Trukwa - innowacyjne warzywo w Polsce
Trukwa inaczej gąbczak należy do warzyw dyniowatych i pochodzi z Dalekiego Wschodu. W zachodniej części Polski prowadzono pierwsze doświadczenia, które wypadły pomyślnie.
W uprawie spotyka się dwa gatunki: egipską i ostrokątną. Roślina jest jednorocznym pnączem osiągającym wysokość od 2 do 6, a nawet 8 metrów. Gatunki te posiadają silny system korzeniowy, co pozwala na uprawę na słabszych stanowiskach. Trukwa jest rośliną obcopylną, rozdzielnopłciową i jednopienną. W doświadczeniu przeprowadzonym w Polsce kwitnienie przypadło na okres od początku lipca do początku września. Z obserwacji wynikło, że trukwa może być uprawiana w Polsce pod osłonami, jak również w niektóre lata w gruncie. Roślina wymaga od wysiewu do dojrzenia owoców od 150 do 200 dni bez przymrozków, w zależności od odmiany. Dlatego w Polsce możliwa jest wyłącznie uprawa z rozsady. Najlepsze są odmiany wczesne lub bardzo wczesne, które tworzą owoce w okresie krótszym niż 100 dni. Nasiona kiełkują w temperaturze 25°C już w ciągu 4-5 dni. Rozsada najlepiej rośnie w podłożu nagrzanym. Najlepsza do uprawy jest gleba lekko kwaśna. Rośliny wymagają solidnej i wysokiej konstrukcji do podtrzymania dużej liczby owoców i samej masy zielonej oraz do zapewnienia wzrostu długich i prostych owoców.
Z obserwacji prowadzonych w Polsce wynika, że najgroźniejszymi chorobami, które mogą wystąpić na roślinach pod osłonami są mączniaki – rzekomy i prawdziwy, a ze szkodników – przędziorek chmielowiec.
PRZECZYTAJ RÓWNIEŻ: Opłacalna uprawa cukini KLIK
Trukwa jest roślina o szerokim zastosowaniu. Na Dalekim Wschodzie młode, jeszcze niedojrzałe i miękkie owoce jada się jako surowe warzywo. Gotuje się lub smaży podobnie jak cukinię lub dodaje do sałatek jako zamiennik ogórka. Nasiona można prażyć i wykorzystać do różnych potraw. Można z nich tłoczyć olej spożywczy. Co istotne, oprócz owoców zjada się również młode pędy i liście, pąki kwiatowe oraz same kwiaty, z tym że przed jedzeniem są zawsze polewane wrzątkiem. Z dojrzałych owoców trukwy preparuje się naturalne gąbki, które wykorzystuje się m.in. do kąpieli jako zamiennik gąbek syntetycznych. Roślinę tę wykorzystuje się też do produkcji mydeł, peelingu skóry, zmywania naczyń i również w połączeniu z innymi materiałami do produkcji mebli oraz w budownictwie. Trukwa znalazła także zastosowanie w tradycyjnej medycynie chińskiej.
