Pieniądze do materiału siewnego. Co z dopłatami do nasion zużytych w 2024 roku?

W tym roku ma zacząć obowiązywać nowy ekoschemat: wsparcie do zakupu materiału siewnego elitarnego i kwalifikowanego.Dodanie nowego ekoschematu do puli dotychczas obowiązujących schematów na rzecz środowiska i klimatu w ramach płatności obszarowych, resort rolnictwa argumentuje tym, że więcej osób będzie mogło skorzystać z dopłat do zakupu nasion. Czy rzeczywiście tak się stanie?
Dopłaty do materiału siewnego. Ten warunek trzeba będzie spełnić
Wsród rolników i doradców rolnych pojawiają się głosy, że limit wynoszący co najmniej 25% powierzchni gospodarstwa w przypadku dopłat w ramach ekoschematu spowoduje, że rolników, którzy korzystają z dopłat do materiału siewnego w efekcie będzie mniej.
- Z punktu widzenia praktyka, który rozpatruje wnioski o dopłaty do materiału siewnego od 17 lat, jest to po prostu strzał w kolano. Wnioski o materiał siewny cały czas składają ci sami rolnicy, wprowadzając te zmiany, do tego jeszcze korelując ten materiał siewny z integrowaną produkcją oraz biologiczną produkcją, do tego dodając limit 25% powierzchni gospodarstwa, sprawi, że spośród rolników, którzy dotychczas składali wnioski o materiał siewny, uprawnionych do składania tego wniosku w tym roku będzie tylko 1/3. Ekoschematy rozliczamy w danym roku kalendarzowym. A jak to zamierzają państwo wytłumaczyć teraz rolnikom, za jaki okres mają się rozliczyć. Czy to, co zasieją, w danym roku kalendarzowym czy jednak będą się cofać do poprzednich lat? - mówiła podczas posiedzenia sejmowej komisji rolnictwa Aleksandra Zembrzuska.
Ekoschemat: wsparcie do zakupu materiału siewnego
Jakie są założenia nowego ekoschematu? Płatnościami nie będą objęte uprawy przeznaczone na przedplon lub poplon. Ponadto, warunkiem uzyskania płatności będzie zastosowanie na co najmniej 25% powierzchni gruntów ornych w gospodarstwie materiału siewnego kategorii elitarny lub kwalifikowany.
W dokumencie określającym nowy ekoschemat podano stawki, wyliczone przez IERiGŻ-PIB, które mają wynieść dla: zbóż i ich mieszanek - 26,74 EUR/ha, roślin strączkowych - 43,37 EUR/ha, ziemniaków - 112,13 EUR/ha. Jeśli do obliczenia płatności przyjmiemy obecny kurs euro wynoszący 4,34, rolnicy za obsianie lub obsadzenie materiałem kwalifikowanym pola otrzymają zatem od 103 zł do nawet 486 zł do hektara. Przewiduje się, że rocznie w ramach ekoschematu będzie wydatkowane ok. 39,9 mln euro. W przypadku większego zainteresowania, faktyczna wypłacona stawka może być niższa.
Wymóg dotyczący obsiania minimum 25% powierzchni
Zapytaliśmy resort rolnictwa, dlaczego podjęto decyzję o wprowadzeniu obowiązku obsianiem kwalifikowanym materiałem co najmniej 25% uprawianego areału? Jak wyjaśniło Biuro Prasowe MRIRW „pozwoli to osiągnąć zarówno wyższą efektywność w zakresie pozytywnego oddziaływania na środowisko i klimat, a także ma za zadanie zachęcić rolników do stosowania materiału siewnego kategorii elitarny lub kwalifikowany na jak największej powierzchni gruntów ornych w gospodarstwie”.
W 2024 roku złożono ponad 60 tys. wniosków o dopłaty do materiału siewnego
Co z dopłatami do materiału siewnego w ramach pomocy de minimis? Ta znana już bardzo dobrze rolnikom forma wsparcia ma pozostać. W 2024 roku o środki w ramach tej pomocy ubiegało się ponad 65 135 beneficjentów. Wydano 61 175 decyzji przyznających dopłatę, natomiast w trakcie obsługi jest ponad 3,5 tys. spraw. Natomiast kwota udzielonej dopłaty wyniosła 65 696 946 zł.
Powierzchnia upraw, do których udzielono dopłaty, wg grup roślin wynosi w hektarach:
- zboża, mieszanki zbożowe i mieszanki pastewne - 760 840
- rośliny strączkowe - 39 081
- ziemniaki - 33 227
- zboża, mieszanki zbożowe i mieszanki pastewne ekologiczne - 858
- rośliny strączkowe ekologiczne - 357
Nie będzie można jednak korzystać z dwóch opcji w jednym roku.
- Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi planuje, że pomoc de minimis oraz płatność do ekoschematu materiał siewny kategorii elitarny lub kwalifikowany nie będą mogły być łączone. Oznacza to, że jeżeli rolnik skorzystałby z ekoschematu materiał siewny kategorii elitarny lub kwalifikowany, nie mógłby składać wniosku o dopłaty do materiału siewnego w ramach pomocy de minimis - wyjaśnia Biuro Prasowe w ministerstwie rolnictwa.
Ministerstwo rolnictwa wyjaśnia
Co zatem w przypadku, gdy rolnik zakupił i zużył materiał siewny jesienią 2024 roku? Czy będzie mógł wnioskować o dopłatę w ramach pomocy de minimis do tego materiału, równocześnie korzystając z ekoschematu odnośnie nasion zużytych w roku obecnym? Dotyczas rolnicy, którzy wysiali nasiona jesienią, składali wnioski o dopłatę w roku kolejnym. W 2024 roku nabór trwał od maja do lipca i obejmował faktury (dowody zakupu nasion lub sadzeniaków) wystawionych w okresie od15 lipca 2023 r. do 15 czerwca 2024 r.
Oto odpowiedź, jaką uzyskaliśmy z resortu rolnictwa: "Płatność w ramach ekoschematu Materiał siewny kategorii elitarny lub kwalifikowany, co do zasadny, jest płatnością roczną. Przyznawana będzie do powierzchni gruntów ornych obsianych lub obsadzonych materiałem siewnym kategorii elitarny lub kwalifikowany oraz do uprawy, która będzie stanowić plon główny w roku złożenia wniosku. Płatnościami nie będą objęte uprawy przeznaczone na przedplon lub poplon".
Buro prasowe ministerstwa rolnictwa jednocześnie podało, że zgodnie ze stanowiskiem Komisji Europejskiej, wsparcie do materiału siewnego w ramach ekoschematów powinno być połączone z innym ekoschematem lub inną praktyką rolniczą korzystną dla klimatu i środowiska, np. międzyplonem ścierniskowym lub ozimym.