Wieści Rolnicze
  • Strona główna
  • Ceny Rolnicze
      • Żywiec wieprzowy
      • Żywiec wołowy
      • Zboża
      • Pasze
      • Owoce
      • Warzywa
      • Mleko i przetwory
      • Drób i jaja
      • Analizy rynkowe
      Ceny bydła spadają. Co wpływa na obniżki na rynku?
      Korekty w cenach za mokrą kukurydzę
      Ceny tuczników leżą na łopatkach! Ile płacono w skupach?
      Świń brakuje na rynku, a skupy i tak obniżają ceny? Terka: mamy deficyt
  • Newsy
  • Hodowla
      • BYDŁO I MLEKO
      • TRZODA CHLEWNA
      • DRÓB
      • INNE HODOWLE
      • ŻYWIENIE
      • WYPOSAŻENIE BUDYNKÓW INWENTARSKICH
      • ZDROWIE I DOBROSTAN
      Ci rolnicy mogą otrzymać nawet 100 tys. zł. Wielkopolska liderem
      Rolnicy zaskakiwani mandatami. "Hodowcy bydła są nękani". Czy coś się zmieni?
      W prezydencie ostatnia nadzieje hodowców tych zwierząt
      Te loszki dają mu zysk. Hodowca świń z Łodzi zabrał nas do swojej chlewni [VIDEO]
  • Uprawy
      • ZBOŻA
      • INNE UPRAWY
      • NAWOŻENIE
      • CHOROBY I SZKODNIKI
      • UPRAWA GLEBY
      • PRZECHOWALNICTWO
      • Owoce i warzywa
      Plus 80 ton buraków z hektara na słabych glebach - zbiór buraków u Kryszaków
      Ta choroba pustoszy pola. Już daje o sobie znać
      Sprzedajesz ziemniaki? Tak już tego lepiej nie rób. Ekspert wyjaśnia
      Jaka cena za buraki? W KGS już wiadomo
  • Technika
      • CIĄGNIKI
      • MASZYNY
      • URZĄDZENIA
      Nowa firma podbija polski rynek maszyn rolniczych. Startują z ładowarkami [VIDEO]
      AGROTECH w Kielcach 2026. Rezerwujcie terminy! [VIDEO]
      Kujawa o początkach Agro Show: Źle nas potraktowali. Nikt nie wierzył [VIDEO]
      Podsumowanie Agro Show 2025. Premiery, nowości i stali bywalcy [VIDEO]
  • Prawo i finanse
      • VAT
      • EKONOMIKA
      • POMOC UNIJNA
      • PRZEPISY
      • WNIOSKI DO POBRANIA
      • KRUS
      • GIEŁDOWY RYNEK ROLNY
      Rolnicy zaskakiwani mandatami. "Hodowcy bydła są nękani". Czy coś się zmieni?
      Tyle hektarów KOWR sprzedał tylko w tym roku. Rekord w dzierżawach bliski
      Dziś rusza ważny nabór wniosków. Agencja apeluje: nie odwlekaj tego w czasie
      Dotacje i pożyczki dla rolników. Pula środków na ten rok to miliard złotych
  • Sylwetki
  • Video
  • Dla domu
      • Kulinaria
      • Hotblog
      • Koła gospodyń wiejskich
      • Zdrowie
      To musisz zrobić jeszcze przed zimą. Kalendarz ogrodnika na najbliższe tygodnie
      Egzotyczny zamiennik chryzantem? Przetrwa długo, nie zniszczą jej przymrozki
      Jak ożywić zimowy ogród? Wybierz jedną z tych 7 zimozielonych roślin
      Wiele osób popełnia przy pelargonii kardynalny błąd. Uważaj zwłaszcza teraz
  • iEKO iLOGICZNIE
      • Ekologia z certyfikatem
      • Dobre praktyki w uprawie roślin
      • Zrównoważony chów zwierząt
      • Odnawialne źródła energii
      • Zdrowa żywność
      • Środki pomocowe
      Artykuł sponsorowany Fotowoltaika dla rolnika. Jak skorzystać z pomocy ekspertów PGE?
      Trzy duże nabory ARiMR jeszcze w tym roku. Wsparcie od 200 tys. do 1,5 mln zł
      Od tego zależy, ile można zarobić na biogazowni rolniczej
      Czy agrowoltaika może zagwarantować plony i przychody rolnika?
  • Wieści Rolnicze
  • Jesienne budowanie plonu

Jesienne budowanie plonu

Uprawy - Nawożenie 9 września 2019 10:31 Marianna Kula Aktualizacja: 9 września 2019 10:59
Jesienne budowanie plonu
Źródło: M. Kula
Jesień to czas, w którym jesteśmy w stanie zaprogramować wielość i jakość plonów zbóż ozimych. W jaki sposób zrobić to najlepiej? 
Spis treści:

    Jesień to czas, w którym jesteśmy w stanie zaprogramować wielość i jakość plonów zbóż ozimych. W jaki sposób zrobić to najlepiej? 

    Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

    W jesiennym budowaniu plonu zbóż bardzo ważną rolę odgrywa nawożenie makroskładnikami. A co z mikroelementami?  Kiedy warto je aplikować? 

    Rola fosforu i potasu w kształtowaniu plonu

     - Fosfor (P) jest składnikiem podstawowych układów energetycznych w roślinie, odpowiada za prawidłowe funkcjonowanie komórek rośliny, wchodzi w skład związków je budujących (kwasy nukleinowe, nukleotydy, koenzymy, fosfolipidy). Uczestniczy w wielu procesach fizjologicznych: syntezie kwasów nukleinowych, fotosyntezie, oddychaniu i metabolizmie białek i węglowodanów. Ponadto pobudza węzeł krzewienia do tworzenia zarówno źdźbeł, jak i budowania głębokiego systemu korzeniowego oraz posiada pośredni wpływ na proces odporności na przymrozki oraz suszę - wylicza Daniel Dąbrowski. Potas (K) z kolei odpowiada za prawidłową regulację gospodarki wodnej i proces wymiany gazowej - czyli  otwieranie i zamykanie aparatów szparkowych. Poza tym  bierze udział w aktywacji niektórych enzymów, syntezie białek oraz gospodarce azotowej roślin (wspomaga transport azotu w ksylemie). - Prawidłowe zaopatrzenie rośliny w potas  poprawia odporność roślin na stresy poprzez zagęszczenie soku komórkowego.  Taki proces może mieć wpływ na poprawę odporności zasiewów na porażenie przez choroby - mówi ekspert. A co z azotem (N)? Na temat tego pierwiastka w artykule pt. "Azot decyduje o plonie" TUTAJ.

    Jakie są skutki niedoboru fosforu w zbożach ozimych?  Daniel Dąbrowski wskazuje na: ciemnobrunatne zabarwienie starszych liści, bardzo słaby rozwój systemu korzeniowego (ograniczone pobieranie wody i składników pokarmowych), zahamowanie tempa procesu krzewienia, osłabienie wzrostu roślin (karłowacenie), redukcję kwitnienia (zmniejszenie liczby ziarniaków pogorszenie ich jakości) oraz zwiększenie podatności roślin na choroby grzybowe i wyleganie, a także obniżenie wartości biologicznej i technologicznej ziarna. Objawy niedoboru potasu z kolei widoczne są na starszych liściach w postaci chlorotycznych i nekrotycznych plam od wierzchołków i brzegów liści. Poza tym blaszki roślin są zniekształcone. Następuje również, jak w przypadku niedoboru fosforu, zahamowanie wzrostu roślin.

    Nawożenie PK

    W przypadku fosforu i potasu zaopatrzenie w ten składnik powinno być już zapewnione w pierwszych fazach rozwojowych roślin. Dlaczego?  - Ponieważ rozwój roślin jest wtedy bardzo intensywny i dynamiczny, a słabo wykształcony system korzeniowy niedostatecznie pobiera omawiany składnik z gleby. Ponadto pobieranie innych ważnych makro- i mikroskładników pokarmowych i rozwój, i pokrój przyszłego systemu korzeniowego  uzależnione są  od jego koncentracji w glebie zaraz po siewie - wyjaśnia nasz rozmówca. - Dlatego te dwa składniki powinny być dostarczone przedsiewnie za pomocą nawozów (jakich dokładnie, patrz ramka obok) - dodaje.   

    Rola cynku, manganu i miedzi w tworzeniu plonu

    Cynk (Zn) - ten pierwiastek, na co zwraca uwagę Daniel Dąbrowski, często nie jest uwzględniany przez rolników w planowaniu zabiegów nawożenia. To błąd. Niedobór tego mikroelementu może bowiem stanowić duże utrudnienie dla roślin w prawidłowym ich rozwoju.  - Do najważniejszych zadań cynku, z punktu widzenia potencjału plonotwórczego, zakwalifikować możemy procesy metaboliczne związane m.in. z dostarczaniem energii komórkom, a także te regulujące przemiany azotu i białka oraz gospodarkę hormonami - głównie kwasem indolooctwym, odpowiedzialnym za tempo wzrostu roślin - mówi specjalista z PODR-u.  Pierwiastek ten może mieć również wpływ na odporność roślin na wybrane organizmy patogeniczne. - Przykładowo - dobre zaopatrzenie łanu pszenicy w cynk poprawia odporność roślin na porażenie zgorzelą podstawy źdźbła - wskazuje Daniel Dąbrowski. -   Obserwując zasiewy - objawy niedoboru omawianego mikroelementu najczęściej kumulują się na najmłodszych liściach w postaci chloroz oraz zmniejszenia ich powierzchni. Deficyt cynku może być również widoczny na źdźble, które jest niskie i posiada skrócone międzywęźla - dodaje. 

