W Niemczech jest już ponad tysiąc, w Danii 2.500 - a my dopiero startujemy
"Spółdzielnia energetyczna" to modelu organizacyjno-biznesowy, w którym obywatele wspólnie inicjują, finansują i realizują projekty związane z produkcją, sprzedażą, magazynowaniem i dystrybucją energii elektrycznej lub/i ciepła ze źródeł odnawialnych.
Rolnicy mają szansę na stworzenie w swoich małych ojczyznach przedsięwzięć związanych z poprawą efektywności energetycznej czy rozwojem elektromobilności.
Unia Europejska nakazuje tworzyć korzystne warunki
W maju 2019 roku Unia Europejska wprowadziła dwie koncepcje: "obywatelskich wspólnot energetycznych" oraz "wspólnot energetycznych opartych na energii odnawialnej". Zgodnie z tymi wytycznymi obywatele i wspólnoty energetyczne w całej Unii mogą w łatwiejszy sposób inwestować w odnawialne źródła energii. W myśl dyrektywy Unii Europejskiej do końca czerwca 2021 roku wszystkie kraje członkowskie były zobowiązane zapewnić atrakcyjne warunki rozwoju wspólnotom energetycznym opartych na odnawialnych źródłach energii. Jest listopad 2022 roku, ministerstwo rolnictwa pracuje nad "zdynamizowaniem rozwoju" spółdzielni energetycznych w Polsce. Lepiej późno niż wcale.
Czas na Polskę, czas na rozwój spółdzielni
W miniony piatek w siedzibie ministerstwa rolnictwa odbyło się spotkanie podsumowujące prace zespołu ekspertów, powołanego z inicjatywy sekretarza stanu Janusza Kowalskiego, Pełnomocnika Rządu ds. Transformacji Energetycznej Obszarów Wiejskich. Zespół przygotował projekt nowelizacji przepisów dotyczących spółdzielni energetycznych.
- Naszym celem jest zdynamizowanie rozwoju spółdzielni energetycznych na obszarach wiejskich i miejsko-wiejskich realizujących inwestycje w obszarze odnawialnych źródeł energii (OZE). Do tej pory KOWR umieścił w wykazie jedynie dwie spółdzielnie energetyczne. W Niemczech działa ponad tysiąc spółdzielni energetycznych, a w Danii około 2.500 - powiedział wiceminister Janusz Kowalski.
Jak twierdzi wiceszef resortu rolnictwa, po to chcą zmienić regulacje dotyczące spółdzielni energetycznej, aby m.in. rolnicy indywidualni, mogli efektywniej tworzyć partnerstwa przy realizacji projektów w obszarze ciepłownictwa i energetyki. Dr Marcin Rokosz, koordynator merytoryczny prac zespołów eksperckich w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi przedstawił zakres proponowanych zmian.
- W przygotowanym projekcie zaproponowaliśmy rozwiązania, które ułatwiają zakładanie i funkcjonowanie spółdzielni energetycznej – zaznaczył dr Rokosz.
Przygotowany projekt obejmuje m.in. rozszerzenie zakresu terytorialnego działania i usunięcie bariery liczby członków spółdzielni, a także wprowadza ułatwienia z przyłączeniami instalacji OZE do sieci oraz z zawieraniem umów przez spółdzielnię energetyczną z przedsiębiorstwami energetycznymi. Projekt zakłada również regulacje m.in. dotyczące zakupu energii przez samorząd lokalny od spółdzielni energetycznej, której jest członkiem.
Jak działa spółdzielnia energetyczna?
Zgodnie z ustawową definicją spółdzielnia energetyczna to rodzajem stowarzyszenia. Jego głównym celem jest produkcja energii na własny użytek oraz na sprzedaż. Zgodnie z wytycznymi ustawy o odnawialnych źródłach energii, przedmiotem działalności spółdzielni energetycznych jest wytwarzanie energii elektrycznej, biogazu lub ciepła, w instalacjach odnawialnego źródła energii i równoważenie zapotrzebowania energii elektrycznej lub biogazu, lub ciepła, wyłącznie na potrzeby własne spółdzielni energetycznej i jej członków, przyłączonych do zdefiniowanej obszarowo sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej o napięciu znamionowym niższym niż 110 kV lub sieci dystrybucyjnej gazowej, lub sieci ciepłowniczej.
Jaki jest obszar działania spółdzielni
Spółdzielnia energetyczna działa na obszarze jednego operatora systemu dystrybucyjnego elektroenergetycznego lub sieci dystrybucyjnej gazowej lub ciepłowniczej, które zaopatrują w energię elektryczną, biogaz lub ciepło wytwórców i odbiorców będących członkami tej spółdzielni, których instalacje są przyłączone do sieci danego operatora lub do danej sieci ciepłowniczej.
Wytwórców energii w ramach spółdzielni może być kilku. Instalacje wytwórcze mogą być własnością spółdzielni lub poszczególnych jej członków. Spółdzielnie mogą działać na terenie gminy wiejskiej i miejsko-wiejskiej, lub trzech takich gmin bezpośrednio ze sobą sąsiadujących.
Pozostałe ważne warunki dla spółdzielni energetycznej
Oprócz opisanych wcześniej warunków, spółdzielnia musi spełniać jeszcze następujące:
- liczba członków mniejsza niż 1000,
- umożliwiać w ciągu roku pokrycie nie mniejsze niż 70% zapotrzebowania na dany rodzaj energii wszystkich członków spółdzielni,
- moc zainstalowana elektryczna nie wyższa niż 10 MW, a w przypadku energii ciepła nie wyższa niż 30 MW, w przypadku produkcji biogazu 40 mln m3/rok.
Rejestr spółdzielni
Rejestr spółdzielni energetycznych prowadzi Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa. Spółdzielnia może podjąć działalność po uzyskaniu wpisu do stosownego rejestru.
Masz pytania lub wątpliwości dotyczące tego artykułu?
Chcesz prowadzić taką spółdzielnię, albo jesteś w trakcie jej zakładania? - chętnie opiszemy Twoje starania.
Napisz wiadomość: [email protected]
Czekamy na kontakt z Tobą, Twój głos jest dla nas ważny.
O innych ministerialnych pomysłach na rozwój rolnictwa możesz przeczytać tutaj