Rzecznik Praw Obywatelskich skutecznie interweniuje w sprawie rolników

Źródło: Canva

Singiel, wdowiec czy rozwodnik – wielu rolnikom z takim stanem cywilnym przez ostatnich kilka lat nie przysługiwało wsparcie publiczne, mimo iż spełniali wszystkie kryteria. Powód jest wręcz absurdalny, bo to wsparcie przewidziano tylko do tych, którzy mają rodziny. Aż trudno w to uwierzyć, ale przepis ten wszedł w życie w 2022 roku i nadal obowiązuje.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Pomoc suszowa. Wdowa NIE otrzymała wsparcia, bo... jest wdową

Przypomnijmy, że dwa lata temu informacja o tym, iż tzw. wsparcie suszowe należy się tylko tym, którzy mają rodzinę wywołała ogromne zamieszanie. Początkowo takie podejście ze strony niektórych biur agencyjnych postrzegano jako nadinterpertację przepisów rozporządzenia. Później jednak okazało się, że to prawda. Zadzwoniła wówczas do nas oburzona rolniczka z powiatu pilskiego w Wielkopolsce, która oznajmiła, że pomoc jej się nie należy, bo jest wdową, która sama, bez dzieci, prowadzi gospodarstwo rolne. O wyjaśnienie poprosiliśmy Wielkopolski Oddział ARiMR w Poznaniu. Dowiedzieliśmy się, że zgodnie z przepisami „pomoc przysługuje rodzinie: w skład której wchodzą osoby pozostające w faktycznym związku, wspólnie zamieszkujące i gospodarujące”.

- Zatem osoby „samotne” i „samotnie gospodarujące” nie mieszczą się w kategorii „rodziny” i nie mogą kwalifikować się do pomocy – wyjaśniła wówczas ARiMR w Poznaniu.

Dalej ARiMR podała, że: Program aktualnie obsługiwany przez ARiMR nosi charakter pomocy socjalnej i stąd zapewne w przepisie pojawiło się kryterium rodziny.

Celowe wsparcie finansowe rodzin

Mowa o paragrafie 13 rozporządzenia Rady Ministrów z 27 stycznia 2015 r. w sprawie szczegółowego zakresu i sposobów realizacji niektórych zadań Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, który reguluje zasady przyznawania pomocy suszowej.

Wynika z niego, że pomoc jest przyznawana w celu wsparcia finansowego rodziny, której zagraża utrata płynności finansowej. Przez rodzinę należy rozumieć osoby pozostające w faktycznym związku, wspólnie zamieszkujących i gospodarujących. I na tej podstawie ARiMR odmawia rolnikom - osobom samotnym pomocy finansowej w związku ze szkodami rolnymi spowodowanymi zjawiskami pogodowymi.

Przepis niezgody z Konstytucją i Europejską Konwencją Praw Człowieka

Co dziwi, warunek ten ubiegania się o pomoc suszową obowiązuje nadal. Skargi w tej sprawie wpłynęły do Rzecznika Praw Obywatelskich, który postanowił zająć się sprawą. W jego przekonaniu przepis ten, jak i wynikające z niego odmowy przyznawania pomocy osobom samotnym, naruszają zasadę równości i zakaz dyskryminacji zawartą zarówno w Konstytucji, jak i Europejskiej Konwencji Praw Człowieka.

Rzecznik Praw Obywatelskich wskazał, że w sprawie rolników interweniował już kilkukrotnie.

- W odpowiedzi z 3 lutego 2023 r. resort nie odniósł się do celowości rozróżnienia sytuacji rolników samotnych i żyjących w rodzinach w odniesieniu do publicznej pomocy finansowej – podaje RPO.

Poszkodowani samotni rolnicy jednak nie dali za wygraną, Składali kolejne wnioski do Rzecznika Praw Obywatelskich. Tym samym biuro RPO jeszcze bardziej przyjrzało się sprawie.

- Wszyscy rolnicy poszkodowani negatywnymi zjawiskami atmosferycznymi i znajdujący się w obliczu zagrożenia utraty płynności finansowej należą do tej samej grupy i są w podobnej sytuacji. Dlatego podział na osoby samotne i żyjące w rodzinach, i przyznanie publicznej pomocy finansowej tylko drugiej grupie, jest odstępstwem od zasady równości, które nie może być uznane za dopuszczalne – argumentuje RPO.

Minister rolnictwa: weźmiemy pod uwagę opinię RPO

Na pismo skierowane 12 sierpnia do resortu rolnictwa odpowiedział Stefan Krajewski, sekretarz stanu Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi.

Odpowiedział on, że opinia Rzecznika Praw Obywatelskich zostanie wzięta pod uwagę przy wprowadzaniu kolejnych rozwiązań prawnych mających na celu udzielanie pomocy dla producentów rolnych poszkodowanych w wyniku niekorzystnych zjawisk atmosferycznych.

Czytaj także: Pomoc suszowa 2024. Do kiedy wnioski? Jakie stawki? Kiedy wypłata?