    Mangan (Mn) - ten mikroelement, podobnie jak cynk, ma wpływ na proces syntezy białka w organizmie roślinnym. - Pełni  on rolę regulującą i stymulującą wzrost oraz wybrane procesy enzymatyczne. Bierze udział w procesach: syntezy witaminy C, oddychania oraz zapewnia trwałość chlorofilu - elementu odpowiedzialnego za przebieg procesu fotosyntezy - wylicza nasz rozmówca. Zaznacza jednocześnie, że przy niedoborze tego składnika, pod wpływem intensywnego światła, chlorofil ulega szybkiemu rozkładowi. - Najczęstszymi symptomami deficytu manganu jest powstawanie centrowanych przejaśnień na powierzchni blaszko liściowej. W bardziej zaawansowanych stadiach niedoboru następuje zahamowanie wzrostu rośliny, żółknięcie liści, występowanie brunatnych plam między nerwami - tłumaczy Daniel Dąbrowski. 

    Miedź (Cu) - to najważniejszy ze składników mikroelementowych. - Podobnie jak poprzednie pierwiastki bierze udział w metabolizmie związków azotowych, wskutek czego jest niezbędna do sprawnego i efektywnego przetwarzania pobranego azotu mineralnego - tłumaczy Daniel Dąbrowski.  Dodatek tego składnika stymuluje krzewienie i zapobiega redukcji źdźbeł kłosonośnych.  -   Dodatkowo miedź wchodzi w skład enzymów i miedzioprotein. Bierze też czynny udział w przebiegu procesów: fotosyntezy, oddychania, transportu węglowodanów oraz metabolizmu błon komórkowych i syntezie fitohormonów - wskazuje specjalista PODR-u. 

    Do głównych objawów niedoboru miedzi w roślinie, według Daniela Dąbrowskiego, możemy zakwalifikować: nadmierną łamliwość źdźbła (podatność na wyleganie), wywołaną poprzez zaburzenia procesu lignifikacji (usztywniania) ścian komórkowych chlorozy (przejaśnienia) brzegów liści, oraz ich spiralne skręcanie, a także zaburzenia rozwoju kłosów  (bielenie kłosów, źle wykształcone kwiatostany, tzw. „pustokłosie”).

    Nawożenie mikroelementami 

    Mikroelementy najczęściej podaje się nalistnie.

    - Korzyści, wynikające z tej formy aplikacji, to przede wszystkim: szybka przyswajalność podawanych pierwiastków, możliwość łączenia z zabiegami ochrony roślin (niższe zużycie paliwa, oszczędność czasu, mniejsze ugniatanie gleby). Do zalet aplikacji za pomocą oprysku można zaliczyć także: równomierne rozprowadzenie składników na plantacji, ograniczenie zanieczyszczenia gleby wskutek wymywania oraz unikanie sorpcji chemicznej czyli uwsteczniania składników - wylicza pracownik PODR-u.

    Zaznacza przy tym, że w przypadku dokarmiania roślin cynkiem najlepiej zastosować go od fazy trzech liści do fazy drugiego kolanka (BBCH 13-32). - W przypadku  zbóż ozimych dobrym rozwiązaniem jest jednak jesienna aplikacja Zn. Mangan z kolei niezbędny jest roślinom już w początkowych fazach rozwoju. Dlatego też niedobory tego składnika powinny zostać uzupełnione najlepiej w fazie krzewienia, poprzez jednokrotny lub dwukrotny (przy dużych deficytach) oprysk roślin roztworami z manganem - uważa Daniel Dąbrowski. W przypadku miedzi z kolei, zdaniem naszego rozmówcy, najefektywniejszym jest zastosowanie oprysku w fazie od pełni krzewienia do początku strzelania w źdźbło. - Stosując nawożenie miedzą należy pamiętać, iż faza krytyczna jej akumulacji w zbożach rozpoczyna się na początku strzelania źdźbło i trwa aż do kwitnienia. W związku z tym aplikację nawozu miedziowego na plantacji należy wykonać najpóźniej w stadium BBCH 30. Można również wykonać zabieg w dwóch dawkach, lecz w takim przypadku pierwszy termin powinien przypadać na pełnię krzewienia (BBCH 25-28) - zaznacza ekspert. Zwraca jednocześnie uwagę na następującą rzecz:

    - W późniejszych stadiach rozwojowych można stosować miedz, ale tylko w dawkach znacząco  zmniejszonych, ponieważ zbyt wysokie stężenie tego pierwiastka w komórkach może zadziałać hamująco na wzrost  i  rozwój  roślin;  zmniejszając  długość  źdźbeł  i  korzeni, co skutkuje obniżką  masy 1000  ziaren.

