Ekoschematy. Jaka piękna katastrofa
O tym wszyscy rolnicy już wiedzą - w tegorocznej kampanii pojawiły się nowe rodzaje płatności związane z ochroną środowiska i klimatu. Mechanizmy te realizowane są w ramach Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027.
Od 2023 roku, aby otrzymać dopłaty, trzeba m.in. stosować zasady wzmocnionej warunkowości (przestają obowiązywać pojęcia wzajemnej zgodności, tj. cross-compliance i zazielenienia). Wzmocniona warunkowość opiera się na 9 normach GAEC, dotyczących utrzymania gruntów wchodzących w skład gospodarstwa w dobrej kulturze rolnej, zgodnej z ochroną środowiska.
Podstawowe stawki, oferowane za spełnienie zasad warunkowości, pozwolą na otrzymanie dopłat na poziomie około 70% tych, które rolnicy otrzymywali w latach ubiegłych. Dlatego korzystanie z ekoschematów ma zasadnicze znaczenie dla wysokości dopłat w nowej Wspólnej Polityce Rolnej. Zatem dlaczego rolnicy nie korzystaja z tych dodatkowych opcji?
Termin zamknięcia kampanii został przesunięty
Wszyscy, którzy interesują się tegoroczną kampanią, dostrzegają bardzo małe zainteresowanie rolników składaniem aplikacji. W związku z tym ministerstwo rolnictwa uległo naciskom i zdecydowało się przesunąć ostateczny termin przyjmowania wniosków.
- W związku z faktem, iż w 2023 r. kampania składania wniosków przebiega po raz pierwszy wg nowych zasad, wynikających z Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027 Wielkopolska Izba Rolnicza - poprzez Krajową Radę Izb Rolniczych wraz z innymi organizacjami rolniczymi zgłosiła potrzebę wydłużenia terminu składania wniosków o przyznanie płatności obszarowych. Głos wielkopolskiego samorządu rolniczego został wysłuchany i 2 maja br. Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi poinformowało, że do 30 czerwca 2023 r. jest wydłużony termin składania wniosków o przyznanie płatności bezpośrednich oraz płatności obszarowych w ramach II filara WPR - informuje Wielkopolska Izba Rolnicza.
Jak wynika z zestawienia, ktore opublikowała Wielkopolska Izba Rolnicza, na dzień 03.05.2023 r. wnioski, w całym kraju złożyło 425 343 rolników, co stanowi około 36% ogółu uprawnionych gospodarzy. Zważając na to, że termin składania alikacji pierwotnie był wyznaczony na 15 maja, to bardzo mała ilość rolników.
Zaledwie około 12% rolników wnioskuje o ekoschematy
Ta statystyka jeszcze gorzej wygląda, jeśli przyjrzymy sie dotychczas złożonym wnioskom o ekoschematy.
- W ramach złożonych wniosków, rolnicy wnioskują o 141 615 ekoschematy - podaje Wielkopolska Izba Rolnicza.
Gdyby tę liczbę odnieść do szacowanej ilości gospodarstw w Polsce, to zaledwie 12% rolników wnioskuje o ekoschematy, natomiast jeśli odnieść tę liczbę do już złożonych wniosków to zaledwie co trzeci rolnik, który złożył swój wniosek o dopłaty bezpośrednie, wnioskuje równocześnie o ekoschematy.
- W rzeczywistości ten odsetek może być mniejszy, ponieważ zgodne z zasadami ekoschematy można łączyć, i jeden wniosek może zawierać ich więcej - podkreśla Wielkopolska Izba Rolnicza.
Jak wytłumaczyć tak małe zainteresowanie rolników ekoschematami? Być może wysokośc dopłat nie rekompensuje tych wszystkich uwarunkowań, czyli dodatkowej pracy, którą rolnik musi włożyć w swoje gospodarstwo?
Czy nikłe zainteresowanie ekoschematami to forma rolniczego protestu?
Ekoschematy to dobrowolny program wsparcia dla rolników, którzy chcą prowadzić działalność rolniczą w sposób przyjazny dla środowiska i spełniają określone wymagania - przynajmniej tak brzmi oficjalna wersja polityki rolnej. Celem ekoschematów miało być zachęcenie rolników do stosowania praktyk zgodnych z zasadami zrównoważonego rozwoju - czy tak faktycznie się stało? Czy nie osiągamy już teraz odwrotnego skutku - czy rolnicy nie odbierają potrzeby ochrony środowiska jedynie jako zbioru zakazów, uwarunkowań, nakazów i zbędnej, dodatkowej biurokratyzacji? Czy nie zapomniano we Wspólnej Polityce Rolnej o roli edukacji, o człowieku, o rolniku? Być może małe zainteresowanie rolników ekoschematami to forma rolniczego liberum veto?
Czy wdrożenie ekoschematów nie powinno potrwać rok, dwa lata zamiast kilku miesięcy?
Przygotowanie do wdrożenia ekoschematów powinno być dokładne i rzetelne, aby zapewnić ich skuteczność i pozytywne oddziaływanie na środowisko. Wydawać by się mogło, że proces ten wymaga czasu ze wzgledu na niezbedną współpracę wielu instytucji i organizacji, a także zaangażowania rolników, którzy muszą spełnić określone wymagania. Rolnicy potrzebują stabilności i pewności co do przyszłości swojej działalności. Dlatego proces przygotowania i wdrażania ekoschematów powinien być odpowiednio zaplanowany i przeprowadzony w sposób, który nie zakłóci normalnego funkcjonowania gospodarstw rolnych.
Biurokratyzacja związana z dobrostanem zwierząt
Zbyt duża ilość biurokracji może zniechęcać rolników do składania wniosków o dopłaty. Coraz więcej wysiłku rolnicy muszą wkładać w obsługę biurową swojego gospodarstwa - o tym przeczytasz klikając tutaj, zapraszam do lektury.
Cicha rewolucja w rolnictwie - destrukcja małych i średnich gospodarstw
W ostatnich latach można zauważyć, że rolnictwo podlega licznym zmianom. Do czego prowadzi Wspólna Polityka Rolna? Czy małe i średnie gospodarstwa znikną z polskiego krajobrazu? O tym możesz przeczytać tutaj, kliknij proszę.
Masz pytania lub wątpliwości dotyczące tego artykułu?
Napisz wiadomość: [email protected]
Czekamy na kontakt z Tobą, Twój głos jest dla nas ważny.
Kiedy nie będą uznane praktyki wypasu zwierząt? O tym przeczytasz tutaj, kliknij proszę.
