Dokumentacja do emerytury KRUS. Jak udowodnić stare lata składkowe?
Przypomnijmy: emerytura rolnicza przysługuje ubezpieczonemu (rolnikowi, domownikowi), który spełnia łącznie dwa podstawowe warunki:
- osiągnął wiek emerytalny (dla kobiet 60 lat, dla mężczyzn 65 lat);
- podlegał ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu przez okres co najmniej 25 lat.
CZYTAJ TAKŻE: Każdy emeryt KRUS, który ukończył ten wiek, może liczyć na dodatek do emerytury
Emerytura rolnicza a okres ubezpieczenia. Ważne daty
Warto pamiętać, że generalnie okres podlegania ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu to okres ubezpieczenia społecznego rolników począwszy od 1 stycznia 1991 r. (to właśnie od tego czasu istnieje KRUS).
Do okresów podlegania ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu, od których zależy prawo do emerytury rolniczej osób urodzonych po 31 grudnia 1948 r., zalicza się jednak oczywiście wcześniejsze okresy:
- podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników indywidualnych i członków ich rodzin w latach 1983-1990;
- prowadzenia gospodarstwa rolnego lub pracy w gospodarstwie rolnym po ukończeniu 16. roku życia, przed 1 stycznia 1983 r.
Osobom urodzonym przed 1 stycznia 1949 r., przy ustalaniu prawa i wysokości emerytury rolniczej, uwzględnia się z kolei zarówno ww. okresy pracy rolniczej i podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników, jak i okresy innego ubezpieczenia – od których zależy prawo do emerytury zgodnie z przepisami dot. świadczeń z systemu powszechnego (np. z tytułu zatrudnienia, prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej).
CZYTAJ TAKŻE: KRUS podał zaliczki i składki na emerytury i renty rolnicze w roku 2025
Jak udowodnić stare lata składkowe do emerytury KRUS? Ubezpieczenie rolników przed 1990 rokiem
No właśnie, jak jednak wygląda potwierdzenie swojego okresu ubezpieczeniowego z "dawnych" lat?
Bo o ile od 1991 roku wszystkie dane powinny znajdować się w bazie KRUS, o tyle wcześniej gromadzone były w innych miejscach.
Generalnie, przed utworzeniem KRUS, sprawy ubezpieczenia i opłacania składek leżały w gestii urzędów gmin. Ale... Sprawa robi się nieco bardziej zawiła, gdy przyjrzymy się sytuacji sprzed 1 lipca 1977 roku - wówczas bowiem rolnicy nie podlegali ubezpieczeniu społecznemu jako takiemu (w dawnych latach renta rolnicza przysługiwała np. w zamian za ziemię przekazaną na własność państwa).
Mówiąc więc o starej dokumentacji - warto pamiętać o datach.
Jak udowodnić w KRUS prowadzenie gospodarstwa w dawnych latach?
Co więc zrobić w różnych - trudnych przypadkach z dawnych lat?
Jak informuje KRUS, w celu potwierdzenia okresów prowadzenia gospodarstwa rolnego przed 1 lipca 1977 r. (jak pisaliśmy wyżej, przed tą datą rolnicy nie podlegali w Polsce ubezpieczeniu społecznemu) wnioskodawca powinien przedstawić dokument stwierdzający tytuł władania gospodarstwem (np. akt notarialny, akt własności ziemi, umowę dzierżawy).
- Osoby, które pracowały w gospodarstwach rolnych rodziców (lub dziadków) w charakterze domowników przed wprowadzeniem obowiązkowego ubezpieczenia społecznego dla tych osób (przed 1 stycznia 1983 r.), a następnie przejęły to gospodarstwo, oprócz złożonego pod odpowiedzialnością karną oświadczenia o pracy w nim, zwykle nie muszą składać dodatkowych dokumentów (zazwyczaj wystarczającą dokumentację posiada KRUS) - informują przedstawiciele Kasy.
CZYTAJ TAKŻE: KRUS informuje o nowym dodatku dla rencistów. Ile wynosi i kto go może dostać?
W innych przypadkach wnioskodawca powinien także dostarczyć zaświadczenie urzędu gminy, potwierdzające miejsce zamieszkania oraz istnienie gospodarstwa rolnego w podanym okresie.
- Jeżeli urząd gminy nie dysponuje dokumentacją pozwalającą na potwierdzenie tych faktów, okoliczność ta może być potwierdzona pisemnymi zeznaniami co najmniej dwóch świadków. Zeznania świadków podlegają kolegialnej ocenie organu rentowego - informują przedstawiciele KRUS.
Co zrobić, gdy KRUS nie może potwierdzić ubezpieczenia z dawnych lat?
Jeżeli KRUS nie może potwierdzić faktu podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników w okresach od 1 lipca 1977 r. do 31 grudnia 1982 r. oraz od 1 stycznia 1983 r. do 31 grudnia 1990 r., gdyż dane wnioskodawcy nie zostały przejęte z urzędu gminy (jak pisaliśmy wyżej, sprawy ubezpieczenia i opłacania składek leżały w gestii tych urzędów przed powołaniem jednostek organizacyjnych KRUS), wówczas zainteresowany powinien przedstawić zaświadczenie wystawione przez właściwy urząd gminy, na terenie którego jest lub było położone gospodarstwo rolne.
Zaświadczenie musi zawierać imię i nazwisko ubezpieczonego, datę urodzenia, adres zamieszkania, okresy podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników i wysokość opłaconych na nie składek.
CZYTAJ TAKŻE: Emerytura stażowa dla rolników. Kto mógłby z niej skorzystać?
