Zasadź dobrze czosnek

Źródło: Michał Kaliszan

Od połowy października zaczyna się okres sadzenia zimowych odmian czosnku. Przez najbliższy miesiąc jego producenci będą mieli ręce pełne roboty. 

Na początek musimy zdecydować się na odmianę, najczęściej wybieramy te pochodzące z Polski. Ważne, by cechowały się wyrazistym smakiem, kwestia nazwy nie jest tak istotna. Na polskim rynku obecne są również odmiany z innych państw, np. Hiszpanii. Gdzie kupić główki do sadzenia? Zależy to od ilości. Dla własnych potrzeb wystarczy nabyć kilka główek na targu bądź w sklepie, warto upewnić się, że na pewno jest to czosnek polski. Sprawdzić, czy pojedyncze ząbki nie miękną, nie odbarwiają się np. na kolor zielony (oznaka choroby). Dla potrzeb produkcji towarowej można zamówić materiał kwalifikowany, na który dostaniemy gwarancję. Czosnek można także zakupić u innego producenta. Plusem tego rozwiązania jest okazja  do negocjacji ceny. Do rozmnożenia można również użyć własnego czosnku, zyskujemy wtedy pewność, że materiał jest zdrowy i ma określony smak. Średnica cebul powinna wynosić od 
5 cm wzwyż. Mimo to nie każdy ząbek z odpowiednio dużego okazu nada się do wysadzenia. Ząbek powinien być duży i pękaty, sadzenie płaskich i małych mija się z celem. Zabraknie im energii do wytworzenia dużych główek.

Stanowisko

Czosnek nie na każdym stanowisku da wysoki plon. Żyzna gleba to podstawa, inaczej bardzo ciężko będzie uzyskać zadowalające wyniki. Ziemia powinna być wolna od uciążliwych chwastów (np. perz) oraz długo utrzymywać wilgoć. Powinniśmy mieć także możliwość ewentualnego podlania pola podczas suszy w maju i czerwcu, kiedy rozwijają się główki. Warto zawczasu pomyśleć o nawiezieniu pola obornikiem. Dobrze zrobić to rok wcześniej, lecz jeśli nie uda nam się zaplanować wszystkiego z tak dużym wyprzedzeniem, zastosujmy obornik już przefermentowany na miesiąc bądź dwa przed sadzeniem. 

Właściwy termin

Decyzja o rozpoczęciu sadzenia jest podyktowana obserwacją pogody. Nagłe ochłodzenie może zatrzymać proces ukorzeniania, z kolei zbyt wysoka temperatura może sprawić, że rośliny będą rosły za szybko, zdążą wzejść, a zimą przemarzną. Prawidłowo czosnek powinien jedynie dobrze się ukorzenić przed nastaniem zimy bez wytworzenia jakiejkolwiek części nadziemnej w tym okresie. Optymalna temperatura dla wyrastania korzeni u tego gatunku waha się od 0 do 10 °C.

Do rozpoczęcia wegetacji potrzebna jest wilgoć, postarajmy się wybrać czas, gdy w glebie jest jej odpowiednia ilość. Teoretycznie określenie właściwego momentu nie jest trudne, jednak wobec ostatnich kiepskich zim sprawa nie jest taka prosta. Dlatego w przypadku dłużej utrzymującej się ciepłej, jesiennej aury, sadzenie odłóżmy na późniejszy termin, nawet do grudnia. Za wczesne umieszczenie w ziemi może spowodować zbyt intensywny rozwój, a jeśli w drugiej połowie zimy przyjdzie silny mróz, rośliny mogą nie dotrwać wiosny. Przykładowo w zeszłym roku korzenie ząbków sadzonych 24 października po 12 dniach osiągnęły długość 7 cm, a na początku stycznia pierwsze liście pojawiły się nad powierzchnią ziemi. Zeszłoroczna zima była jednak łagodna i nie wyrządziła żadnych szkód na polu. 

Sadzenie

Ważnym zabiegiem jest podział główek na ząbki. Niektórzy sprzedawcy oferują już wyząbkowany materiał, co oszczędza wiele ręcznej pracy. Pewniejszym rozwiązaniem jest samodzielne rozdzielanie czosnku niedługo przed sadzeniem. Czemu? Dzieląc główki, przypadkowo uszkadzamy ochraniające ząbek łuski i narażamy go na wyschnięcie bądź zakażenie. Sposób sadzenia zależy od wielkości plantacji oraz indywidualnych możliwości producenta. Na mniejszych obszarach, o powierzchni kilku arów, czosnek można umieszczać w ziemi ręcznie. Rzędy powinny być równe, co ułatwi nam w późniejszym okresie dbanie o czystość pola. Ząbki umieszczać trzeba na odpowiedniej głębokości ( 5-6 cm) i w identycznych odległościach od siebie.

Drugie rozwiązanie to skorzystanie z sadzarki zaczepionej do ciągnika. Maszyny do sadzenia czosnku nie mają skomplikowanej budowy. Dostępne są zarówno w ofercie firm, jak i podmiotów indywidualnych. Prostą sadzarkę można kupić już za około 2 tysiące złotych. Po 2 tygodniach od umieszczenia w ziemi warto sprawdzić, czy ząbki prawidłowo się ukorzeniają. W naszych warunkach klimatycznych nie ma potrzeby okrywania czosnku. Bez problemu powinien on wytrzymać spadki temperatur do minus kilkunastu stopni 
Celsjusza.