    W przypadku fosforu najczęściej wykorzystuje się nawozy na bazie:

    Fosforytów przetworzonych chemicznie m.in.: Superfosfat pylisty (pojedynczy) 18% P2O5, Superfosfat granulowany (prosty) 19% P2O5; Superfosfat "Supermag"14% P2O5; nawóz magnezowany; Superfosfat potrójny, granulowany 46% P2O5; Superfosfat potrójny, granulowany, borowany, 44% P2O5  z dodatkiem boru.

    Fosforanu amonu: Fosforan dwuamonowy-46% P2O5 -18%N; nawozy wieloskładnikowe np. Polifoska, Lubofoska, itp. - największa przyswajalność, najszybsze działanie (efektywność o około 10% większa w stosunku do superfosfatu). 

    W przypadku potasu wykorzystuje się obecnie:

    Sól potasową KCl - surowiec kopalny o zawartości K2O-10-35%, a po wzbogaceniu chemicznym około 60%. Nawóz ten zawiera dodatek chlorku sodu, zwiększający zasolenie gleby. Występują dwie formy rozdrobnienia: pylista i granulowana (najczęściej z Rosji lub Białorusi granule w formie połamanych płytek). Sól potasowa drobnokrystaliczna jest stosowana jako składnik nawozów wieloskładnikowych typu Polifoska, Lubofoska,  itp..

    Siarczan potasu - K2SO4 - surowiec sztucznie otrzymywany zawiera ok 50 % K2O, Stosowany w uprawie roślin wrażliwych na chlorki w glebie np. ziemniaki wysokoskrobiowe i uszlachetnione, tytoń, czerwona porzeczka, agrest, malina. 

    • Tagi:
    • nawozy
    • budowanie plonu
    • mangan
    • jesień
    • miedź
    • fosfor
    • potas
    • cynk
    Marianna Kula
    Podobne artykuły
    Hotblog

    Tłuczone ziemniaki z chrzanem

    27 października 2025
    Hotblog

    Ziemniaczki prawie jak z ogniska

    25 października 2025
    Hotblog

    Tradycyjne chrupiące placki ziemniaczane

    23 października 2025
    Hotblog

    Faszerowane mięsem ziemniaki

    22 października 2025
    Dla domu

    „Płonąca trawa” ozdobi jesienny ogród. Posadź ją zamiast wrzosów

    21 października 2025
    Przepisy

    Zmiany w przepisach o kontroli nawozów. Inspektorzy będą sprawdzać nową rzecz

    13 października 2025
    Ekonomika

    Rolnicy apelują o wsparcie do zakupu nawozów. Czy uda się uruchomić kredyty celowe?

    13 października 2025
    Inne hodowle

    Niezwykłe góralskie święto. Gdzie jeszcze zobaczysz jesienne redyki 2025? Terminy

    2 października 2025
    Warto wiedzieć
    Ekonomika
    Tyle hektarów KOWR sprzedał tylko w tym roku. Rekord w dzierżawach bliski
    27 października 2025
    Newsy
    Afera z gruntami z KOWR. Byli szefowie ministerstwa rolnictwa zawieszeni w prawach
    27 października 2025
    Przepisy
    Sołtysów czeka rewolucja? Już niedługo spore zmiany. Co z obowiązkowymi dietami?
    27 października 2025
    Najnowsze
    Uprawy
    Plus 80 ton buraków z hektara na słabych glebach - zbiór buraków u Kryszaków
    26 października 2025
    Uprawy
    Ta choroba pustoszy pola. Już daje o sobie znać
    25 października 2025
    Uprawy
    Sprzedajesz ziemniaki? Tak już tego lepiej nie rób. Ekspert wyjaśnia
    24 października 2025
    Uprawy
    Jaka cena za buraki? W KGS już wiadomo
    23 października 2025
    Uprawy
    Ziemniaki na wczesny zbiór. Te odmiany wyróżniły się na tle reszty
    22 października 2025
    Wieści Rolnicze
    Wieści Rolnicze
    Dane kontaktowe
    Wieści Rolnicze
    RP Digital Sp. z o.o.
    NIP: 5273128894
    REGON: 529596954
    tel. +48 627 47 15 31
    ul. Prosta 51
    00-838 Warszawa
    [email protected]
    Numer dyżurny -- 501 267 226
    Kategorie
    • Ceny Rolnicze
    • Newsy
    • Hodowla
    • Uprawy
    • Owoce i warzywa
    • Technika
    • Prawo i finanse
    • Sylwetki
    • Video
    • Dla Domu
    © 2025 WieściRolnicze
    • Redakcja
    • Reklama
    • Kontakt
    • Regulamin
    • Polityka prywatności
    • Prenumerata
    • Konkursy
    • Deklaracja dostępności