Obowiązek ugorowania jako ekoschemat. Na jakich zasadach?

Źródło: Canva

Na jakich zasadach w związku z ustępstwami Komisji Europejskiej w kwestii Zielonego Ładu po fali rolniczych protestów, można ubiegać się o wsparcie, a więc płatności bezpośrednie za 2024 r. w ramach Wspólnej Polityki Rolnej? Obowiązek ugorowania zmienia się w ekoschemat? Jeśli tak, to jakich zasadach?  Z tymi pytaniami zwróciliśmy się do Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Uzyskaliśmy następującą odpowiedź: - Uprzejmie proszę o przesłanie tych pytań do Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi - poinformowało Biuro Prasowe ARiMR. Tak też uczyniliśmy. 

Obowiązek ugorowania jako ekoschemat

Resort rolnictwa, powołując się na stosowany projekt rozporządzenie Komisji Europejskiej*, wyjaśnia, że zmiany zaproponowane przez KE dotyczą niektórych z elementów Zielonego Ładu i obejmują również warunkowość w zakresie normy GAEC 8, tj. zniesienie obowiązku przeznaczenia co najmniej 4% gruntów ornych na obszary lub elementy nieprodukcyjne (tzw. obowiązek ugorowania). - Zamiast tego należy ustanowić dobrowolny dla rolnika ekoschemat, dotyczący przeznaczenia określonego odsetka gruntów ornych na obszary nieprodukcyjne, takie jak grunty ugorowane oraz tworzenia nowych elementów krajobrazu - tłumaczy Wydział Prasowy Departamentu Komunikacji i Promocji MRiRW.  - Tym samym rolnicy będą wynagradzani za utworzenie obszarów i elementów nieprodukcyjnych, które mają korzystny wpływ na różnorodność biologiczną - wyjaśnia WPDKiP MRiRW. Zaznacza przy tym, że szczegółowe warunki przyznawania płatności w ramach nowego ekoschematu, a także szacowana stawka płatności będą ewentualnie znane na etapie opracowywania zmian do Planu Strategicznego WPR 2023-2027.

Płatności bezpośrednie - zasady ustalania stawek 

Departament uczula na następującą rzecz: - Niemniej jednak należy mieć na względzie, że faktyczna stawka płatności jest corocznie określana na podstawie przepisów ustawy o Planie Strategicznym (2). WPDKiP MRiRW przypomina też o tym, że stawki są określane niezwłocznie po otrzymaniu od ARiMR zweryfikowanych danych w zakresie powierzchni, albo liczby zwierząt, albo ilości surowca kwalifikujących się do wsparcia. 

Zielony Ład - poluzowanie norm 

W projekcie rozporządzenia opracowanym przez KE zawarte zostały propozycje zmian dotyczące:
·  Normy GAEC 7 - możliwość wyboru między dywersyfikacją a zmianowaniem - od 1 stycznia 2024 r. rolnicy będą mieli możliwość wyboru, albo stosować dywersyfikację upraw (tj. różne uprawy) albo zmianowanie (tj. określone następstwo upraw roślin). W przypadku wyboru dywersyfikacji upraw dla gospodarstw o powierzchni: (i) od 10 do 30 ha gruntów ornych wystarczy posiadać 2 uprawy, z tym że największa uprawa nie może stanowić więcej niż 75%; (ii) powyżej 30 ha gruntów ornych wystarczy posiadać 3 uprawy, z tym że największa uprawa nie może stanowić więcej niż 75%, a dwie uprawy główne więcej niż 95%;
·  Normy GAEC 6 - uproszczenia w normie dotyczącej obowiązku utrzymania okrywy glebowej - państwo członkowskie będzie miało swobodę w decydowaniu, w jakim okresie roku ustanowić obowiązek utrzymania okrywy glebowej, co ułatwi rolnikom wykonywanie określonych zabiegów agrotechnicznych w dogodnym czasie;
·  Dla małych gospodarstw - zwolnienie gospodarstw poniżej 10 hektarów użytków rolnych z sankcji z tytułu warunkowości (dotyczy 65% beneficjentów WPR) - zastosowanie od 2024 roku oraz zwolnienie tych gospodarstw również z kontroli warunkowości - zastosowanie od momentu wejścia w życie rozporządzenia.

W związku z tym WPDKiP MRiRW informuje, że obecnie w resorcie rolnictwa trwają prace nad analizą wyżej wymienionego projektu rozporządzenia*. - Dodatkowo wskazać należy, że w 2024 roku ogólne zasady przyznawania płatności bezpośrednich, w tym już istniejących ekoschematów, tj. do jakiej powierzchni gruntów są przyznawane oraz kto może się o nie ubiegać, nie ulegną zmianie - podkreśla departament promocji.

*Projekt rozporządzenia zmieniającego rozporządzenie (UE) 2021/2115 i (UE) 2021/2116 

Czytaj także:

Ekoschemat dobrostan zwierząt. Kiedy będą znane stawki?