Jak składować sianokiszonkę? Lepsza pryzma czy bele?
Końcowym elementem uzyskania odpowiedniej jakości sianokiszonki jest zbiór. Masę składować można na dwa sposoby – w pryzmie oraz w belach. Wybór sposobu przechowywania jest tematem bardzo złożonym i na ostateczne rozwiązanie wpływ może mieć wiele czynników: koszt jednostkowy, czasochłonność, ilość zbieranej jednorazowo masy, dostępny sprzęt do zbioru i przetwarzania czy też technika zadawania paszy zwierzętom.
- Oczywiście tańszym i wymagającym mniejszego nakładu pracy jest zakiszanie i przechowywanie pasz z użytków zielonych w pryzmie – informuje Artur Paszkowski z Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu.
Jak tłumaczy ekspert: - Najlepszym rozwiązaniem w tym przypadku jest posiadanie specjalnego betonowego silosu, który znacząco ułatwia wykonanie i dobre ubicie pryzmy w porównaniu do pryzm zakładanych bezpośrednio na ziemi.
Informacje te uzupełnia Grzegorz Manowski z Pomorskiego ODR-u. - Straty w pryzmie najczęściej są wyższe w porównaniu do bel. Podczas dogniatania zdarza się, że zanieczyszcza się materiał ziemią z kół ciągnika, a z kolei złe okrycie i złe dogniecenie powoduje ryzyko bardzo dużych ubytków. Zużywa się jednak mniej foli, dzięki czemu mamy mniej odpadów. Jest to więc podwójna oszczędność w porównaniu do sprasowanych bel.
Kiszonka przechowywana w ten sposób jest mniej podatna na straty i doskonała dla mniejszych gospodarstw, ponieważ w trakcie wykorzystywania paszy nie wymaga otwierania dużego silosu i narażania masy na psucie się.
- System bazujący na kiszonce w belach ułatwia znacząco proces zadawania paszy zwierzętom w oborach lub na pastwiskach. Mimo, że jest on bardziej kosztochłonny, nadrabia elastycznością i pozwala na łatwiejsze ulokowanie materiału, nie wymagając od rolnika posiadania specjalistycznych silosów. Sposób składowania bel jest stricte związany z zaleceniami producenta folii - wyjaśnia Artur Paszkowski.
Niezmiennie, powinno się je składować w pozycji pionowej. Trzeba pamiętać o tym, że wraz z upływem czasu folia traci swoją elastyczność i może dochodzić do jej uszkodzeń spowodowanych naciskiem wyższych pięter. Ważnym elementem dobrego przechowania jest także zabezpieczenie materiału przed uszkodzeniami powodowanymi przez szkodniki (m.in. ptactwo, gryzonie).
- Dobrą praktyką jest również oznaczanie bel - z jakiego użytku pochodzą. Dzięki temu rolnik wie, jakiej jakości bele używa w danym momencie – informuje Paszkowski.
W przypadku zbioru sianokiszonki w bele bardzo ważny jest również rodzaj posiadanej prasy. Najlepiej sprawują się „balotnice”, które zapewniają wysokie i równomierne zagęszczenie w obrębie całej beli. Jest to niezwykle ważne, aby maksymalnie ograniczyć dostęp tlenu, który niekorzystnie wpływa na zachodzące w trakcie zakiszania procesy mikrobiologiczne.
ZOBACZ TAKŻE: Sianokiszonka. Zwróć uwagę na folię!
- Dodatkowym atutem prasy wykorzystywanej do zbioru podsuszonej zielonki mogą być noże umożliwiające pocięcie i ścisłe upakowanie zwijanej masy tzw. rotor. Poza tym pocięty balot jest łatwiej podzielić w trakcie skarmiania – informuje specjalista z Katedry Łąkarstwa i Krajobrazu Przyrodniczego.
Zarówno w przypadku zakiszania masy w pryzmę, jak i w bele można wykorzystywać zakiszacze. Poprawiają one procesy zakiszania zebranej masy, dzięki czemu możliwe jest uzyskanie paszy o lepszych walorach jakościowych, jednak ich dodatek nie może naprawić popełnionych podstawowych błędów w technice kiszenia.
- Dodatki węglowodanowe korzystnie działają na rozwój bakterii kwasu mlekowego. Dostarczają cukrów prostych niezbędnych w procesie fermentacji mlekowej ułatwiając zakiszanie trudno kiszących się zielonek. Ponadto w celu przyspieszenia fermentacji stosuje się również dodatki enzymatyczne rozkładające celulozę oraz skrobię. Dodatek kwasów (np. mrówkowego) pozwala na szybkie obniżenie pH i szybszy rozwój pożądanych bakterii fermentacyjnych – podaje Artur Paszkowski.
Wielu rolników zadaje również bardzo ważne pytanie na temat „daty ważności” sianokiszonki. Według eksperta z Uniwersytetu Przyrodniczego materiał możemy przechowywać maksymalnie przez okres 12 miesięcy.
- Po upływie roku sianokiszonka traci smakowitość oraz wartość odżywczą, co wpływa bezpośrednio na wartość żywieniową i pobranie przez zwierzęta oraz wyniki przyrostów i wydajności – kończy.
ZOBACZ TAKŻE: Ekonomiczna produkcja sianokiszonki [ZDJĘCIA]
- Tagi:
- sianokiszonka
- pryzma
- bele
