Jak ułożyć dawkę pokarmową?
Pasze można podzielić na 4 grupy, w zależności od ich pochodzenia: roślinne, zwierzęce, syntetyczne i mineralne. Podstawę żywienia stanowią roślinne, w tym zielonki, okopowe, kiszonki, siano, ziarno zbóż i inne.
Hodowca, który chce samodzielnie dostosować składniki paszy musi znać ich wartość pokarmową.
Jeśli komponenty pochodzą z własnej uprawy, warto zlecić badanie próbek, aby dowiedzieć się jakiej klasy są rośliny (jaki mają skład chemiczny).
Przy ułożeniu dawki dobowej należy posłużyć się miernikami wartości pokarmowej pasz.
Podstawowym jest strawność - oblicza się ją odejmując wydalenie paszy w kale od jej pobrania, biorąc pod uwagę składniki z organizmu, które również przechodzą do kału. Kolejnymi wskaźnikami są: białko, węglowodany (cukry) i tłuszcze. Stanowią one źródło energii wykorzystywanej na potrzeby bytowe (podstawowe funkcjonowanie organizmu) i produkcyjne (produkcja mleka, przyrost masy mięśniowej). Ważną sprawą jest również zdolność pobrania paszy przez zwierzęta i uczucie sytości.
W skład mieszanki pokarmowej najczęściej wchodzą pasze: objętościowe suche i mokre (kiszonki, siano itp.), treściwe pochodzenia roślinnego (ziarno), zwierzęcego (mączka rybna) oraz uboczne produkty przemysłu rolno-spożywczego (suszone młóto), dodatki mineralne i syntetyczne oraz witaminy.
Do prawidłowego funkcjonowania niezbędna jest także woda pitna. Niedobór powoduje zaburzenia w przemianie materii, zmniejsza wykorzystanie paszy oraz wydajność. Prawidłowo ułożona dawka musi być dobrej jakości, a jednocześnie być tania, aby produkcja była opłacalna.
Tradycyjne, ręczne układanie mieszanek pełnoporcjowych jest pracochłonne, wymaga wiedzy i umiejętności w posługiwaniu się w tym zakresie. W rezultacie często zwierzęta żywione są "na oko", co pogarsza wyniki hodowlane i produkcyjno - ekonomiczne. Jeżeli zwierzęta zaczynają zachowywać się nienaturalnie należy dokonać analizy objawów i prawidłowości żywienia, aby postawić właściwą diagnozę. Wszelkie błędy mogą doprowadzić do zaburzeń metabolicznych oraz rozrodczych.
- Ułożenie dawki pokarmowej w gospodarstwie jest, na dzień dzisiejszy, bardzo trudne. Niewiele gospodarstw się na to decyduje. Aby była ona odpowiednia, trzeba wziąć pod uwagę wiele czynników, związanych z konkretnymi osobnikami (ich potrzeby, genetykę) oraz parametry surowców, do których rolnik ma dostęp. Zwierzęta należy podzielić na grupy żywieniowe i precyzyjnie określić wartość komponentów paszy. Bez tego trzeba korzystać ze średnich norm, a różnice składników mogą być znaczące. Nawet próbki z jednego pola potrafią się różnić (sprawdza się więc kilka próbek). Po ułożeniu dawki koniecznością jest zweryfikowanie paszy - czy ma taką wartość, jakiej oczekuje hodowca - tłumaczy Grzegorz Urbanowski, specjalista ds. żywienia trzody chlewnej w firmie Wipasz
- Ja układam dawki dla gospodarzy, bo mam do tego celu program, który mi ułatwia zoptymalizować składniki. Pomaga on również dobrać takie komponenty, aby pasza była jak najtańsza. Taka usługa jest bezpłatna i wykonywana indywidualnie dla każdej grupy żywieniowej. Nasza firma dysponuje laboratorium, w którym za darmo określamy wartość surowca, pobranego z pola - klient otrzymuje wydruk z jego parametrami - mówi specjalista