Siew międzyplonów - ważne terminy
Poprawiają żyzność gleby, zwiększają jej pojemność wodną, ograniczają występowanie chorób i szkodników - mowa o międzyplonach. Kiedy je siać? O czym należy pamiętać?
Siejąc międzyplony, rolnik realizuje obowiązek zazielenienia. Do utrzymywania odpowiedniej powierzchni proekologicznej - EFA zobowiązane są gospodarstwa posiadające powyżej 15 ha gruntów ornych. Muszą one wykazać, że 5% gruntów ornych, wchodzących w ich skład, to obszary cenne środowiskowo.
Jeśli rolnik we wniosku o dopłaty bezpośrednie zadeklarował siew międzyplonu ścierniskowego, to zostało mu na to niewiele czasu. - Należy go bowiem wysiać w terminie od 1 lipca do 20 sierpnia. Ważne jest również to, że musi być on utrzymany na polu co najmniej do 1 października. Po tym terminie można go zaorać - informuje Maria Kamecka, doradca z Wielkopolskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego - Powiatowy Zespół Doradztwa Rolniczego w Turku.
Przy wyborze gatunku do uprawy międzyplonu ścierniskowego należy kierować się długością okresu wegetacyjnego i dynamiką wzrostu. Ze względu na termin siewu można wydzielić następujące grupy roślin, w przypadku siewu czystego: siew wczesny do 25 lipca - łubin żółty, łubin wąskolistny, bobik, groch siewny i pastewny, wyka jara i seradela; strączkowe na zielonkę, słonecznik, kapusta pastewna; siew średnio późny do 5 sierpnia - rzepak ozimy lub jary i rzepik, gorczyca biała i rzodkiew oleista; siew późny do 15 sierpnia - rzodkiew oleista, facelia i gorczyca biała. - Z naszych obserwacji wynika, że rolnicy najczęściej wysiewają gorczycę, łubin, facelię, a także słonecznik. To wszystko jest - oczywiście - uzależnione od tego, co będzie w plonie głównym, czyli jaką roślinę zasiejemy po poplonie. Ważnym kryterium jest również koszt zakupu nasion - mówi Maria Kamecka.
Jeśli zdecydowaliśmy się na siew międzyplonów ozimych, powinniśmy to zrobić w terminie od 1 lipca do 1 października. Rośliny te trzeba utrzymywać na polu co najmniej do 15 lutego. Przewaga poplonu ozimego nad ścierniskowym polega na tym, że można go stosować po roślinach późno schodzących z pola. Działa on niezwykle ochronnie na wody gruntowe. Zielony poplon w okresie zimy zabezpiecza bowiem przed wymywaniem fosforu i potasu, chroni strukturę gleby przed działaniem deszczu i wiatru, zapobiegając tym samym zjawisku erozji wietrznej i wodnej. Rośliny, które dobrze sprawdzają się w roli międzyplonu ozimego, to m.in.: inkarnatka, wyka kosmata i rzepik ozimy.
Warto także wspomnieć o wsiewkach śródplonowych. Uprawia się je wiosną razem z plonem głównym, przeważnie zbożem, np. jęczmieniem. Po zbiorze plonu głównego wsiewka pozostaje do późnej jesieni. Jako wsiewkę zaleca się rośliny o wolnym, początkowym wzroście i rozwoju - np. seradelę, koniczynę czerwoną, białą, szwedzką oraz niektóre trawy (kupkówka pospolita, życica wielokwiatowa, stokłosa bezostna i mieszanki motylkowych z trawami). Dzięki temu można ustrzec się przed zbytnią konkurencją ze strony rośliny głównej. „Gospodarzem” natomiast powinny być rośliny, które odznaczają się krótką wegetacją, np. wspomniany już jęczmień, owies czy rzepik ozimy.
Maria Kamecka zwraca uwagę na to, że w celu spełnienia obowiązku w ramach obszarów proekologiczny (obszarów EFA) powinno się wysiewać międzyplony, które składają się z dwóch gatunków roślin, z następujących grup roślin uprawnych: zbóż, oleistych, pastewnych, bobowatych drobnonasiennych, bobowatych grubonasiennych oraz miododajnych. - Trzeba również pamiętać o tym, że mieszanka uprawiana jako międzyplon, na tej samej działce rolnej, nie może być następnie uprawiana jako plon główny w roku następującym po roku jej wysiania. Zakaz ten nie dotyczy poszczególnych gatunków, z których utworzona została mieszanka - wyjaśnia doradca WODR-u.
Międzyplony warto siać jednak nie tylko ze względu na wymogi unijne. Na uwadze powinniśmy mieć przede wszystkim ich dobroczynne działanie. - Uprawa międzyplonów podnosi żyzność gleby na skutek poprawy bilansu substancji organicznej w glebie poprzez odtwarzanie zasobów próchnicy. Przyorane międzyplony są cennym źródłem składników pokarmowych. Dzięki nim, zwłaszcza międzyplonom ozimym, zwiększa się pojemność wodna gleby - podkreśla doradca. Zaznacza również, że niektóre rośliny uprawiane w międzyplonie odznaczają się właściwościami fitosanitarnymi, ograniczając występowanie chorób i szkodników roślin uprawnych, a także w znacznym stopniu ograniczają zachwaszczenie.
