Chcesz kupić ziemię od państwa? Oto haczyki i zasady, o których musisz wiedzieć

Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa (KOWR) zajmuje się gospodarowaniem, a więc sprzedażą i dzierżawą, nieruchomościami rolnymi wchodzącymi w skład Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa (ZWRSP). KOWR powstał w 2017 roku w wyniku połączenia Agencji Nieruchomości Rolnych z Agencją Rynku Rolnego.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Sprzedaż nieruchomości z Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa: Przepisy
Sprzedaż nieruchomości z Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa regulują następujące ustawy i rozporządzenia:
- rozdział 6 ustawy z dnia 19 października 1991 r. o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa;
- ustawa z dnia 14 kwietnia 2016 r. o wstrzymaniu sprzedaży nieruchomości ZWRSP oraz o zmianie niektórych innych ustaw;
- rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 30 kwietnia 2012 r. w sprawie szczegółowego trybu sprzedaży nieruchomości Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa i ich części składowych, warunków obniżenia ceny sprzedaży nieruchomości wpisanej do rejestru zabytków oraz stawek szacunkowych gruntów.
Zasady dotyczące sprzedaży nieruchomości z Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa uległy istotnej zmianie od 30 kwietnia 2016 roku, czyli od momentu wejścia w życie ustawy o wstrzymaniu sprzedaży nieruchomości ZWRSP oraz o zmianie niektórych innych ustaw. Od tego dnia na okres 10 lat sprzedaż nieruchomości z ZWRSP została znacznie ograniczona, a preferowanym sposobem zagospodarowania stała się dzierżawa.
Czytaj też: ARiMR zapewnia do 100 proc. dofinansowania. Wniosek przez specjalną aplikację
Wspomniane wstrzymanie sprzedaży nieruchomości z ZWRSP nie dotyczy:
- nieruchomości i ich części przeznaczonych na cele inne niż rolne w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego lub studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy bądź ostatecznej decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu;
- nieruchomości położonych w granicach specjalnych stref ekonomicznych;
- domów, lokali mieszkalnych, budynków gospodarczych i garaży wraz z niezbędnymi gruntami oraz ogródków przydomowych;
- nieruchomości rolnych o powierzchni do 2 ha;
- udziałów we współwłasności wszystkich wymienionych powyżej nieruchomości.
Sprzedaż innych niż wymienione wyżej nieruchomości może nastąpić w przypadkach uzasadnionych względami społeczno-gospodarczymi wyłącznie za zgodą Ministra właściwego do spraw rozwoju wsi na wniosek Dyrektora Generalnego KOWR.
Warto pamiętać o tym, że zawsze sprzedaż nieruchomości rolnej przez KOWR może nastąpić tylko pod warunkiem, że w wyniku tej sprzedaży łączna powierzchnia użytków rolnych:
- będących własnością nabywcy nie przekroczy 300 ha, a także
- nabytych kiedykolwiek z ZWRSP przez nabywcę nie przekroczy 300 ha.
Tryby sprzedaży nieruchomości z Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa
Nieruchomości z Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa mogą być przeznaczone do sprzedaży przez Oddziały Terenowe oraz Filie KOWR w dwóch trybach nabycia:
- trybie bezprzetargowym – tutaj nieruchomości kupić mogą m.in. osoby uprawnione, które powiadomione zostaną o tym za pośrednictwem zawiadomienia skierowanego do nich przez sprzedającego o prawie pierwszeństwa w nabyciu, a następnie złożą stosowne oświadczenie;
- trybie przetargowym – prawo do zakupu mają osoby, które wygrają przetarg na sprzedaż danej nieruchomości ogłoszony przez KOWR.
Przetarg może mieć charakter nieograniczony lub ograniczony. W przypadku tego ostatniego osoby chętne do uczestnictwa w przetargu muszą zostać do niego zakwalifikowane przez organizatora.
Bez względu na tryb sprzedaży nieruchomości (bezprzetargowy lub przetargowy), w celu udostępnienia wszystkim zainteresowanym informacji o niej, KOWR sporządza wykaz dla tej nieruchomości, który następnie podaje do publicznej wiadomości na okres 14 dni.
