Hipokalcemia - jak uchronić przed nią krowy mleczne?
Krowy przed wycieleniem powinny być odpowiednio żywione. Jeśli tę kwestię zbagatelizujemy, możemy narazić je na hipokalcemię - zaburzenia w gospodarce wapniem.
Pogorszenie wskaźników płodności, zaleganie poporodowe, skręt trawieńca, mastisis oraz spadek pobrania suchej masy dawki pokarmowej to najczęściej wymieniane konsekwencje wystąpienia subklinicznej hipokalcemii u krów mlecznych. W jaki sposób może dojść do choroby? Jakie krowy są w grupie ryzyka? Jak zapobiegać tej przypadłości?
Hipokalcemia to nic innego jak utrata w organizmie zwierzęcia homeostazy wapniowej. Narażone na nią są szczególnie krowy w okresie okołoporodowym. Ciąża i potem mlekiem produkcja siary i mleka wymusza na organizmie krowy bardzo duże zapotrzebowanie na wapń. Stąd mogą pojawić się problemy z utrzymaniem stałego poziomu tego pierwiastka.
- Przed porodem znacząco zwiększa się zapotrzebowanie krów na związki mineralne. Jest to spowodowane szybkim rozwojem cielęcia oraz rozpoczęciem produkcji siary w gruczole mlekowym. Na 1-2 dni przed porodem drastycznie spada zawartość wapnia w surowicy krwi. W konsekwencji tego przytarczyce zaczynają produkować większą ilość parathormonu, który odpowiada za uwalnianie wapnia z kości oraz blokuje jego wydalanie z moczem - wyjaśnia dr Sylwia Grochowska z wytwórni pasz PIAST PASZE.
Na hipokalcemię narażone są w szczególności krowy wysoko wydajne bo to właśnie one mogą nie są w stanie szybko zastąpić ubywającego wapnia. Choroba dotyka starszych osobników. Według badań prof. Włodzimierza Nowaka z Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu u ponad 55% wieloródek i 15% pierwiastek zawartość wapnia we krwi w pierwszej dobie po wycieleniu była znacznie niższa od zalecanej. - Ryzyko wystąpienia tej choroby rośnie o 9% z każdą kolejną laktacją - dodaje Sylwia Grochowska.
Czytaj także: Na jakie choroby narażone są krowy w okresie laktacji?
Objawy choroby często są zauważalne już kilka godzin po porodzie. Krowa traci apetyt i staje się pobudzona. Pojawia się drżenie mięśni głowy i kończyn. - Leży na boku lub na mostku z szyją skręconą w kształcie listery S. Przestaje jeść, pić, nie przeżuwa, nie oddaje kału i moczu, nie reaguje na bodźce, w skrajnych przypadkach może zapaść w śpiączkę. Cechami charakterystycznymi są też zimne uszy i skóra. Brak szybkiej interwencji lekarza może doprowadzić do śmierci - wymienia Sylwia Grochowska. Warto więc robić analizy krwi oraz badać pH moczu.
W ramach profilaktyki zaleca się stosowanie soli anionowych w żywieniu krów, których rolą jest obniżenie pH krwi, co powoduje uwolnienie rezerw wapnia z krwi. Elementem profilaktyki jest również kontrolowanie koncentracji potasu i sodu w dawce pokarmowej. Sylwia Grochowska z PIAST PASZE zaleca badanie pH moczu i wprowadzanie działań zapobiegających pojawieniu się hipokalcemii nawet wtedy, gdy przypadki zalegania poporodowego występują rzadko. Sole anionowe nazywane także solami gorzkimi to najczęściej związki siarki i chloru będące źródłem jonów ujemnych (chlorek amonu, siarczan amonu, chlorek magnezu, siarczan magnezu, chlorek wapnia, siarczan wapnia).
- Stosowanie tych dodatków wiąże się z ryzykiem spadku pobrania suchej masy o około 3%, co może mieć negatywne skutki. Należy wówczas skrupulatnie badać pobranie TMR-u. Dobrym rozwiązaniem jest stosowanie soli, które są otoczkowane i nie mają gorzkiego smaku - tłumaczy Sylwia Grochowska.
