Ocieplenie sprzyja przędziorkom. Z tymi opryskami nie warto zwlekać

Te małe roztocza spędzają sen z powiek właścicielom szklarni, ale także osobom uprawiającym rośliny doniczkowe. Istnieje wiele gatunków przędziorka. Największe szkody pod kątem upraw wyrządza przędziorek szklarniowec (Tetranychus cinnabarinus). Ten powszechnie występujący szkodnik zagraża m.in. roślinom owocowym i strączkowym. Szkody w szklarniach i na polach może także wyrządzić przędziorek chmielowiec (Tetranychus urticae), żerujący na ok. 100 gatunkach różnych roślin użytkowych. Niektóre gatunki przędziorka preferują rośliny ozdobne, inne np. bukszpany, iglaki lub drzewa owocowe. Szkodniki wysysają soki roślin doprowadzając je do osłabienia, a ostatecznie do obumarcia.
Czytaj też: Duże podwyżki cen masła i jajek. Ile zapłacimy za zakupy na Wielkanoc 2025?
Po czym rozpoznać obecność przędziorka?
Przędziorki to drobne roztocza. Ze względu na niewielkie wymiary na pierwszy rzut oka trudno je dostrzec. W zależności od gatunku, fazy rozwoju i pory roku mogą przyjmować barwę czerwoną, brązową, żółtą, zieloną lub pomarańczową. Obserwowane pod lupą przypominają niewielkiego pajączka. Obecność przędziorka można rozpoznać m.in. po zmianie wyglądu rośliny. Najbardziej charakterystycznym objawem jest drobna przędza przypominająca pajęczynę, widoczna zazwyczaj pod powierzchnią liścia. Inne cechy, wskazujące na obecność przędziorka to m.in.:
- drobne, żółte plamki na liściach,
- drobne, żółtawe lub ciemnobrunatne przebarwienia liści,
- liście (lub igły) żółknące, zwijające się i usychające,
- zawijanie się liści do góry (maliny),
- widoczne grupy jaj zimowych, tworzące czerwone plamy (przędziorek owocowiec).
Czytaj też: Uważaj z cięciem magnolii. Zły termin zabiegu sprawi, że nie zakwitnie
Jakimi metodami zwalczać przędziorka? Oprysk i profilaktyka
Dobór metody zależy głównie od typu uprawy. Na rynku dostępne są specjalne preparaty chemiczne, czyli np. środki ochrony roślin sadowniczych lub upraw warzywnych. Istnieje również wiele preparatów przeznaczonych ściśle dla ochrony ozdobnych roślin doniczkowych.
W ochronie upraw szklarniowych i polnych bardzo ważna jest profilaktyka. Przędziorki uaktywniają się wraz ze startem sezonu wegetacyjnego i wzrostu temperatury. Ze względu na coraz łagodniejsze zimy szkodnik ten rozpoczyna żerowanie coraz wcześniej (np. w uprawach truskawek).
Wczesną wiosną dokonuje się dokładnego przeglądu uprawy, a w razie zauważenia szkodnika – oceny progów szkodliwości i wykonania oprysku dedykowanym preparatem. Zabieg musi być wdrożony na tyle wcześnie, aby uszkodzenie roślin nie doprowadziło do ich obumarcia. Preparat do oprysków dobiera się m.in. pod kątem stadiów rozwojowych przędziorka, progu szkodliwości oraz warunków atmosferycznych.
Jakich warunków nie lubi przędziorek?
W niektórych przypadkach, szczególnie na wczesnych stadiach rozwoju szkodnika, przędziorka można odstraszyć pogarszając mu warunki "bytowania". Jeżeli roztocze żeruje na doniczkowych roślinach ozdobnych, zaleca się m.in.:
- podniesienie poziomu wilgotności w pomieszczeniu,
- regularne oczyszczanie i przemywanie rośliny wodą,
- obfite podlewanie liści i łodyg rośliny,
- spryskiwanie liści wodą z dodatkiem mydła,
- stosowanie oprysku na przędziorka na bazie pokrzywy (rośliny doniczkowe i ogrodowe, warzywa, drzewa owocowe) – 1 kg rośliny na ok. 10 litrów wody (zalecana jest deszczówka), miksturę należy przechowywać przez ok. 2 tygodnie, podawać 1 raz dziennie w wersji rozcieńczonej (1:20),
- oprysk na przędziorka z olejków eterycznych – mikstura na bazie ok. 20 kropel olejku lawendowego, cytrynowego lub pomarańczowego i 1 litra wody; do stosowania co ok. 2 dni.
Czytaj też: Jak ochronić czereśnie przed robakami? Pamiętaj o tych sposobach
Dobroczynek kalifornijski na przędziorka
W walce z przędziorkiem sprawdzają się także metody ekologiczne np. stosowanie tzw. drapieżnych roztoczy. Jednym z najbardziej skutecznych jest dobroczynek kalifornijski (Neoseiulus californicus). Jest to naturalny wróg przędziorka. Gdy pojawią się pierwsze oznaki obecności szkodnika, na liściach zagrożonej rośliny można zawiesić specjalne saszetki, zawierające “zestaw” dorosłych osobników dobroczynka. Po wydostaniu się z saszetki drapieżne roztocza rozpoczynają żerowanie na przędziorkach, szybko zmniejszając populację szkodnika. Ta metoda sprawdzi się najlepiej, gdy przędziorki są jeszcze we wczesnej fazie rozwoju (jaja i larwy). Aktywności dobroczynka dodatkowo sprzyja m.in. wysoka wilgotność powietrza i temperatury powyżej 20 stopni Celsjusza.
Czytaj też: Jakie warzywa można wysiać do gruntu w kwietniu? Lista jest obszerna