Czytaj też: Listopad zaskoczy pogodą? IMGW podał prognozę długoterminową
Zasady przetargów KOWR na sprzedaż nieruchomości
W trybie przetargowym mogą być sprzedawane nieruchomości, które nie zostaną wydzierżawione lub wobec których nie ma zastosowania tryb bezprzetargowy. Sprzedaż w trybie przetargowym może odbywać się na zasadach:
- publicznego przetargu ustnego (licytacji) – podstawowego sposobu sprzedaży,
- przetargu ofert pisemnych (przetargu ofert) – stosowanego w przypadkach uzasadnionych względami społeczno-gospodarczymi; jego zadaniem jest wybór najkorzystniejszej oferty w odniesieniu do wymogów określonych w ogłoszeniu przetargu, a dotyczących zbywanej nieruchomości.
Przetarg na sprzedaż nieruchomości organizuje właściwy miejscowo oddział terenowy KOWR lub jego filia, który powołuje do jego przeprowadzenia komisję, składającą się z od trzech do siedmiu członków. KOWR przed rozpoczęciem przetargu może – bez podania przyczyny – odstąpić od jego przeprowadzenia.
Przetarg nieograniczony musi zostać ogłoszony co najmniej na 14 dni przed dniem jego rozpoczęcia, natomiast przetarg ograniczony – co najmniej na 28 dni przed dniem jego rozpoczęcia. Przetarg ogłasza jego organizator w sposób zwyczajowo przyjęty w miejscowości, w której znajduje się nieruchomość na sprzedaż, w urzędzie gminy, właściwej terytorialnie izbie rolniczej, siedzibie oddziału terenowego KOWR. Przetarg ponadto ogłasza się na stronie internetowej KOWR.
Co zrobić, aby wziąć udział w przetargu na sprzedaż nieruchomości organizowanym przez KOWR?
Uczestnikami przetargu mogą być osoby fizyczne i osoby prawne, które nie mają zaległości z tytułu zobowiązań finansowych wobec KOWR, Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego, ZUS lub KRUS. Uczestnikami przetargu nie mogą być natomiast podmioty, które władają lub władały nieruchomościami ZWRSP bez tytułu prawnego i mimo wezwania KOWR nie opuściły tych nieruchomości.
Warunkiem przystąpienia do przetargu na sprzedaż nieruchomości jest:
- wniesienie – w wyznaczonym terminie, miejscu i formie – wadium;
- złożenie przed przetargiem wymaganych dokumentów, w tym m.in. specjalnego oświadczenia;
- stawienie się na przetarg ustny;
- spełnienie ewentualnych pozostałych warunków wymienionych w ogłoszeniu o przetargu.
Wysokość wspomnianego wadium ustala organizator przetargu biorąc pod uwagę koszty związane z przygotowaniem i przeprowadzeniem przetargu. Wadium nie może być niższe niż 5 proc. ceny wywoławczej i wyższe niż 20 proc. tej ceny. Wadium musi zostać wpłacone przelewem bankowym na podany w ogłoszeniu przetargu rachunek bankowy organizatora. W przypadku uczestnika, który wygrał przetarg, wpłacone przez niego wadium zaliczane jest na poczet ceny nabycia.
Czytaj też: 24 lata składek do KRUS i nic? Co z emeryturą rolnika? Kasa stawia sprawę jasno
Z osobą, która wygrała przetarg, zawierana jest umowa sprzedaży w formie aktu notarialnego.
Przetarg na sprzedaż nieruchomości organizowany przez KOWR: Tryb odwoławczy
Każdy z uczestników przetargu może wnieść zastrzeżenia na czynności przetargowe do Dyrektora Generalnego KOWR. Musi zrobić to za pośrednictwem organizatora przetargu nie później niż 7 dni od dnia dokonania czynności, odnośnie do której wnosi zastrzeżenia. W takiej sytuacji organizator przetargu wstrzymuje czynności związane ze sprzedażą, a o zaistniałej sytuacji pisemnie zawiadamia osobę, która wygrała przetarg.
Dyrektor Generalny KOWR może unieważnić przetarg, jeśli okaże się, że zastrzeżenia na czynności przetargowe były zasadne. W takiej sytuacji organizator przetargu pisemnie zawiadamia wszystkich jego uczestników. Jeśli natomiast zastrzeżenia uznane zostaną za niezasadne, wówczas pisemną informację o tym fakcie otrzymują od organizatora uczestnik przetargu wnoszący zastrzeżenia oraz osoba, która wygrała przetarg.