poddano 393 przesyłki miodu importowanego do UE, a ze 118 przesyłek pobrano również próbki do badań laboratoryjnych. Wszystkie badania dały wynik zgodny. Należy zauważyć, że kontroli weterynaryjnej podlega każda przesyłka miodu wprowadzana na teren UE.

W 2023 roku IJHARS przeprowadziła kontrolę graniczną 1 189 partii miodu importowanego z krajów trzecich o łącznej masie 24 088 ton, w tym głównie z Chin (662 partie) oraz Ukrainy (476 partii). Należy podkreślić, że przedstawione powyżej dane dotyczą wszystkich skontrolowanych na granicy partii, natomiast nie dla wszystkich partii docelowym krajem przeznaczenia była Polska.

Należy nadmienić, że jednym z rozwiązań systemowych, służących wspieraniu promocji polskich produktów pszczelarskich, jest Fundusz Promocji Roślin Oleistych, który powstał na mocy ustawy z dnia 22 maja 2009 r. o funduszach promocji produktów rolno-spożywczych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1496). Głównym celem funduszu jest wspieranie marketingu, wzrostu spożycia i promocji roślin oleistych (rzepaku, rzepiku, soi, lnu i konopi), a także miodu, pyłku kwiatowego, propolisu oraz mleczka pszczelego. Przy czym podkreślić należy, że środkami funduszu promocji zarządzają wyłącznie przedstawiciele organizacji branżowych reprezentujący producentów rolnych oraz przetwórców działających w sektorze roślin oleistych oraz produktów pszczelich.

ARiMR udziela pomocy finansowej na realizację innych zadań wynikających z polityki państwa w zakresie rolnictwa i rozwoju wsi, podmiotom prowadzącym działalność nadzorowaną w zakresie utrzymywania pszczół, wpisanym do rejestru, o którym mowa w art. 11 ust. 1 Ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt. Jest to pomoc krajowa o charakterze pomocy de minimis w rolnictwie. Stawka pomocy wynosi 50 zł na jedną przezimowaną rodzinę pszczelą, a pomoc przekazana pszczelarzom z tego tytułu w 2023 r. przekroczyła kwotę 76 mln zł.

Przeczytaj także: Dramatyczne słowa rolników. - Pozostaje nam albo bój, albo sznur - mówią [WIDEO]