Wyższe kary dla rolników od 2025. Czy wolno trzymać nawozy naturalne na gruncie?
Zgodnie z przepisami tzw. programu azotanowego rolnicy mają obowiązek przechowywać nawozy naturalne w sposób bezpieczny dla środowiska, zapobiegający przedostawaniu się odcieków do wód i gruntu. Do 31 grudnia 2024 roku konieczne było dostosowanie powierzchni i pojemności posiadanych miejsc do przechowywania nawozów naturalnych do wymogów programu. Co, jeśli rolnik nie zdążył do tego czasu wykonać płyty obornikowej? Czy w 2025 roku można przechowywać obornik bezpośrednio na gruncie?
Zasady przechowywania nawozów naturalnych
Program działań mających na celu zmniejszenie zanieczyszczenia wód azotanami pochodzącymi ze źródeł rolniczych oraz zapobieganie dalszemu zanieczyszczeniu obowiązuje od 2018 roku. Do 31 grudnia 2024 roku wyznaczono termin dla rolników prowadzących chów lub hodowlę zwierząt gospodarskich do 210 sztuk na dostosowanie miejsc do przechowywania obornika do wymogów programu. Zgodnie z nimi:
-
pojemność zbiorników na nawozy naturalne płynne powinna umożliwiać ich przechowanie przez okres 6 miesięcy
-
powierzchnia miejsc do przechowywania nawozów naturalnych stałych powinna umożliwiać ich przechowanie przez okres 5 miesięcy
Czytaj też: Co rolnicy sądzą o KRUS, KOWR i ARiMR? Wyniki nowego raportu
Czy w 2025 roku można składować obornik bezpośrednio na gruncie?
Jak informuje Ministerstwo Infrastruktury 31 grudnia 2024 r. był datą graniczną na dostosowanie powierzchni i pojemności posiadanych miejsc do przechowywania nawozów naturalnych do wymogów określonych w programie azotanowym. Program nie zakłada jednak zmian w zakresie składowania obornika na gruncie po 2024 roku.
"Nadal będzie to możliwe przez okres nie dłuży niż 6 miesięcy, przy zachowaniu środków ostrożności, o których mowa w ust. 7 rozdziału 1.4 programu azotanowego" – wyjaśnia Ministerstwo Infrastruktury.
Zgodnie z wyjaśnieniem ministerstwa przechowywanie obornika w taki sposób nie zwalnia z obowiązku posiadania płyty obornikowej. Możliwość czasowego przechowywania obornika bezpośrednio na gruncie została przewidziana dla usprawnienia pracy gospodarstwa przy nawożeniu i nie powinna być wykorzystywana w zwykłym trybie przechowywania tego nawozu.
"Program azotanowy nie przewiduje odstępstw od obowiązku przygotowania miejsc do przechowywania nawozów naturalnych [...]. Powierzchnia pryzm nie może być w związku z tym doliczana do powierzchni płyty obornikowej jako stały element systemu przechowywania nawozów naturalnych w gospodarstwie." - dodaje Ministerstwo Infrastruktury.
Czytaj też: Kto dostanie emeryturę rolniczą z KRUS? Trzeba spełnić dwa warunki
Jak należy przechowywać obornik na gruncie?
Możliwe jest czasowe składowanie obornika na pryzmach bezpośrednio na gruntach rolnych, nie dłuższe jednak niż przez okres sześciu miesięcy od dnia utworzenia każdej z pryzm. Trzeba prz tym spełnić poniższe warunki:
-
pryzmy lokalizuje się poza zagłębieniami terenu, na możliwie płaskim terenie, o dopuszczalnym spadku do 3 proc., w miejscu niepiaszczystym i niepodmokłym, w odległości większej niż 25 m od linii brzegu wód powierzchniowych, pasa morskiego i ujęć wód, jeżeli nie ustanowiono strefy ochronnej
-
lokalizację pryzmy oraz datę złożenia obornika w danym roku na danej działce zaznacza się na mapie lub szkicu działki, które przechowuje się przez okres 3 lat od dnia zakończenia składowania obornika
-
nie dopuszcza się ponownego składowania obornika na pryzmie w tym samym miejscu przez okres 3 lat od dnia zakończenia uprzedniego składowania obornika
Czytaj także: Zmiany w dzierżawie terenów rolnych. Jakie będą nowe zasady?
Kary finansowe dla rolników
Ministerstwo Infrastruktury opublikowało nowe stawki kar za naruszenie zasad przechowywania nawozów naturalnych. W 2025 roku kary finansowe znacząco wzrosły:
-
za nieprawidłowe przechowywanie nawozów naturalnych – wzrost z 3954,04 do 4404,80 zł
-
za stosowanie nawozów niezgodnie z przepisami – wzrost z 2636,02 do 2936,53 zł
-
za brak planu nawożenia azotem i nieprawidłowe prowadzenie dokumentacji realizacji programu azotanowego – wzrost z 659 do 734,13 zł
Za nieprzestrzeganie zasad stosowania nawozów grozi również utrata części dopłat bezpośrednich.
Czy termin na dostosowanie do przepisów będzie przydłużony?
Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi w związku z apelami rolników wystąpił do Ministerstwa Infrastruktury o wydłużenie terminu na dostosowanie miejsc do przechowywania nawozów naturalnych o trzy lata. Na razie jednak decyzje w tej sprawie nie zapadły. Dotychczas ustalony termin jest więc obowiązujący. Więcej czasu dostali jedynie rolnicy z terenów popowodziowych - dla nich termin na dostosowanie do przepisów upływa z końcem 2027 roku.
Czytaj także: Coraz mniej młodych rolników w UE. W Polsce też nie jest dobrze